Zgodnie z ustawą o obronie Ojczyzny realizacja zadań z zakresu obronności państwa należy do wszystkich organów władzy i administracji rządowej oraz organów samorządu terytorialnego, a także do każdego obywatela, w zakresie określonym w ustawach. W związku z tym organy wojskowe w toku wykonywania zadań w zakresie obronności państwa mogą żądać niezbędnej pomocy m.in. od samorządu terytorialnego. 

Na urzędy i instytucje państwowe i inne jednostki organizacyjne może być nałożony obowiązek świadczeń rzeczowych, polegających na oddaniu do używania posiadanych nieruchomości i rzeczy ruchomych na cele przygotowania obrony państwa, albo zwalczania klęsk żywiołowych, likwidacji ich skutków oraz zarządzania kryzysowego. Organy samorządu terytorialnego są obowiązane, na żądanie szefów wojskowych centrów rekrutacji, do udzielania informacji, według posiadanych ewidencji i rejestrów, o stanie nieruchomości i rzeczy ruchomych mogących być przedmiotem świadczeń rzeczowych.

Zgodnie z ustawą organy samorządu terytorialnego i inne jednostki organizacyjne mogą być zobowiązane do odpłatnego dostosowania posiadanych nieruchomości i rzeczy ruchomych, przystosowania budowanych obiektów budowlanych, gromadzenia, przechowywania i konserwacji przedmiotów oraz wykonywania zadań mobilizacyjnych na rzecz bezpieczeństwa lub obronności państwa. Zadania te będą finansowane z budżetu państwa.

Polska w Brukseli postuluje kolejne sankcje UE wobec Rosji

Ustawa o obronie Ojczyzny wprowadza też zmiany w ustawie o Agencji Mienia Wojskowego, na mocy których właściwa jednostka samorządu terytorialnego przekazuje 30 proc. dochodów uzyskanych z gospodarowania darowaną jej nieruchomością na zasilenie Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych.

Ustawa określa zadania samorządu w zakresie realizacji zadań związanych z kwalifikacją wojskową. Za przeprowadzenie kwalifikacji wojskowej na terenie powiatu lub miasta na prawach powiatu odpowiada starosta lub prezydent. Zadania w tym zakresie  są realizowane przez jednostki samorządu terytorialnego jako zadania zlecone z zakresu administracji rządowej. Wydatki budżetowe będą pokrywane w ramach finansowania potrzeb obronnych.

Rada Ministrów określi też w drodze rozporządzenia, skład, tryb powoływania i postępowania oraz terminy urzędowania powiatowych i wojewódzkich komisji lekarskich oraz sposób współdziałania komisji z wojewodami oraz wójtami burmistrzami, prezydentami miast lub starostami i innymi organami samorządu terytorialnego, kierując się potrzebą zapewnienia sprawnego przebiegu procesu orzekania o zdolności do służby wojskowej.

Na potrzeby przeprowadzenia kwalifikacji wojskowej starosta ma obowiązek zapewnić lokal dla wójta, burmistrza, prezydenta miasta, powiatowej komisji lekarskiej i szefa wojskowego centrum rekrutacji wraz z wyposażeniem oraz przedmioty niezbędne do pracy tych organów, a także pomieszczenia wraz z wyposażeniem, niezbędne przy wprowadzaniu danych do ewidencji wojskowej osób stawiających się do kwalifikacji wojskowej.

Zgodnie z nową ustawą organy samorządu terytorialnego będą miały obowiązek przekazać do Centralnego Wojskowego Centrum Rekrutacji informacje na temat stanowisk pracy związanych z obronnością kraju, w tym stanowisk dotyczących planowania i realizacji pozamilitarnych przygotowań obronnych w państwie.

Jednostki samorządu terytorialnego będą również miejscem odbywania wojskowej służby zastępczej. Umowę o wykonywanie pracy przez osobę podlegającą kwalifikacji wojskowej będą zawierali marszałkowie województw. Do ich zadań będzie należała również kontrola podmiotów realizujących zadania z zakresu służby zastępczej. O realizacji zadań związanych ze służbą zastępczą, określonych w ustawie marszałkowie zobowiązani są informować ministra właściwego do spraw pracy.

Ustawa o obronie Ojczyzny określa m.in. zakres przedmiotowy i podmiotowy obowiązku obrony, inne formy spełniania tego obowiązku oraz  sposób ustalania jednostek przewidzianych do militaryzacji, właściwość organów w tym zakresie i zasady pełnienia służby w jednostkach zmilitaryzowanych. Ustawa reguluje także właściwość organów w sprawach wnioskowania o uznanie obiektu za szczególnie ważny dla bezpieczeństwa lub obronności państwa oraz zakres świadczeń na rzecz obrony.

mr