"Tym samym sądy I instancji uwzględniły już wszystkie dziewięć skarg Rzecznika Praw Obywatelskich na wybrane uchwały samorządowe dyskryminujące osoby nieheteronormatywne" - przekazało w poniedziałek Biuro RPO, informując o rozstrzygnięciu sądu.

W orzeczeniach WSA w Lublinie chodziło o stanowisko Rady Powiatu Ryckiego w sprawie powstrzymania ideologii gender i LGBT z 30 kwietnia 2019 r. i stanowisko Sejmiku Województwa Lubelskiego z 25 kwietnia 2019 r. w przedmiocie wprowadzania ideologii LGBT do wspólnot samorządowych.

Lubelski WSA już po raz drugi zajmował się sprawami tych uchwał. Po raz pierwszy - w lutym 2021 r. - WSA odrzucił obie skargi bez merytorycznego badania, uznając, że uchwały nie dotyczą sprawy z zakresu administracji publicznej i dlatego nie podlegają właściwości WSA. NSA uwzględnił jednak skargi kasacyjne RPO w tej sprawie i zwrócił mu obie sprawy do ponownego zbadania, tym razem od strony merytorycznej.

W poniedziałek - po ponownym zbadaniu spraw - WSA uznał, że skargi RPO zasługują na uwzględnienie. Jak zaznaczyło Biuro RPO, sąd uznał, że uchwały te m.in. "zostały podjęte bez podstawy prawnej i z rażącym naruszeniem prawa, wykraczają poza zakres kompetencji i zadania organów, które je podjęły, bezsprzecznie dyskryminują osoby LGBT oraz przedstawiają społeczność osób LGBT jako stanowiącą zagrożenie dla wspólnoty samorządowej".

Wyroki są nieprawomocne i te rozstrzygnięcia WSA - tym razem merytoryczne - można jeszcze zaskarżyć do NSA.

Poniedziałkowe orzeczenia WSA, to dwa ostatnie, zapadłe w I instancji, spośród dziewięciu spraw zainicjowanych skargami RPO. Już w styczniu tego roku po wcześniejszych rozstrzygnięciach NSA uchylone zostały przez krakowski WSA dwie inne tego typu uchwały z 2019 r. - podjęte przez małopolską gminę Lipinki oraz Radę Powiatu Tarnowskiego. Z kolei w marcu br. - także po zwrocie sprawy z NSA - rzeszowski WSA unieważnił uchwałę ws. "powstrzymania ideologii LGBT" podjętą w 2019 r. przez podkarpacką gminę Niebylec.

Poza Lipinkami, Niebylcem, Radą Powiatu Tarnowskiego, Radą Powiatu Ryckiego i Sejmiku Województwa Lubelskiego - w sprawach, których pierwotnie WSA odrzuciły skargi RPO - Rzecznik skierował jeszcze cztery inne skargi dotyczące uchwał o "przeciwdziałaniu ideologii LGBT".

W tych czterech przypadkach gmin: Istebna (woj. śląskie), Klwów (woj. mazowieckie) i Serniki (woj. lubelskie), a także Rady Miejskiej w Osieku (woj. świętokrzyskie) skargi RPO zostały jeszcze w 2020 r. uwzględnione przez sądy administracyjne.

Od tamtych czterech orzeczeń uwzględniających skargi odwołały się organy wydające uchwały; o złożeniu odwołań w niektórych z tych spraw informowała też Prokuratura Krajowa. Pierwszymi z tych odwołań NSA ma zająć się 28 czerwca.

mja/ woj/