W 2019 r. liczba beneficjentów środowiskowej pomocy społecznej wynosiła 1 775,8 tys. osób i była o 195 tys. mniejsza niż w 2018 r. – podał GUS. Zasięg korzystania z pomocy społecznej, czyli udział beneficjentów w ogólnej liczbie ludności zmniejszył się o 0,5 p. proc. i wynosił 4,6%. Najwyższy spadek wskaźnika w porównaniu z poprzednim rokiem zanotowano w woj. łódzkim i podkarpackim.
Jak wynika z raportu GUS w 2019 r. wśród beneficjentów pomocy społecznej przeważała ludność wiejska. Jej liczba wyniosła 904,8 tys. osób, co stanowiło 51,4% zbiorowości beneficjentów ogółem. Udział beneficjentów w liczbie mieszkańców wyniósł na wsi 5,9%, a w miastach był on o 2,1 p. proc. mniejszy.
Jak wskazują autorzy badania, od 10 lat obserwowane jest stałe zmniejszanie się udziału mieszkańców wsi wśród beneficjentów pomocy społecznej oraz szybsze zmniejszanie się wskaźnika udziału beneficjentów w liczbie mieszkańców na wsi niż w miastach. W stosunku do roku poprzedniego wskaźnik ten dla wsi zmniejszył się o 0,7 p. proc., a w miastach o 0,3 p. proc.
Zróżnicowanie zasięgu korzystania ze środowiskowej pomocy społecznej pomiędzy regionami było duże. Największą wartość wskaźnika – 8,0% odnotowano w regionie warmińsko-mazurskim, a wysoki udział beneficjentów w liczbie mieszkańców, powyżej 6% odnotowano ponadto w kujawsko-pomorskim (6,8%), świętokrzyskim (6,3%), podkarpackim (6,2%) i podlaskim (6,1%). Najmniejszy zasięg beneficjentów pomocy społecznej odnotowano w regionie warszawskim stołecznym, gdzie wyniósł 2,4%. Udział beneficjentów środowiskowej pomocy społecznej na poziomie poniżej 4% wystąpił ponadto w regionach: śląskim (3,0%), dolnośląskim (3,3%) oraz w opolskim (4,0%).
Spadek wskaźnika w 2019 r. w porównaniu z poprzednim rokiem odnotowano we wszystkich województwach, jednak największy – o 0,8 p. proc. wystąpił w województwach: łódzkim i podkarpackim.
W 2019 r. najczęstszymi przyczynami korzystania przez ubogich beneficjentów z pomocy społecznej (obok niskiego statusu materialnego), były problemy związane ze złym stanem zdrowia lub niepełno-sprawnością (wystąpiły w ponad 58% gospodarstw) oraz bezrobocie (54,5% gospodarstw). Pierwszy z wymienionych problemów dominował wśród gospodarstw jednoosobowych, wystąpił u ponad 71% osób samotnie gospodarujących.
Bezrobocie dotyczyło przede wszystkim gospodarstw wieloosobowych – jako jedną z przyczyn korzystania z pomocy społecznej wykazało je 65,0% tego typu gospodarstw. Istotną rolę odgrywały też problemy rodzinne przede wszystkim bezradność w sprawach opiekuńczo–wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, w tym w związku z samotnym rodzicielstwem oraz wielodzietnością. Problemy rodzinne wystąpiły w ponad połowie (50,1%) gospodarstw wieloosobowych.
mp/