- Inwestujemy w najmłodszych mieszkańców z przekonaniem, że takie działania przynosić będą owoce przez wiele lat – mówi Arkadiusz Kosiński, burmistrz Brwinowa. Dobra passa gminy w pozyskiwaniu dofinansowań to wynik współpracy z rodzicami i nauczycielami.

Czy ważniejsze są Pana zdaniem projekty „miękkie”, czy „twarde”? Czy można w ogóle je porównywać?

- W Brwinowie realizujemy zarówno projekty „miękkie”, jak i „twarde”. Tylko w ubiegłym roku pozyskaliśmy kwotę ponad 5 mln zł ze środków unijnych i rządowych na różnorakie przedsięwzięcia. Projekty „twarde” budują infrastrukturę, w bezpośredni sposób przyczyniając się do poprawy życia naszych mieszkańców. Dzięki tego typu dofinansowaniom budujemy sieci wodociągowo-kanalizacyjne, tworzymy i rozbudowujemy bazę oświatową i sportową.

Projekty „miękkie” to z kolei inwestycja w człowieka i rozwijanie jego talentów oraz umiejętności. Obecnie w gminie Brwinów realizujemy m.in. projekty edukacyjne dla dzieci i młodzieży we wszystkich naszych gminnych szkołach. Inwestujemy w najmłodszych mieszkańców gminy Brwinów z przekonaniem, że takie działania przynosić będą owoce przez wiele lat.

Jakiego rodzaju inwestycje przeważają w Brwinowie?

- Najważniejszym projektem realizowanym teraz w Brwinowie jest projekt „Czyste życie – kompleksowa gospodarka wodno-ściekowa na terenie gminy Brwinów”. To największy obecnie projekt inwestycyjny, który obejmuje budowę 120 km sieci kanalizacji sanitarnej, 30 km sieci wodociągowej i trzech przepompowni sieciowych oraz rozbudowę dwóch stacji uzdatniania wody.

Efektem realizacji „Czystego życia” będzie podłączenie przynajmniej 12 tys. mieszkańców do sieci kanalizacji sanitarnej i około 2,5 tys. do sieci wodociągowej. Projekt realizowany jest w mieście Brwinowie oraz trzech sołectwach: Kanie, Otrębusy i Parzniew. Wartość projektu wynosi blisko 160 mln zł, natomiast uzyskane dofinansowanie ze środków Unii Europejskiej to ponad 94 mln zł. Prace budowlane powinniśmy zamknąć do końca 2013 r.

Dlaczego uważa Pan ten projekt za najważniejszy?

- Dzięki wsparciu Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Rolnictwa będzie możliwe wybudowanie kanalizacji sanitarnej w kolejnych trzech miejscowościach: Domaniew, Domaniewek i Moszna. Wartość kontraktu z wykonawcą wybranym w przetargu wynosi ponad 4 mln zł. Prace rozpoczną się jeszcze w tym roku. Będzie to kolejna duża inwestycja i kolejny krok do przodu w rozwoju terenów wiejskich gminy Brwinów.

Jakie są inne ważne inwestycje?

- Gmina inwestuje również w oświatę. Przede wszystkim musimy zapewnić dzieciom odpowiednie warunki do nauki, stąd znaczne wydatki na remonty szkół oraz na zapewnienie dzieciom bezpiecznej drogi do szkoły. Obecnie czekamy na decyzję o pozwoleniu na budowę przedszkola po północnej stronie Brwinowa. Niebawem będziemy budować nowy budynek gimnazjum w Otrębusach. Trwa projektowanie przedszkola w Żółwinie, a na swoją kolej czekają już kolejne inwestycje oświatowe, np. szkoła w Parzniewie i sala gimnastyczna przy Zespole Szkół nr 1 w Brwinowie, które jednak będziemy mogli zrealizować dopiero za kilka lat, chyba, że ... uda się uzyskać zewnętrzne dofinansowanie na ich budowę.

Nie zapominamy o bieżących inwestycjach i poprawie stanu dróg gminnych. Na inwestycje przeznaczamy ok. 40% gminnego budżetu, jednak konieczność pokrycia wkładu własnego związanego z realizacją największego projektu wodno-kanalizacyjnego ogranicza możliwości prowadzenia dalszych inwestycji. Szukamy więc innych rozwiązań: rozważamy możliwość partnerstwa publiczno-prywatnego i sięgamy po pozaunijne środki zewnętrzne.

Czy projekty edukacyjne, jakie gmina realizuje są wynikiem apeli rodziców, nauczycieli, czy taką potrzebę dostrzegły władze gminy?

- W gminie Brwinów realizowane są obecnie dwa duże projekty edukacyjne, finansowane ze środków Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki: „Multimedialni uczniowie – zajęcia pozalekcyjne w systemie blended-learningu i tradycyjnym” oraz „Wiedza kluczem do przyszłości”.

Czekamy również na podpisanie umowy o dofinansowanie trzeciego projektu, adresowanego do uczniów z klas I-III szkoły podstawowej pn. "Bawmy się i uczmy". Dobra passa w pozyskiwaniu dofinansowań i sprawna koordynacja projektu to wynik współpracy gminy Brwinów z rodzicami i nauczycielami. Rodzice często są inicjatorami i pomysłodawcami realizacji różnych przedsięwzięć (tak właśnie było w przypadku projektu „Wiedza kluczem do przyszłości”), które realizuje i rozlicza gmina.

Ogromny trud w przygotowanie projektów wkładają również nauczyciele.

Jak Pan oceni przydatność Funduszy Europejskich – czy Pana zdaniem przeciętną polską gminę nadal stać będzie na to, żeby ubiegać się o środki unijne w kolejnej perspektywie?

- Starając się o dofinansowanie, trzeba mierzyć siły na zamiary. Wiemy, że obiekty wybudowane ze środków unijnych trzeba będzie utrzymać już w ramach własnych środków, duże dofinansowanie oznacza zaś z reguły duży wkład własny.

Brwinów, będący członkiem Związku Miast Polskich, włączył się do ogólnopolskiej akcji zbierania podpisów pod projektem ustawy zmieniającej zasady finansowania samorządów. Przesunięcie pieniędzy z budżetu centralnego do budżetu samorządów umożliwiłoby utrzymanie tempa rozwoju polskich gmin, powiatów i województw.

W przypadku Brwinowa widać wyraźnie, jaką szansą dla rozwoju gmin są projekty unijne. Realizacja „Czystego życia” zmierza powoli ku końcowi, ale musimy już teraz myśleć o perspektywie finansowej 2014-2020.

Aby móc realizować śmiałe przedsięwzięcia, potrzebny jest jednak odpowiednio wysoki wkład własny. Gdyby zostały przegłosowane proponowane zmiany w ustawie o dochodach samorządu terytorialnego, skorzystaliby na tym wszyscy mieszkańcy naszej gminy.

Jakie kolejne projekty mają Państwo na warsztacie? W co teraz zainwestuje Brwinów?

- W jesiennym naborze, za pośrednictwem Lokalnej Grupy Działania „Zielone Sąsiedztwo” aplikować będziemy o dofinansowanie kwotą ok. 400 tys. zł remontu pałacyku Toeplitza w Otrębusach ze środków Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013. Dzięki temu programowi powstaje obecnie świetlica w innym sołectwie – Owczarni, czekamy również na ocenę formalną naszego wniosku o dofinansowanie budowy boiska sportowego w Parzniewie, który to wniosek uzyskał już ocenę merytoryczną.

Podczas jednej z ostatnich sesji Rady Miejskiej, radni poparli zaangażowanie gminy w projekt „Internet w zasięgu – przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu w gminie Brwinów”, finansowany ze środków Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka. Wartość całego projektu wynosi ponad 549 tys. zł, a wkład własny gminy to kwota rzędu 82 tys. zł.

Obecnie mamy też "na tapecie" tzw. "schetynówki" - do 28 września chcemy włożyć wniosek o dofinansowanie rządowe w wys. 30% do przebudowy drogi Brwinów – Parzniew w ramach Programu Wieloletniego pod nazwą "Narodowy Program Przebudowy Dróg Lokalnych Etap II Bezpieczeństwo - Dostępność - Rozwój". Mamy nadzieję, że uda się otrzymać na ten cel dofinansowanie w wys. ok. 1 mln zł.

Czy projekty takie jak edukacyjne inwestycje w Brwinowie są „modne” wśród innych samorządowców, z którymi się Pan styka?

- W Brwinowie realizacja takich projektów jest bardzo potrzebna ze względu na bardzo duży przyrost liczby nowych mieszkańców. Tylko w 2011 roku zameldowało się w naszej gminie ponad 900 osób i już przekroczyliśmy liczbę 23 tys. mieszkańców. W różnych częściach gminy powstają osiedla jedno- i wielorodzinne, sprowadza się tu sporo młodych ludzi i rodzin z małymi dziećmi. Z tego względu należy zainwestować w oświatę i w edukację. Sąsiednie gminy również realizują podobne projekty.

Jak młodzież szkolna jest uświadamiana, skąd wzięły się środki na dodatkowe zajęcia, pomoce dydaktyczne itp. – że są to pieniądze unijne i gminne?

- Zaczyna się już od pierwszej informacji o projekcie: na plakatach i ulotkach informacyjnych pojawiają się charakterystyczne logotypy. Do mieszkańców trafiają materiały promocyjne, na których zawsze znajdują się wymagane informacje o dofinansowaniu.

Uczniowie wiedzą, że możemy zaoferować im tak bogatą ofertę bezpłatnych zajęć dzięki wsparciu Unii Europejskiej. Chwalimy się realizacją projektów na naszej stronie internetowej i w wydawanym przez gminę biuletynie informacyjnym „Ratusz”. Również w informacjach prasowych wysyłanych do okolicznych mediów staramy się podkreślać, że znaczną część środków pozyskaliśmy z funduszy unijnych.

Wkrótce przyjedziemy do Państwa z kamerą, aby nagrać pierwsze powakacyjne zajęcia pozalekcyjne w szkole. Czego Pań się spodziewa po naszej wizycie? Co chciałby Pan pokazać w szczególności?

- Bardzo się cieszę, że będziemy mogli wziąć udział w nagraniu materiału filmowego promującego dobrze wykorzystywane środki zewnętrzne. Uważam, że warto pokazać bogatą ofertę zajęć, które odbywają się w ramach projektu. Miło nam będzie gościć eksperta w sprawach funduszy unijnych, który również przybliży naszym uczniom tę tematykę.

Na zajęciach prowadzonych w tym roku szkolnym w ramach projektu dzieci będą uczyły się języków obcych, wykonywały prace plastyczno-ceramiczne, korzystały z nowo wyposażonej sali komputerowej i sali do nauki języków, uczestniczyły w zajęciach na basenie, a także doskonaliły swe umiejętności w zakresie nauk ścisłych.

Gmina Brwinów uzyskała tytuł samorządowego lidera edukacji: będą mogli Państwo zobaczyć, jak w praktyce realizujemy hasło mówiące o tym, że człowiek jest najlepszą inwestycją. Projekty „twarde” pomagają tworzyć bazę, projekty „miękkie” dają szansę na rozwój indywidualny i budowanie kapitału społecznego na przyszłość.

Dziękuję za rozmowę.
Katarzyna Kubicka-Żach

W piątek pojedziemy do Brwinowa z kamerą. Będzie to nasz ostatni event w ramach projektu "Enter Europa", w którym pokazujemy, jak projekty unijne zmieniają życie mieszkańców.

Kkż/