Mrągowo – pionierem rewitalizacji

Mrągowo jest pionierem nie tylko w naszym województwie, ale również w kraju, jeśli chodzi o przygotowanie i realizację projektów dotyczących rewitalizacji. Przez długie lata problem niszczejących obszarów miejskich, powojskowych i poprzemysłowych nie doczekał się w Polsce należytego rozwiązania. W efekcie całe dzielnice miejskie uległy i ulegają degradacji nie tylko w sensie materialnym, ale także społecznym.

Dopiero wejście naszego kraju do Unii Europejskiej zasadniczo zmieniło sytuację i umożliwiło skorzystanie ze wsparcia w ramach kompleksowych programów pomocowych, skierowanych m. in. do miast borykających się z istnieniem obszarów problemowych. Władze Mrągowa od razu dostrzegły w tym wielką szansę dla miasta, tym większą, że w związku z likwidacją garnizonu wojskowego w centrum miasta powstał 14-hektarowy niezamieszkały obszar wymagający pilnego zagospodarowania.

Wyzwanie zostało podjęte i po przejęciu byłych koszar w grudniu 2003 roku od Agencji Mienia Wojskowego, w urzędzie miejskim natychmiast przystąpiono do opracowywania lokalnego programu rewitalizacji oraz opracowania dokumentacji do poszczególnych projektów przewidzianych do realizacji w jego ramach.

Jako pierwszy zgłoszony został projekt “Remont i przebudowa na gimnazjum budynku szkoleniowego nr 8”, który umożliwi istotną poprawę warunków nauczania w Mrągowie dzięki likwidacji zmianowości i zaprzestaniu nauki w kilku rozproszonych i zniszczonych budynkach szkolnych na terenie miasta. Realizacja projektu została już zakończona, a uroczyste otwarcie obiektu nastąpiło 22 grudnia 2005 r.

Pierwsi uczniowie rozpoczną zajęcia w gimnazjum już od 2 stycznia 2006 roku. Projekt okazał się ogromnym sukcesem, został wysoko oceniony merytorycznie przez Panel Ekspertów, a także przez władze wojewódzkie, które wytypowały go obok trzech innych projektów (spośród ponad stu w całym województwie) jako projekt wzorcowy. Koszt prac adaptacyjnych wyniósł 6 200 000 zł, z czego 75% środków pochodziło z EFRR (w ramach ZPORR), 10% z budżetu państwa, a pozostałą kwotę stanowiły środki miasta.

Kolejnym przedsięwzięciem, będącym naturalną kontynuacją pierwszego projektu, będzie stworzenie między istniejącą szkołą podstawową, a nowym budynkiem gimnazjum kompleksu boisk sportowych wraz z ekologiczną ścieżką dydaktyczną. Zadanie to jest obecnie w fazie oceny formalnej i merytorycznej, a decyzja o jego finansowaniu powinna zapaść w I półroczu 2006 roku.

Inne projekty w ramach rewitalizacji

Nie są to jedyne pomysły na poprawę sytuacji na terenie powojskowym zawarte w lokalnym programie rewitalizacji. Razem z projektem powstania boisk szkolnych zgłoszone zostały do Zintegrowanego Programu Rozwoju Regionalnego (finansowanego z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego) także inne projekty. Są to modernizacja powojskowej hali sportowej oraz budowa krytego basenu i lodowiska.

Miasto nie ogranicza się przy tym jedynie do pomocy unijnej. Dzięki współfinansowaniu krajowemu udało się wyremontować na mieszkania (dla najuboższych mieszkańców miasta) budynek koszarowca, a ze środków własnych zaadaptowano na mieszkania budynek byłego przedszkola. We wszystkich tych pracach remontowych zatrudnienie znaleźli mrągowscy bezrobotni.

Wysiłki władz miejskich Mrągowa zostały też docenione przez Radę Ministrów, która uznała, że Mrągowo obok zaledwie kilku innych miast w kraju stanowi przykład dobrego wykorzystania mienia powojskowego.

Kolejny program rewitalizacji w toku

Teren byłych koszar to nie jedyny teren w Mrągowie, który wymaga podjęcia pilnych działań naprawczych. Także obszar historycznego śródmieścia boryka się z trudnościami. Niszczeją zabytkowe kamieniczki, wąskie ulice i zniszczona nawierzchnia sprawiają trudności komunikacyjne, straszą zaniedbane tereny zielone. Zniechęca to inwestorów i hamuje rozwój gospodarczy miasta, co jednocześnie powoduje dalsze ubożenie mieszkańców i dodatkowo wzmacnia negatywne tendencje.

Aby przerwać ten zaklęty krąg powstał program rewitalizacji śródmieścia Mrągowa. Trzy pierwsze projekty w jego ramach obejmują budowę budynku zaplecza socjalnego na stadionie miejskim i modernizację jego dwóch płyt, zagospodarowanie terenów zielonych w centrum miasta wokół jeziorka Magistrackiego oraz stworzenie systemu monitoringu wizyjnego centrum miasta.

Nie tylko inwestycje

Programy rewitalizacji uzupełniają działania stricte inwestycyjne komponentem społecznym. Nowe obiekty sportowe umożliwią ograniczenie zjawisk patologicznych (uzależnień, przestępstw etc.) wśród młodzieży Mrągowa poprzez odpowiednie programy profilaktyczne oraz będą szansą na poprawę kondycji dla innych mieszkańców miasta.

Mieszkania socjalne to szansa poprawy bytu dla najuboższych rodzin, a nowe przedsięwzięcie na terenie miasta to także nowe miejsca pracy i spadek bezrobocia. Uzupełnia to jeszcze projekt dotyczący monitoringu miasta, a co za tym idzie poprawy bezpieczeństwa w mieście. Te wszystkie działania przeprowadzone razem dzięki efektowi synergii wzmacniają na wzajem swoje pozytywne rezultaty oraz oddziaływania długofalowe i razem z innymi działaniami władz Mrągowa, takimi jak wspieranie rozwoju podstrefy W-MSSE, czy tworzenie miejsc pracy w sektorze turystycznym dzięki budowie miasteczka westernowego Mrongoville stanowią koło zamachowe w rozwoju miasta i regionu.

Michał Gimbut
Kierownik Referatu Strategii, Rozwoju, Promocji i Integracji Europejskiej
w Urzędzie Miejskim w Mrągowie