Burmistrz Gryfic (woj. zachodniopomorskie) zwrócił się do RIO z pytaniem, czy gmina może przekazać jednostce organizacyjnej gminy, którą jest ośrodek pomocy społecznej prowadzenie gminnych placówek wsparcia dziennego, przekazując jednocześnie na realizację tego zadania część środków finansowych pochodzących z opłat za wydanie zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych.

W odpowiedzi Izba podkreśliła, że gmina może przekazać ośrodkowi pomocy społecznej prowadzenie gminnych placówek wsparcia dziennego i przekazać środki na ich zadania pochodzące z ww. opłat, o ile ma to służyć realizacji zadań tych placówek w ramach gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych obowiązującego w gminie, przy jednoczesnym pozostawieniu pozostałych zadań i ich finansowaniu przy gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych, działającej w zakresie urzędu miejskiego. 

Zdaniem RIO, ocena dopuszczalności zależy od zapisów zawartych w uchwale rady w sprawie gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, a jeżeli takich nie ma, to należałoby je uzupełnić. 

Dlatego też, jak wskazała Izba, w pierwszej kolejności, należałoby przeanalizować zapisy gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, przyjętego w gminie i ocenić, czy przewiduje on realizację takich zadań przez ośrodek pomocy społecznej i placówki wsparcia dziennego, o których mowa (tj. czy taka placówka realizuje zadania określone w ww. gminnym programie).

Przy czym, jak zauważyła RIO, prowadzenie działań związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych należy do zadań własnych gminy, zaś kwestie związane z gminnymi programami profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych oraz zadaniami jednostek podlegają ocenie i nadzorowi wojewody, który jest organem właściwym w tym zakresie. 

RIO wskazała też, że placówki wsparcia dziennego, działają na podstawie ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2020 poz. 821, z późn. zm.) i ich prowadzenie może się odbywać w ramach ośrodka pomocy społecznej, zgodnie z art. 18 ust. 2 tej ustawy i wówczas taka placówka (funkcjonująca w strukturze organizacyjnej ośrodka pomocy społecznej) jest placówką gminną. 

Z kolei z przepisu art. 182 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2019 r. poz. 2277, z późn. zm.) wprost wynika, że dochody z opłat za zezwolenia wydane na sprzedaż napojów alkoholowych mogą być wykorzystane wyłącznie na realizację: 

1) gminnych programów profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych oraz Gminnych Programów, o których mowa w art. 10 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii, 
2) zadań realizowanych przez placówkę wsparcia dziennego, o której mowa w przepisach o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, w ramach gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych oraz Gminnych Programów, o których mowa w art. 10 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii - i nie mogą być przeznaczane na inne cele. 

mp/