11 marca przypada Dzień Sołtysa. To święto blisko 41 tys. polskich sołtysów - ludzi, którzy, często przez wiele lat, społecznie pracują na rzecz lokalnych społeczności
11 marca przypada Dzień Sołtysa. To symboliczne święto blisko 41 tys. polskich sołtysów - ludzi, którzy, często przez wiele lat, społecznie pracują na rzecz lokalnych społeczności.
Właśnie w poniedziałek do marszałka Sejmu został skierowany projekt nowelizacji ustawy o samorządzie gminnym, autorstwa PO-KO. Jego głównym celem jest nadanie sołectwom uprawnień, które mają umożliwić realizację własnych pomysłów na wieś. Chodzi o to, by sołectwa mogły opracowywać i realizować programy społeczno-gospodarcze w zakresie infrastruktury, jakości życia, gospodarki lokalnej, rewitalizacji, a także umacniania tożsamości i kultywowania obyczajów oraz wyposażenia społeczności lokalnych w kompetencje i umiejętności cyfrowe.
Zgodnie z projektem, sołectwa, aby realizować te cele, będą mogły gromadzić środki na własnym koncie bankowym oraz otrzymywać dotacje z budżetu gminy; będą też mogły otrzymywać środki zewnętrzne z różnych instytucji i podmiotów. Sołtys byłby oficjalnym reprezentantem społeczności lokalnej. Miałby otrzymywać dietę oraz wynagrodzenie za te czynności, które wykonuje na rzecz gminy na terenie sołectwa. Każda gmina obligatoryjnie tworzyłaby fundusz sołecki. Z kolei rady sołeckie byłyby organami wykonawczymi, a nie jak do tej pory organami doradczymi sołtysa.
Przedstawiciele klubu PO-KO zapewnili, że projekt był konsultowany z przedstawicielami samorządów gminnych, powiatowych oraz z samymi sołtysami i radami sołeckimi. Prezes Krajowego Stowarzyszenia Sołtysów Ireneusz Niewiarowski podkreślił, że wreszcie powstał kompleksowy projekt ustawy, który odpowiada na potrzeby sołectw i sołtysów. Według niego obowiązujące obecnie prawo krępuje rozwój sołectw, powoduje, że aktywni mieszkańcy nie mogą się w pełni realizować.
Kilka dni wcześniej projekt nowelizacji ustawy przedstawiło Porozumienie Jarosława Gowina. Nowela przewiduje wprowadzenie wynagrodzeń sołtysów na analogicznych zasadach jak radni gminy, na terenie której znajduje się sołectwo. Chodzi o wypłatę diet i zwrot kosztów podróży służbowych. W projekcie Porozumienia znalazła się także możliwość ustanowienia przez radę gminy diet dla członków rady sołeckiej. W przypadku gmin miejskich prawo do diet i zwrotu kosztów podróży mieliby przewodniczący zarządu dzielnicy czy osiedla oraz członkowie zarządu dzielnicy/osiedla i rady dzielnicy/osiedla.
Sejm tej kadencji rozpatrywał już projekt ustawy mający wzmocnić pozycję sołtysów i rad sołeckich, zgłoszony przez PSL. Przewidywał m.in., że sołtysom niezależnie od diet i zwrotu kosztów podróży służbowych przysługiwałoby wynagrodzenie związane z pełnioną funkcją. Miało ono wynieść połowę wynagrodzenia minimalnego określonego na podstawie ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. W styczniu 2017 roku, głosami PiS, projekt został odrzucony.
woj/