Zmiany w zasadach uwłaszczenia i zwiększenie zasobu gruntów na potrzeby programu Mieszkanie Plus - wprowadzająca je nowelizacja ustawy o Krajowym Zasobie Nieruchomości (KZN) czeka już tylko na podpis prezydenta; Sejm przyjął poprawki naniesione do niej przez Senat.

"KZN wymaga zmian, ponieważ wtedy gdy ustawa była tworzona, rynek nieruchomości - a zwłaszcza rynek ziemi - wyglądał zupełnie inaczej. Zmniejszyła się podaż gruntów, wzrosły ich ceny, a ceny materiałów i robocizny poszybowały w górę" - mówi wiceminister inwestycji i rozwoju Artur Soboń.

"Ustawa zakładała bezpłatne przekazanie ziemi należącej do skarbu państwa do Krajowego Zasobu Nieruchomości. W efekcie ziemia, która za darmo mogła trafić do KZN, w większości przypadków nie nadawała się pod budownictwo mieszkaniowe. Z 500 tys. działek, które do tej pory przeanalizowano tylko 500 nadawało się do banku ziemi pod budowę lokali z programu Mieszkanie plus" - dodał.

Po zmianach, które wprowadza nowelizacja, spółki Skarbu Państwa otrzymają pełną (100 proc.) wartość nieruchomości przekazanych na potrzeby programu Mieszkanie Plus, a Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa (KOWR) i Agencja Mienia Wojskowego (AMW) niemal pełną (90 proc.), jeżeli Krajowy Zasób Nieruchomości (KZN) sprzeda grunt na realizację budownictwa mieszkaniowego. Lasy Państwowe będą zwolnione z obowiązku przekazywania gruntów do KZN.

Krajowy Zasób Nieruchomości będzie mógł budować mieszkania w formule partnerstwa publiczno-prywatnego. Będzie mógł tworzyć spółki budujące mieszkania nie tylko z gminami, ale także z firmami (przedsiębiorcami) zajmującymi się budową mieszkań. Przy czym wprowadzono warunek, że 50  proc. budowanych mieszkań będzie przeznaczona na wynajem. Czynsz najmu w mieszkaniach będzie oparty o cenę budowy, a nie ustalany przez urzędników.

Zmiany zajdą też w zasadach uwłaszczania - pojawi się nowa, ustawowa bonifikata 99 proc. (zarówno na gruntach samorządowych, jak i skarbowych) dla osób będących w szczególnej sytuacji rodzinnej. To pomoc w przekształceniu dla rodzin wielodzielnych z Kartą Dużej Rodziny, osób z niepełnosprawnością (lub zamieszkujących w dniu przekształcenia z tymi osobami opiekunów prawnych lub przedstawicieli ustawowych tych osób), inwalidów, kombatantów oraz ofiar represji wojennych i okresu powojennego.

Nastąpi też uproszczenie formalności - opłaty wniesione za użytkowanie będą zaliczane automatycznie na poczet opłaty przekształceniowej i jednorazowej a zwrot nadpłaty będzie „z urzędu". Nowela zapewni uprawnienia do bonifikat według preferencyjnych stawek niezależnie od terminu wydania zaświadczenia o przekształceniu.

Zamiana radykalnie ograniczy potrzebę podziałów geodezyjnych do przypadków, w których powierzchnia budynków o funkcji innej niż mieszkaniowa przekracza 30 proc. powierzchni użytkowej wszystkich budynków mieszkalnych. Usprawniono proces potwierdzania przekształcenia na rzecz przedsiębiorców. Zasadą jest brak konieczności sporządzenia operatu i oparcie się na wartości rynkowej nieruchomości stanowiącej podstawę ustalenia opłaty przekształceniowej.

Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju zwraca uwagę, że wprowadzane zmiany poprawią też warunki pomocy w programie Mieszkanie na Start - umożliwią większej grupie osób skorzystanie z dopłat do czynszu. Będzie to możliwe dzięki podniesieniu progu dochodowego o 40 p.proc. (do 100 proc.) przy dopłatach dla 1 osoby i o 10 p.proc. (do 40 p.proc.) dla każdej kolejnej osoby w gospodarstwie domowym najemcy.

Zmiany nastąpią też w pomocy dla osób mieszkających w lokalach komunalnych.

Obowiązujące dla umów najmu komunalnego zawartych po 21 kwietnia 2019 r. przepisy o weryfikacji dochodów najemców (nie częściej niż co 2,5 roku) nie będą stosowane w stosunku do osób, które były najemcami lokalu komunalnego przed tą datą i będą musiały się przenieść do innego lokalu (zamiennego) oraz podpisać nową umowę najmu w związku ze złym stanem technicznym budynku lub koniecznością przeprowadzenia remontu kapitalnego.

Ustawa wydłuża także do końca 2021 r. obowiązek zapewnienia przez gminę lokalu zamiennego w przypadku konieczności wyprowadzki wynikającej z potrzeby rozbiórki budynku (dotyczy najemców opłacających w lipcu 2001 r. czynsz regulowany).

Nowelizacja dostosuje też standardy lokalizacji i realizacji inwestycji mieszkaniowych w zakresie zapewnienia wychowania przedszkolnego dzieci przyszłych mieszkańców tych inwestycji.

Obowiązująca specustawa mieszkaniowa w zakresie zapewnienia wychowania przedszkolnego w standardzie lokalizacji odwołuje się do przedszkoli, biorąc pod uwagę kryterium lokalizacyjne. Natomiast zgodnie z Prawem oświatowym system opieki przedszkolnej nie jest organizowany przy pomocy obwodów i przyjmowanie dzieci nie odbywa się "z urzędu" - podkreśla MIiR.

Resort przypomina, że gmina ma obowiązek zapewnienia wychowania przedszkolnego na całym swoim terenie, a w przypadku większej liczby kandydatów do przedszkola niż liczba wolnych miejsc w przedszkolu, przy rekrutacji bierze pod uwagę przede wszystkim kryteria socjalne, a nie lokalizacyjne. W związku z tym gminy nie mają podstaw do wydania zaświadczenia zapewniającego wychowanie przedszkolne dzieciom wskazanego w specustawie mieszkaniowej.

"Natomiast w przypadku standardów dotyczących odległości od szkół podstawowych zostają zachowane bardziej rygorystyczne wymogi niż określone w Prawie oświatowym w odniesieniu do miast, w których liczba mieszkańców przekracza 100 000. Prawo oświatowe zakłada, że droga dziecka z domu do szkoły nie może przekraczać 3 km w przypadku uczniów klas I-IV, a w przypadku uczniów klas V - VIII - 4 km." - wskazuje resort.

Według ministerstwa, bardziej rygorystyczny standard urbanistyczny (1,5 km) ma przeciwdziałać rozlewaniu się miast i służyć zapewnieniu ładu przestrzennego. "Gmina jest zobowiązana do zorganizowania sieci publicznych szkół podstawowych w sposób umożliwiający realizację obowiązku szkolnego, a także powinna posiadać wiedzę na temat innych placówek szkolnych. Dlatego zasadne jest zachowanie uprawnienia do wydawania zaświadczeń w zakresie spełnienia tego standardu" - wskazano w informacji prasowej.

Gmina w dalszym ciągu będzie uprawniona do zmniejszenia lub zwiększenia odległości inwestycji mieszkaniowej do szkoły podstawowej oraz wskaźnika procentowego w zależności od lokalnych uwarunkowań dostępności do tych placówek.

js/