Osoba pełniąca funkcję przewodniczącego rady ma prawo do zwrotu kosztów poniesionych w związku ze sprawowaniem funkcji, a nie z tytułu samego faktu bycia taką osobą.

Według wojewody podlaskiego, uchwała podjęta została z naruszeniem prawa, ponieważ nie zawierała regulacji odnośnie tego kiedy, za co i w jakiej wysokości będzie przysługiwała sołtysom dieta oraz zwrot kosztów podróży służbowej.

"Skoro dieta ma stanowić wyrównanie wydatków i strat spowodowanych pełnieniem funkcji przewodniczącego rady, to osoba pełniąca taką funkcję zachowuje prawo do zwrotu kosztów i wydatków poniesionych w związku ze sprawowaniem funkcji, a nie z tytułu samego faktu bycia taką osobą" – podkreślił wojewoda, powołując się na orzeczenie sądu administracyjnego.

Jak zauważył organ nadzoru, w myśl ustawy o samorządzie gminnym (art. 37b ust. 1) rada gminy może ustanowić zasady, na jakich przewodniczącemu organu wykonawczego jednostki pomocniczej będzie przysługiwała dieta oraz zwrot kosztów podróży służbowej.

Wojewoda uchylając uchwałę rady gminy przywołał wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu, który w uzasadnieniu wyroku zauważył, że ustawodawca posługując się terminem "dieta" nie zamieścił w przepisach legalnej definicji tego pojęcia.

Jednak w ocenie sądu, w użytym przez ustawodawcę sformułowaniu "zasady" mieści się tryb rozliczeń diet i kosztów podróży.

"Istotą diety jest (...) rekompensata utraconych wskutek wykonywania mandatu zarobków i poniesionych w związku z wykonywaniem tej funkcji kosztów. Dieta ma więc kompensacyjny charakter" - zaznaczył WSA.

Jak wskazano w uzasadnieniu wyroku, rada gminy, korzystając z normy kompetencyjnej zawartej w ustawie, powinna dokonać określenia zasad, na jakich przysługują przewodniczącemu organu wykonawczego jednostki pomocniczej diety i zwrot kosztów podróży, a więc określenia tych czynności funkcyjnych sołtysa, za które dieta przysługuje.

Według sądu, zakresem regulacji uchwały powinna być objęta m.in. sytuacja, gdy przewodniczący organu wykonawczego przez dłuższy czas nie wykonuje obowiązków wynikających z pełnionej funkcji, a tym samym nie ponosi żadnych kosztów związanych z pełnieniem funkcji.

"Brak zasad dotyczących ustalenia wysokości diet powoduje, że mają one charakter ryczałtu miesięcznego. Ustalona w stałej kwocie dieta w formie ryczałtu miesięcznego traci charakter rekompensacyjny, a przyjmuje charakter stałego, miesięcznego wynagrodzenia, niezależnego od kosztów związanych z pełnieniem funkcji" – podkreślił sąd.

kic/