Będą nowe przepisy dotyczące składania oświadczeń majątkowych i ograniczeń związanych z pełnieniem funkcji publicznych. W Kancelarii Premiera, pod okiem Julii Pitery, przygotowano projekt nowego Prawa antykorupcyjnego.

Nowy akt prawny ma zastąpić ustawę z 1997 roku ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne. W założeniu Kancelarii Premiera, ujednolicone mają być dla wszystkich osób pełniących funkcje publiczne przepisy związane ze składaniem oświadczeń majątkowych oraz zakazów dotyczących łączenia stanowisk.

Ustawa ma dotyczyć tych samorządowców, którzy dziś składają oświadczenia majątkowe. Chodzi więc o radnych, wójtów (burmistrzów, prezydentów), ich zastępców, członków zarządu powiatu, członków zarządu województwa, skarbników, sekretarzy, kierowników jednostek organizacyjnych, osób zarządzających i członków organów zarządzających samorządowymi osobami prawnymi oraz innych osób wydających decyzje administracyjne w imieniu wójtów, starostów i marszałków.

Projekt wymienia rodzaje działalności, których nie mogą w okresie sprawowania funkcji wykonywać. Tak jak do tej pory, zakaz będzie dotyczył m.in. pełnienia funkcji członka zarządu, rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej oraz zatrudnienia w: spółkach prawa handlowego oraz spółkach wodnych. Chodzi także o zasiadanie we władzach spółdzielni lub fundacji lub stowarzyszeń prowadzących działalność gospodarczą.

Przepisy dadzą osobom, które w momencie objęcia urzędu łamią powyższe zakazy, 4 miesiące na rezygnację za zajmowanych stanowisk.

Zgodnie z projektem, samorządowcy wymienieni w ustawie w okresie zajmowania stanowiska lub pełnienia funkcji nie będą mogli przyjmować korzyści majątkowych lub osobistych, chyba że „korzyść taka byłaby powszechnie dostępna, a przyjęcie jej nie mogłoby powodować zaciągnięcia zobowiązania lub wywoływać takiego wrażenia”.

Przyjęcie okolicznościowego upominku byłoby możliwe, jeżeli „ze względu na zwyczaje odmowa przyjęcia upominku nie byłaby wskazana lub wręczenie upominku ma powszechny i okolicznościowy charakter, w szczególności w związku z obchodzonym świętem państwowym lub religijnym”.

Wydłużeniu z 1 roku d 3 lat uległby okres, w którym wskazani w ustawie samorządowcy nie mogliby zostać zatrudnieni lub wykonywać prac na rzecz przedsiębiorcy, w odniesieniu do którego podejmowali rozstrzygnięcia w sprawach indywidualnych.

Ustawa ujednolica i wydłuża do 4 miesięcy od wyboru czas dla radnych na zaprzestanie prowadzenia działalności gospodarczej z wykorzystaniem mienia samorządu oraz rezygnację ze stanowisk w spółkach handlowych z udziałem samorządowych osób prawych.

Na wskazanych w ustawie samorządowców nowe prawo nakłada obowiązek składania oświadczeń o stanie majątkowym. Co do zasady - w terminie 14 dni od dnia wyboru, powołania na stanowisko lub zatrudnienia. Jedynie w przypadku radnych – w terminie 14 dni od dnia złożenia ślubowania.

Tak jak obecnie, oświadczenia składane będą także corocznie do dnia 30 kwietnia, według stanu na dzień 31 grudnia roku poprzedniego oraz po rozwiązaniu umowy o pracę.

Ustawa przewiduje, że oprócz stanu majątkowego osoby pełniącej funkcję publiczną w oświadczeniu uwzględnione będą także: funkcje publiczne pełnione po dniu 1 stycznia 1990 r., ze wskazaniem miejsca zatrudnienia oraz funkcji lub stanowiska; informacje o prowadzeniu działalności gospodarczej przez małżonka oraz rodzaj małżeńskiego ustroju majątkowego, w jakim pozostaje osoba składająca oświadczenie.

Radni, tak jak do tej pory będą składali oświadczenia przewodniczącemu organu stanowiącego. Jednak wójtowie, sekretarze i skarbnicy gmin już starostom, a samorządowcy związani z powiatami i województwami – wojewodom.

Zgodnie z przepisami zaproponowanymi przez Kancelarię Premiera brak oświadczeń lub złamanie zakazów dotyczących łączenia stanowisk będzie dla samorządowców oznaczał utratę mandatu lub zatrudnienia. Jednocześnie, dla parlamentarzystów przewidywane są jedynie sankcje wynikające z regulaminów Sejmu i Senatu.

Ustawa zawiera także przepisy karne. Wynika z nich m.in., że za podanie nieprawdy w oświadczeniu majątkowym grozi kara więzienia nawet do lat 5. Osoby naruszające przepisy ustawy mogą spodziewać się także kary grzywny.

Projekt Prawa antykorupcyjnego został opublikowany na stronie internetowej Kancelarii Premiera i trafił do konsultacji międzyresortowych. Dokument już wzbudza wątpliwości prawników, ponieważ ustawa nie wymienia sekretarza województwa, a także proponuje nowelizację ustawy o pracownikach samorządowych z 1990 roku.

Prawo antykorupcyjne ma wejść w życie 1 stycznia 2010.

/dp/

Pobierz projekt Prawa antykorupcyjnego