Planowana kwota wydatków w rozdziałach urzędów JST tj. 75018, 75020 i 75023 może okazać się znacznie wyższa niż w latach ubiegłych. Nie oznacza to wzrostu wydatków na administrację – podkreśla biuro ZMP w opracowaniu dotyczącym zmian w klasyfikacji budżetowej.
Biuro Związku Miast Polskich opublikowało wyjaśnienia przyczyn i skutków rozporządzenia dotyczącego zmian w klasyfikacji budżetowej dla porównywalności budżetów JST w roku 2022 z latami poprzednimi.
Chodzi o rozporządzenie Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 26 lipca 2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych, które opublikowano w Dzienniku Ustaw z 29 lipca 2021 r. pod pozycją 1382. Część zmian zaproponowanych w regulacji ma związek z powstającym systemem monitorowania usług publicznych (SMUP). Zmiany wprowadzone rozporządzeniem wejdą w życie z dniem 1 stycznia 2022 r., a więc znajdą zastosowanie przy projektowaniu budżetów na 2022 rok.
Rezultat zmian widoczny w budżecie
W komunikacie biura ZMP zwrócono uwagę, że skutkiem wprowadzonego rozporządzenia w budżetach JST na r. 2022 planowana kwota wydatków w rozdziałach urzędów JST tj. 75018, 75020 i 75023 może okazać się znacznie wyższa niż w latach ubiegłych.
ZMP podkreślił jednak, że nie oznacza to wzrostu wydatków na administrację tłumacząc, że wynika to z tego, że od roku 2022 w ww. rozdziałach prócz urzędów planować swoje wydatki będą też inne jednostki organizacyjne JST.
W tej sytuacji Związek sugeruje, aby organy wykonawcze oraz skarbnicy poinformowali radnych o skutkach zmian wynikających z nowego rozporządzenia, „aby uniknąć błędnych interpretacji podczas dyskusji budżetowych”.
Jak czytamy w komunikacie, sytuacja ta będzie różna w różnych samorządach, w zależności od sposobu ujmowania tych wydatków do roku 2021.
„Był on bardzo zróżnicowany (w podanym wyżej przykładzie zarządu dróg koszty te były wcześniej zaliczane do wydatków na drogi; w gminach, w których zarząd dróg nie był wyodrębniony z urzędu, były od dawna zaliczane do wydatków na administrację). Dla porównania wydatków na administrację w urzędzie gminy (starostwie powiatu, marszałkowskim) w latach 2021 i 2022 trzeba przedstawić plan finansowy URZĘDU w roku 2021 i ten plan porównywać z projektem planu na rok 2022” – czytamy w wyjaśnieniach biura ZMP.
Powody wprowadzenia zmian
W dalszej części komunikatu ZMP przypomina, że głównym motywem tej zmiany jest – zgodnie z sugestiami RIO – chęć ujednolicenia sprawozdawczości budżetowej, a w konsekwencji zapewnienia:
- rzetelnej wiedzy o kosztach świadczenia usług publicznych,
- porównywalności danych z różnych JST.
Jak jednak wskazuje Zwiazek, problem ten okazał się też wyzwaniem, które stanęło przed partnerami zaangażowanymi w budowę Systemu Monitorowania Usług Publicznych. Ustalono, że dane finansowe dla oszacowania kosztów usług powinny pochodzić ze sprawozdawczości budżetowej, jako najbardziej wiarygodnego źródła o finansach JSFP.
Bezpośrednie wykorzystanie danych ze sprawozdań budżetowych w dotychczasowym ujęciu nie wystarcza, ponieważ większość jednostek organizacyjnych JST dostarcza nie jedną, lecz kilka usług. Zastosowano zatem sposób szacowania kosztów oparty na możliwie najprostszym modelu stosowanym w praktyce sektora przedsiębiorstw, tj. jednostopniowym rozliczeniu kosztów pośrednich na usługi.
Aby to umożliwić, konieczne okazało się ujednolicenie sposobu planowania i ewidencjonowania wydatków w rozdziałach oraz dostosowanie klasyfikacji budżetowej do zdefiniowanych usług.
A zatem, jak tłumaczy biuro ZMP, koszt usługi netto (bez umorzenia majątku) oszacowany zostanie jako suma:
- wydatków bezpośrednich (czasem nazywanych rzeczowymi) w rozdziale właściwym dla usługi i odpowiedniej części wydatków pośrednich, do których należy całość wydatków związanych z utrzymaniem stanowisk pracy (płace z pochodnymi, media, sprzątanie, dozór, bieżące remonty, materiały biurowe itp.)
Rozporządzenie enumeratywnie wylicza rozdziały, w których należy planować i ewidencjonować wydatki związane z utrzymaniem stanowisk pracy (w wyjaśnieniach na stronie MF nazwane „podmiotowymi”).
Ponieważ nie wszystkie jednostki posiadają „swoje” rozdziały podmiotowe – więc (poza wyjątkami) przyjęto, że te jednostki, które nie mają „własnych rozdziałów”, powinny wykorzystać rozdział identyczny jak urząd JST, czyli dla gminy -75023, dla powiatu – 75020, a dla województwa – 75018.
mp/