Poseł Paweł Szramka skierował do ministerstwa klimatu interpelację, w której zwrócił uwagę na niski poziom recyklingu odpadów w gminach. Zauważył, że tylko 45 proc. odpadów opakowaniowych z systemów gmin poddawanych jest recyklingowi. Parlamentarz wskazał, że samorządy najlepiej radzą sobie z recyklingiem opakowań papierowych i tekturowych, a najgorzej z tymi, które są wykonane z tworzyw sztucznych. W jego ocenie kluczem do poprawy sytuacji mogłaby być odpowiednia zmiana przepisów. 

W odpowiedzi wiceminister klimatu Jacek Ozdoba przypomniał, że w załączniku nr 1 do ustawy z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi ustanowiono docelowe poziomy recyklingu odpadów opakowaniowych na rok 2023. Z kolei w rozporządzeniu Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 19 grudnia 2021 r. w sprawie rocznych poziomów recyklingu odpadów opakowaniowych w poszczególnych latach do 2030 r. (Dz. U. poz. 2375) określono poziomy przejściowe pomiędzy tymi obowiązującymi w 2021 r. oraz docelowymi na 2030 r. 

„Mając na uwadze powyższe informuję, że aktualnie nie są planowane dodatkowe zmiany przepisów prawa w tym zakresie” – podkreślił Ozdoba.

Wiceminister przypomniał też, że obecnie w Sejmie procedowany jest projekt ustawy, który nakłada na wprowadzających produkty w opakowaniach na napoje będących butelkami jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych o pojemności do 3l (z wyłączeniem szklanych lub metalowych butelek oraz pojemników na napoje, których zakrętki i wieczka są wykonane z tworzyw sztucznych) obowiązek osiągnięcia rocznego poziomu selektywnego zbierania odpadów opakowaniowych wynoszącego 77% od roku 2025 oraz 90% od roku 2029.

Ponadto Ozdoba zauważył, że w projekcie nowelizacji ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi, w związku z ustanowieniem systemu kaucyjnego przewidziano zmianę powyżej przedstawionego obowiązku, poprzez rozszerzenie rodzajów opakowań objętych tym obowiązkiem o puszki metalowe o pojemności do 1l oraz butelki szklane wielokrotnego użytku o pojemności do 1,5l, a także szczegółowe określenie ram czasowych jego realizacji. 

„Wprowadzający produkty w ww. opakowaniach obowiązani będą osiągnąć minimalne poziomy selektywnego zbierania opakowań i odpadów opakowaniowych wynoszące 77% w roku 2025, 81% w roku 2026, 84% w roku 2027, 87% w roku 2028 oraz 90% w roku 2029 i latach następnych. Ponadto, do osiągniętych poziomów selektywnego zbierania, wliczone będą mogły być jedynie opakowania i odpady opakowaniowe selektywnie zebrane w ramach systemu kaucyjnego” – wyjaśnił wiceszef MKiŚ.

Dodał, że projekt przewiduje również nałożenie na wprowadzających produkty w opakowaniach na napoje będących butelkami jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych o pojemności do 3l obowiązku zapewnienia, aby te opakowania, włącznie z ich zakrętkami i wieczkami z tworzyw sztucznych, zawierały udział wagowy wynoszący co najmniej 25% tworzyw sztucznych pochodzących z recyklingu, jeżeli głównym składnikiem tych opakowań jest politereftalan etylenu (PET) od roku 2025 r. oraz 30% tworzyw sztucznych pochodzących z recyklingu od roku 2030.

„W świetle powyższego należy stwierdzić, że projektowane przepisy powinny spowodować zwiększenie poziomu selektywnego zbierania odpadów opakowaniowych, a w konsekwencji doprowadzić do zwiększenia poziomu recyklingu odpadów opakowaniowych” – poinformował Ozdoba.

Odnosząc się do pytania o możliwość wdrożenia systemu zachęt dla producentów opakowań wiceminister poinformował, że „obecnie resort nie planuje wdrożenia takiego systemu dla producentów opakowań”. 

Ozdoba wyjaśnił, że projektowane przepisy przewidują zakaz wprowadzania do obrotu następujących produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych, tj.: patyczków higienicznych, sztućców, talerzy, słomek, mieszadełek do napojów, patyczków mocowanych do balonów, a także wykonanych z polistyrenu ekspandowanego pojemników na żywność, napojów i kubków, a także wyrobów wykonanych z oksydegradowalnych tworzyw sztucznych. „Dlatego też, produkty te, będą musiały zostać zastąpione ich wielorazowymi lub wytworzonymi z alternatywnych materiałów odpowiednikami” – dodał wiceminister.

Wskazał przy tym, że nastąpi też zmniejszenie stosowania produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych, tj. kubków na napoje oraz pojemników na żywność. W tym celu przedsiębiorcy prowadzący jednostki handlu detalicznego, hurtowego lub jednostki gastronomiczne, w których będą oferowane powyżej wymienione produkty, a także przedsiębiorcy pakujący i oferujący za pomocą urządzenia vendingowego napoje lub żywność w tych produktach obowiązani będą do pobrania od użytkownika końcowego opłaty. 

Przedsiębiorcy, o których mowa powyżej (nie dotyczy urządzeń vendingowych) obowiązani będą również do zapewnienia dostępności opakowań alternatywnych lub opakowań wielokrotnego użytku.

W ocenie wiceministra te działania również spowodują konieczność zastąpienia opakowań z tworzyw sztucznych ich wielorazowymi lub wytworzonymi z alternatywnych materiałów odpowiednikami.

mp/