Gmina jest zobowiązana do wypłaty dotacji na dzieci, które uczęszczały do przedszkola, ale nie zostały ujęte w informacjach o miesięcznych liczbach dzieci - wskazuje Piotr Józefczyk
Gmina jest zobowiązana do wypłacenia dotacji na dzieci, które faktycznie uczęszczały do przedszkola, ale nie zostały ujęte w informacjach o miesięcznych liczbach dzieci - wskazuje Piotr Józefczyk.
Ekspert z Regionalnej Izby Obrachunkowej był w piątek gościem czatu zorganizowanego przez Serwis Samorządowy PAP. Przez godzinę odpowiadał on-line na pytania samorządowców o rozliczanie dotacji.
Jeden z Czytelników miał wątpliwości w sprawie przekazywania przez JST dotacji przedszkolu niepublicznemu. W trakcie kontroli okazało się bowiem, że liczba dzieci uczęszczających do tej placówki jest większa niż liczba dzieci, którą dyrektor podał urzędnikom.
„Gmina jest zobowiązana do wypłacenia środków finansowych przysługujących na dzieci, które uczęszczały faktycznie do przedszkola w 2016 roku, a nie zostały ujęte w informacjach o miesięcznych liczbach dzieci w 2016 roku" - wyjaśnił Piotr Józefczyk.
Jak zaznaczył, środki te są dotacją, od której nie nalicza się odsetek. „Tę dopłatę powinno się rozliczyć wydatkami z 2017 roku" - podkreślił.
Internauci mieli też pytania o dotacje dla Ochotniczej Straży Pożarnej, m.in. czy gmina, udzielając dotacji OSP, może finansować w ramach kosztów utrzymania jednostek OSP prowadzenie rachunku bankowego.
„Gmina nie może udzielić jednostce OSP dotacji na sfinansowanie kosztów prowadzenia rachunku bankowego, bo dotacja może być przeznaczona wyłącznie na zadania w zakresie ochrony przeciwpożarowej, a OSP jako stowarzyszenie może prowadzić również działalność w innym zakresie" - wskazał ekspert.
Kolejny uczestnik czatu dopytywał, czy środki z Europejskiego Funduszu Społecznego przekazywane jako zaliczka mogą być równocześnie traktowane jako dotacja celowa. Jeszcze inny chciał wiedzieć, czy skoro gmina przekazała w trwały zarząd budynek dla Gminnego Ośrodka Zdrowia, to czy może teraz udzielić z budżetu dotacji na wydatki remontowe lub majątkowe tego budynku.
Piotr Józefczyk odpowiedział w sumie na kilkanaście pytań związanych z praktyką samorządową. Pełny zapis czatu publikujemy poniżej. Dziękujemy za udział i ciekawe pytania. Zapraszamy na kolejne dyskusje on-line z wykładowcami SAF.
Czat z Piotrem Józefczykiem został zorganizowany w ramach Samorządowej Akademii Finansów. Projekt realizowany jest przez Serwis Samorządowy PAP i Narodowy Bank Polski. Jego celem jest podniesienie wiedzy o finansach publicznych.
Piotr Józefczyk: Dzień dobry. Witam Państwa i zapraszam do zadawania pytań.
Jola_Szczupak: Pomiędzy gminą a powiatem funkcjonuje porozumienie dot. ponoszenia kosztów utrzymania hali sportowej, która jest wspólną własnością obu samorządów - po 50 proc. każda. Na mocy porozumienia koszty utrzymania są w budżecie powiatu w 100 proc. po stronie wydatków w tej szkole i są finansowane po 50 proc. przez każdy samorząd.
Gmina przekazuje comiesięcznie 1/12 kwoty zaplanowanej dotacji na dany rok do powiatu. Rozliczenie następuje w styczniu po zakończeniu roku.
Natomiast jeśli chodzi o dochody z tytułu najmu hali: dochody pobiera powiat. W jaki sposób powiat powinien prawidłowo zaplanować dochody z najmu hali i jak prawidłowo powinien rozliczać się z tych dochodów z gminą? Proszę uwzględnić również obowiązujący VAT z tego tytułu.
Piotr Józefczyk: O możliwości współdziałania w zakresie wykonywania zadań publicznych pomiędzy gminą a powiatem stanowi między innymi art. 10 ustawy o samorządzie gminnym i art. 5 ustawy o samorządzie powiatowym. Na Pani pytanie nie można odpowiedzieć wiążąco bez znajomości treści porozumienia pomiędzy gminą a powiatem, dotyczącego utrzymania hali sportowej, które to porozumienie powinno regulować precyzyjnie kwestie ponoszenia kosztów utrzymania hali i wzajemnego rozliczania się z dochodów z najmu hali.
Z treści Pani pytania wynika, że wszystkie wydatki związane z utrzymaniem hali są zaplanowane w budżecie powiatu, a następnie w planie finansowym „szkoły", a zatem zapewne to „szkoła" pobiera również dochody z najmu hali i również te dochody są zaplanowane w planie finansowym „szkoły".
W tym przypadku dochody z najmu hali, zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 2 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (t. j. Dz. U. z 2014 r. poz. 1053 z późn. zm.) powinny być klasyfikowane w dziale 801 Oświata i wychowanie, rozdział (zależy od rodzaju „szkoły"), § 0750 Wpływy z najmu i dzierżawy składników majątkowych Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub innych jednostek zaliczanych do sektora finansów publicznych oraz innych umów o podobnym charakterze.
Osobiście nie znam przypadku, aby dochody z najmu hali przekraczały koszty (wydatki) jej utrzymania. Jeśli tak jest również w Pani przypadku, to uzyskiwane dochody z najmu hali (wykazywane w sprawozdaniu Rb-27S z wykonania planu dochodów budżetowych samorządowej jednostki budżetowej) powinny proporcjonalnie pomniejszać wysokość dotacji, którą zobowiązana jest przekazywać gmina na utrzymanie hali.
Adam_Waleński: Pracownik Urzędu Miejskiego przeprowadził w marcu 2017 roku kontrolę w zakresie prawidłowości wykorzystania dotacji przekazanej przedszkolu niepublicznemu w gminie za 2016 rok. Podczas przeprowadzonej kontroli stwierdzono, że liczba dzieci uczęszczających do przedszkola w poszczególnych miesiącach jest większa niż liczba dzieci, którą dyrektor przedszkola przekazał do Urzędu w informacjach o liczbie dzieci w 2016 roku.
Dyrektor przedszkola oświadczył, że rozbieżność w liczbie dzieci jest wynikiem błędu przy zliczaniu dzieci. W związku z powyższym zwracam się z następującymi pytaniami.
1) Czy w zaistniałej sytuacji gmina jest zobowiązana do wypłacenia środków finansowych w 2017 roku przysługujących na dzieci, które uczęszczały do przedszkola a nie zostały ujęte w informacjach o miesięcznych liczbach dzieci w 2016 roku, będącymi podstawą do wypłacana tych środków?
2) Czy wypłacone środki finansowe byłyby dotacją rozumianą w trybie art. 90 ust. 1b ustawy o systemie oświaty?
Piotr Józefczyk: Dotacje z art. 90 ust. 1 - ust. 1o ustawy o systemie oświaty są rocznymi dotacjami podmiotowymi, tyle że przekazywanymi w 12 ratach (transzach). Kwestia dopłat lub zwrotu dotacji powinna być precyzyjnie uregulowana w uchwale Rady Miejskiej podjętej między innymi na podstawie art. 90 ust. 4 ustawy o systemie oświaty. Uchwała organu stanowiącego gminy z art. 90 ust. 4 ustawy o systemie oświaty jest aktem prawa miejscowego i wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia jej opublikowaniu w dzienniku urzędowym właściwego województwa. Z przepisów ustawy o systemie oświaty wynika, że dotacja przysługuje na każdego ucznia.
W konsekwencji:
1) gmina jest zobowiązana do wypłacenia środków finansowych przysługujących na dzieci, które uczęszczały faktycznie do przedszkola w 2016 roku, a nie zostały ujęte w informacjach o miesięcznych liczbach dzieci w 2016 roku,
2) środki te są dotacją, od której nie nalicza się odsetek. Tę „dopłatę" powinno się rozliczyć wydatkami z 2017 roku. W roku 2016 organ prowadzący nie miał środków wypłaconych w roku 2017, więc skąd ma mieć rachunki i faktury. Jest ogólny (nowy) przepis art. 90 ust. 3da, który zastosowany do tej sprawy dawałby rozwiązania w postaci rozliczenia dotacji należnej za rok 2016, wydatkami roku jej otrzymania - tj. roku 2017.
922628: Dzień dobry, czy z dotacji można sfinansować koszty realizacji zadania publicznego poniesione po podpisaniu umowy na realizację zadania, ale przed przekazaniem dotacji lub zaliczki na poczet dotacji na konto wnioskodawcy?
Piotr Józefczyk: Tak, można. Pisałem o tym w wykładzie. Z dniem podpisania umowy realizuje Pani już zadanie publiczne.
922628: Reprezentuję stowarzyszenie, które jest partnerem w projekcie realizowanym z Europejskiego Funduszu Społecznego. Lider projektu to samorząd. Zaliczki na realizację projektu, które przekazuje nam lider, traktuje on jako dotację celową. Środki te rozliczamy w standardowy sposób w ramach składanych wniosków o płatność. Lider dodatkowo oczekuje rozliczania tych środków jako dotacji celowej.
Pytanie brzmi: czy środki z Europejskiego Funduszu Społecznego przekazywane jako zaliczka mogą być równocześnie traktowane jako dotacja celowa i podlegać dodatkowemu rozliczeniu tak jak dotacja celowa?
Piotr Józefczyk: Nie. Jeżeli projekt jest równocześnie finansowany z dwóch źródeł, tj. 1) ze środków unijnych i 2) ze środków z dotacji z budżetu państwa lub budżetu jednostki samorządu terytorialnego, to środki z tego drugiego źródła są dotacją celową i podlegają rozliczeniu jak dotacja celowa. Odsyłam do Działu IV ustawy o finansach publicznych, art. 202 - art. 210.
Beata: Czy od 2017 roku (po centralizacji) dotację dla zakładu budżetowego należy przekazywać w wartości netto? Czy w umowie na dotację z Zakładem budżetowym winien być zapis, że przekazujemy dotację w wartości netto? a Vat jest niekwalifikowalny?
Piotr Józefczyk: Moim zdaniem netto. Powinna być bowiem zgodność pomiędzy kwotą dotacji w sprawozdaniu Rb-28S z wykonania wydatków budżetowych jednostki samorządu terytorialnego a planem przychodów zakładu.
Arleta: Miasto ubiega się o dotację z WFOŚiGW na wymianę źródeł ogrzewania dla mieszkańców. W regulaminie WFOŚiGW przewidziano możliwość refundacji kosztów, które mieszkańcy ponieśli w roku ubiegłym. Czy istnieje możliwość (i na jakiej podstawie prawnej) przekazania mieszkańcom dotacji celowej w formie refundacji poniesionych w zeszłym roku kosztów.
Piotr Józefczyk: Moim zdaniem nie ma takiej możliwości, aczkolwiek istnieje rozbieżne orzecznictwo sądów. Z powołanego przeze mnie w wykładzie orzecznictwa wynika, że refundacja jest dopuszczalna, jeżeli przepisy prawa tak stanowią.
Elżbieta_Kozio: Witam. Chciałabym zapytać, czy gmina - udzielając dotacji OSP - może finansować w ramach kosztów utrzymania jednostek OSP prowadzenie rachunku bankowego, czy tylko np. zwrócić koszt dokonanych przelewów - zapłaty za fakturę.
Piotr Józefczyk: Gmina nie może udzielić jednostce OSP dotacji na sfinansowanie kosztów prowadzenia rachunku bankowego, bo dotacja może być przeznaczona wyłącznie na zadania w zakresie ochrony przeciwpożarowej, a OSP jako stowarzyszenie może prowadzić również działalność w innym zakresie.
Wschowa: Czy Gmina może udzielić dotacji celowej dla Związku Ochotniczych Straży Pożarnych na dofinansowanie zakupu lekkiego specjalnego pojazdu z przeznaczeniem dla Związku?
Piotr Józefczyk: Nie.
Beata: Jeżeli stowarzyszenie, któremu przyznaliśmy dotację, w rozliczeniu wykazało poniesiony wkład własny w wysokości mniejszej niż w umowie, a środki z dotacji zostały wykorzystane w całości, to czy w takiej sytuacji naliczamy procentowy zwrot? Jaką podstawę prawną zastosować przy obliczaniu zwrotu procentowo? Nie jest to bowiem, jak mówi art. 252 ustawy o finansach publicznych, ani dotacja niezgodna z przeznaczeniem, ani pobrana nienależnie czy w nadmiernej wysokości.
Piotr Józefczyk: Odsyłam do paragrafu 3 pkt 11 wzoru umowy.
Beata: W umowie mamy zawarty zapis: strony dopuszczają możliwość przesunięcia środków z uzyskanej dotacji pomiędzy pozycjami kosztorysu umowy bez konieczności sporządzenia aneksu, jeśli suma proponowanych zmian nie przekroczy 10 proc. wartości danej kategorii wydatków. Pytanie: Czy przesunięcie może nastąpić pomiędzy np. usługą transportową a obsługą księgową, czy np. zakupem jakiegoś sprzętu? Czy traktować te zdarzenia jako inna kategoria wydatku?
Piotr Józefczyk: Rozporządzenie nie posługuje się pojęciem „kategoria wydatków", ale pojęciami „wydatek" i „koszt". Jeśli Państwo wprowadzili do umowy pojęcie „kategoria wydatków", to powinniście je zdefiniować.
519134: Jak kwalifikować w budżecie dochody otrzymane ze środków UE, stanowiąc refundacje wydatków inwestycyjnych dokonanych w roku poprzedzającym rok budżetowy? Czy jako dotacje majątkowe w par. 625? Czy cześć dotacji, która dotyczy wydatków poniesionych w latach ubiegłych może być zaliczona do dochodów bieżących?
Piotr Józefczyk: Rozumiem, że wprowadzenie tej dotacji jako dochodu bieżącego poprawiłoby wam relację z art. 243 ustawy o finansach publicznych, ale jest to dochód majątkowy.
737820: Gmina przekazała w trwały zarząd budynek dla Gminnego Ośrodka Zdrowia. Czy teraz gmina może udzielić z budżetu dotacji Gminnemu Ośrodkowi Zdrowia na wydatki remontowe lub majątkowe tego budynku
Piotr Józefczyk: Zakładając, że jest to SPZOZ, to może.
519134: Oczywiste jest, że każdy dochód bieżący wpływa na poziom nadwyżki operacyjnej. Chodzi jednak bardziej o sytuację, w której w danym roku budżetowym poziom dochodów z tytułu dotacji majątkowych może być wyższy niż poziom wydatków nimi sfinansowanych.
sekretarz_reda: Interesuje nas, czy zwiększona kontrola RIO wpłynie na zwiększoną kontrolę realizacji zadań publicznych przez organizacje pozarządowe?
Piotr Józefczyk: W mojej ocenie konsekwencją wejścia w życie niepodpisanej jeszcze przez Prezydenta RP i nieopublikowanej ustawy z dnia 8 czerwca 2017 r. o zmianie ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych oraz niektórych innych ustaw nie będzie zwiększona kontrola RIO realizacji zadań publicznych przez organizacje pozarządowe. Wprost przeciwnie, w początkowym okresie będzie ograniczona. Zmiana dotychczas obowiązującego art. 1 i art. 5 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych nie dotyczy organizacji pozarządowych.
Wprowadzenie nowego kryterium kontroli, tj. gospodarności w zakresie zaciągania zobowiązań dłużnych przez podmioty z art. 1 ust. 2 pkt 1 - 6 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych wymusi zmiany w sposobie przeprowadzania kontroli i konieczność wypracowania nowych standardów. Z wypowiedzi przedstawicieli MSWiA obecnych na posiedzeniach komisji sejmowych i senackich wynika, że nie przewiduje się wzrostu poziomu zatrudnienia w regionalnych izbach obrachunkowych. Z drugiej strony można zauważyć odpływ pracowników z regionalnych izb obrachunkowych do samorządu z uwagi na lepsze warunki płacowe.