Czy wolno samorządowi z dochodów własnych dopłacać do zadań zleconych? – zastanawia się wojewoda mazowiecki Jacek Kozłowski.

Wojewoda podkreślił, że regionalne izby obrachunkowe z poszczególnych województw zajmują odmienne stanowiska ws. możliwości dopłacania przez samorządy do zadań zleconych.

W jego ocenie dochodzi do absurdów.

- Dzisiaj samorządy w województwie mazowieckim boją się zawierać porozumienia z Generalną Dyrekcją Dróg Krajowych i Autostrad na temat postawienia wiaty przystankowej w pasie drogi krajowej - powiedział wojewoda. Jak zaznaczył, stanowisko warszawskiej RIO należy do tych najbardziej restrykcyjnych.

Tymczasem zgodnie z opinią Prokuratorii Generalnej, na którą powołuje się Kozłowski, „jednostki samorządu terytorialnego mogą przeznaczać środki własne na sfinansowanie niezbędnych wydatków dla zrealizowania powierzonych im zadań zleconych z zakresu administracji rządowej, jednakże nie mają takiego obowiązku”.

Jak podkreślono w stanowisku PG, samorządy „we własnym zakresie obowiązane są finansować te z wydatków, które nie mają charakteru niezbędnego”.

Krajowa Rada Regionalnych Izb Obrachunkowych wskazała z kolei, że zgodnie z przepisami ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego dotacje celowe powinny być przekazywane w sposób umożliwiający pełne i terminowe wykonanie zlecanych zadań.

Odnosząc się do kwestii dofinansowania realizacji zadań zleconych środkami własnymi samorządów, Krajowa Rada RIO przywołała wyroki sądów administracyjnych.

Zgodnie w orzeczeniem WSA w Warszawie z 3 lipca 2014 r. nie ma przepisu, który umożliwiałby jednostce samorządu terytorialnego, nawet czasowe, finansowanie zadań zleconych środkami własnymi (sygn. akt: V SA/Wa 1276/14).

Natomiast w wyroku z 18 lipca 2013 r. WSA w Warszawie stwierdził, że określony w ustawie o finansach publicznych oraz ustawie o dochodach samorządu terytorialnego sposób wykonywania przez JST zadań zleconych ustawami ma na celu zapewnienie pełnego pokrycia przez Państwo kosztów realizacji jej zadań, a tym samym ochronę finansów jednostki (sygn. akt: V SA/Wa 1475/13).

Przewodnicząca Krajowej Rady RIO Grażyna Wróblewska zaznaczyła, że JST tylko w przypadkach określonych ustawami szczególnymi mogą wspierać działalność administracji rządowej. Jak wskazała, chodzi tu np. o dofinansowanie komend powiatowych (miejskich) Państwowej Straży Pożarnej poprzez wpłaty na Fundusz Wsparcia PSP.

Ponadto możliwe jest także - według szefowej Krajowej Rady RIO - dofinansowanie zadań realizowanych z budżetu Państwa poprzez wpłaty na Fundusz Wsparcia Policji lub Fundusz Wsparcia Straży Granicznej.

Według danych Krajowej Rady RIO z kontroli nad gospodarką finansową JST w zakresie zadań administracji rządowej struktura wydatków przeznaczanych przez samorządy na zadania własne i zlecone od lat pozostaje bez zmian.

Przeciętnie we wszystkich JST dotacje celowe ogółem stanowiły w 2013 r. 22,0 proc. dochodów, przy czym 9,2 proc. to dotacje na realizację zadań z zakresu administracji rządowej.

W strukturze wydatków gmin i powiatów, które w największym stopniu realizowały zadania zlecone, wydatki te stanowiły, odpowiednio 11,0 proc. i 11,9 proc. wydatków ogółem.

Resort finansów na ostatnim posiedzeniu Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego zapowiedział, że na zadania zlecone z zakresu spraw obywatelskich w budżecie na 2015 r. dołoży ok. 200 mln zł. Ministerstwo poinformowało też o zamiarze realokacji części środków pomiędzy poszczególne województwa.

Dodatkowo zapowiedziano „dalszy przegląd zadań zleconych z zakresu administracji rządowej i wypracowanie – co do zasady – jednolitych zasad ich finansowania”.

 /kic/Serwis Samorządowy PAP