Przeniesienie odpowiedzialności za wydawanie decyzji środowiskowych z poziomu gminy (wójta, burmistrza, prezydenta miasta) na poziom powiatu (starostów) – to jedna z najistotniejszych zmian proponowanych przez resort klimatu w planowanej nowelizacji tzw. ustawy ooś.
W wykazie prac legislacyjnych rządu opublikowano zapowiedź nowelizacji ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko (tzw. ustawa ooś). Projektowane przepisy będą w większości dotyczyć decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia wymaganej dla inwestycji mogących znacząco oddziaływać na środowisko.
Wśród planowanych zmian jest przeniesienie odpowiedzialności za wydawanie decyzji środowiskowych z poziomu gminy (wójta, burmistrza, prezydenta miasta) na poziom powiatu (starostów). Jak wyjaśniono, ma to podnieść jakość prowadzonych postępowań dzięki większym kompetencjom i zasobom organów powiatowych, a także wyeliminować ryzyko konfliktu interesów, np. w sytuacji gdy inwestor jest jednocześnie organem uzgadniającym.
Jak wynika z opublikowanej zapowiedzi, nowelizacja ustawy będzie gruntowna i obejmie wiele aspektów procesu wydawania decyzji środowiskowych - od stron postępowania, poprzez wnioski o wydanie decyzji, prowadzenie postępowania w sprawie wydania decyzji, strategiczną ocenę oddziaływania na środowisko, transgraniczną ocenę, po kwestie regulowane przez specustawy.
Istotnym elementem planowanej nowelizacji jest elektronizacja procedury i ograniczenie biurokracji. Nowelizacja wprowadzi obowiązek składania wniosków o decyzje środowiskowe w formie elektronicznej, a załączniki papierowe mają być ograniczone do minimum. Ma to przyspieszyć postępowania i zredukować ilość dokumentacji papierowej. Planuje się ujednolicenie formatów danych, w tym map i danych przyrodniczych, co ułatwi ich wykorzystanie w bazach Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska.
Uchylony ma być wyjątek od właściwości miejscowej, który pozwalał na delegowanie spraw do innej regionalnej dyrekcji ochrony środowiska, mniej obciążonej zadaniami. Planowane jest także przywrócenie poprzedniego rozwiązania, które nie przewidywało przeprowadzania oceny oddziaływania przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko na wniosek inwestora.
Zgodnie z projektowaną nowelą wstrzymanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach jak również uchylenie rygoru natychmiastowej wykonalności decyzji środowiskowej będzie wiązać się z koniecznością wstrzymania prac inwestycyjnych w zakresie w jakim znajdują one odzwierciedlenie w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach.
Planowane zmiany obejmują też doprecyzowanie zasad partycypacji społecznej w postępowaniach. Organy będą mogły wydłużać termin na składanie uwag i wniosków w zależności od stopnia skomplikowania sprawy. Jednocześnie wprowadzone zostaną przepisy wyłączające rozpatrywanie uwag złożonych po terminie, co ma usprawnić procedury.
Nowelizacja ma również na celu wzmocnienie procedury transgranicznych ocen oddziaływania na środowisko. Przewidziano również zmiany, które mają przyspieszyć konsultacje w ramach postępowania transgranicznego. Doprecyzowana ma być też procedura powiadamiania państwa, które może być narażone na negatywne skutki oddziaływania planowanej inwestycji. Taki obowiązek ma się pojawić jednak dopiero po zebraniu niezbędnej w tym zakresie dokumentacji. Wprowadzona ma być też możliwość przeprowadzania transgranicznej oceny oddziaływania na środowisko na etapie ponownej oceny oddziaływania na środowisko.
Projekt nowelizacji przygotowuje Ministerstwo Klimatu i Środowiska - planowany termin przyjęcia przez Radę Ministrów to III kwartał 2025 r.
mam/