Mimo wielu prac na rzecz dostosowania Częstochowy do potrzeb osób niepełnosprawnych, mieszkańcy nadal liczą na poprawę sytuacji w tym zakresie
Mimo wielu prac na rzecz dostosowania Częstochowy do potrzeb osób niepełnosprawnych, mieszkańcy nadal liczą na poprawę sytuacji w tym zakresie - przekonują autorzy artykułu „Zarządzanie logistyką miejską na rzecz niepełnosprawnych na przykładzie Częstochowy”.
Częstochowa jest miastem, które w swoich planach rozwojowych uwzględnia potrzeby niepełnosprawnych mieszkańców. Cele te realizowane są na podstawie:
• Strategii Rozwoju Województwa Śląskiego na lata 2000–2020,
• Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych dla miasta Częstochowy na lata 2014–2020.
Program Działań na Rzecz Osób z Niepełnosprawnością wynika z założeń Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych oraz aktów krajowych, do których należy ustawa Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 1997 r. Nr 123, poz. 776). Program obejmuje ramami czasowymi strategie zaplanowane do 2020 roku, wyznacza działania mające na celu wyjście naprzeciw potrzebom osób niepełnosprawnych zgodnie z przepisami krajowymi oraz międzynarodowymi.
Program stanowi kontynuację działań podjętych przez władze miasta Częstochowa we wcześniejszych latach („Częstochowa Niepełnosprawnym” na lata 2007–2013). Ma na celu zapewnienie osobom niepełnosprawnym oraz ich rodzinom możliwości pełnego uczestnictwa w życiu społecznym przez minimalizowanie wszelkich barier na terenie miasta. Założenia programu dotykają wszelkich aspektów życia społecznego, a ich realizacja możliwa jest tylko dzięki wielosegmentowej współpracy samorządu, organizacji pozarządowych, jednostek organizacyjnych miasta oraz innych podmiotów społecznych zajmujących się problematyką osób niepełnosprawnych.
Logistyka miasta wobec tej grupy dotyczy zarówno ich potrzeb mieszkaniowych, jak i komunikacyjnych. Urząd miasta rozdysponowuje spośród zasobów gminy lokale mieszkaniowe, które spełniają lub mogą spełniać potrzeby osób niepełnosprawnych. Wśród problemów niepełnosprawnych stanowiących bariery architektoniczne najczęściej wymienia się: zbyt mały metraż, brak własnego pokoju, brak windy czy też zamieszkiwanie na piętrze przez osoby poruszającej się na wózku oraz brak dostosowania pomieszczeń.
Częstochowa podejmuje działania mające na celu stworzenie rodzinom ubiegającym się o wynajęcie lokali wchodzących w skład mieszkaniowych zasobów gminy możliwości otrzymania lokalu uwzględniającego ich potrzeby.
W ciągu ostatnich lat Komisja Mieszkaniowa przyjęła wiele kompletów dokumentów osób spełniających kryteria do przydziału lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy oraz wniosków o zamianę lokalu. Spośród tych wniosków około 25,5% to wnioski składane przez osoby niepełnosprawne.
W mieście systematycznie odbywają się prace remontowe mające na celu modernizowanie ulic oraz obniżenie krawężników przy przejściach dla pieszych, tak aby osoby niepełnosprawne mogły swobodnie przemieszczać się po mieście. Modernizacji poddawana jest również sygnalizacja świetlna na przejściach dla pieszych – sygnały z świetlnych zamieniane są na świetlno-dźwiękowe.
Aby zapewnić odpowiednią liczbę miejsc parkingowych, miasto zwiększa ilość terenów wydzielonych dla pojazdów przewożących osoby niepełnosprawne. Miejsca takie znajdują się możliwie jak najbliżej wejść do budynków i obiektów. Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne w Częstochowie Sp. z o.o. dysponuje autobusami oraz tramwajami przystosowanymi do przewozu osób niepełnosprawnych. Mieszkańcy z niepełnosprawnością mają prawo do korzystania z ulgi na przejazdy lub całkowitego zwolnienia z opłat. 100% ulgi przysługuje niewidomym i ociemniałym z przyznanym znacznym lub umiarkowanym stopniem inwalidztwa, dzieciom oraz osobom do 21. roku życia ze znacznym stopniem niepełnosprawności. Także opiekuni lub przewodnicy osób niepełnosprawnych zwolnieni są z opłat w czasie wspólnego przejazdu. Osobami uprawnionymi do 50% ulgi są z kolei osoby umiarkowanie niepełnosprawne ruchowo.
Od lat dziewięćdziesiątych w na terenie Częstochowy działa indywidualna obsługa komunikacyjna osób z niepełnosprawnością. Przewozy te aktualnie wykonywane są przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Częstochowie, przy użyciu specjalistycznych busów. Koszty przez nie generowane pokrywane są z budżetu gminy Częstochowa.
Na terenie miasta powstało kilkanaście organizacji pozarządowych oraz instytucji samorządowych mających pomóc w rozplanowaniu i wdrożeniu zadań związanych z lokalną polityką społeczną na rzecz osób z niepełnosprawnością, w tym działań na rzecz ich aktywizacji i integracji. W ramach partnerstwa z miastem działa m.in. Spółdzielnia Socjalna „Jasne, że BUS” świadcząca usługi przewozowe indywidualnych osób niepełnosprawnych.
Mimo wielu prac na rzecz dostosowania Częstochowy do potrzeb osób niepełnosprawnych, mieszkańcy nadal liczą na ich poprawę. Ze swojej strony, władze miasta, dzięki systematyczności działań, z roku na rok zmniejszają bariery transportowe i architektoniczne, aby ograniczyć izolację niepełnosprawnych mieszkańców oraz poprawić jakość ich życia.
Fragment artykułu Judyty Kabus i Joanny Nowakowskiej-Grunt „Zarządzanie logistyką miejską na rzecz niepełnosprawnych na przykładzie Częstochowy” („Gospodarka w Praktyce i Teorii”, Nr 1(2018)).