Wyżej wymieniony katalog osób uprawnionych wydaje się oczywisty, jednak pod pewnymi względami od wielu lat budzi u niektórych spore wątpliwości między innymi w sprawie emerytów. 

Zarówno w literaturze jak i w opinii poważnych instytucji, można spotkać się z rozbieżnymi zdaniami na temat prawa do korzystania z ZFŚS przez emeryta, który przeszedł na emeryturę z danego zakładu pracy, a następnie podjął pracę u innego pracodawcy. 

Jedni uważają, że podejmując pracę przestaje być emerytem i traci prawo do korzystania z ZFŚS u tego pracodawcy, od którego przeszedł na emeryturę, twierdząc, że nabywa on prawo do korzystania z Funduszu u tego nowego pracodawcy, jako pracownik. 

Z kolei inni uważają, że emeryt ma prawo do korzystania z ZFŚS zarówno u pracodawcy, od którego przeszedł na emeryturę (jako emeryt), jak i u nowego pracodawcy (jako pracownik). 

Mało kto zwraca uwagę na kluczową kwestię, czyli na to, czy emeryt podejmując pracę zawiesił emeryturę, czy nie.

Sprawa jest poważna, ponieważ chodzi nie tylko o możliwość przydzielania świadczeń z Funduszu, ale również o dokonanie odpisu na emeryta, czyli o konkretne pieniądze. Problem rozwiązywany jest w praktyce na różne sposoby, niekonieczne zgodne z prawem. 

Niektórzy powołując się na uchwałę Sądu Najwyższego z 1991 roku (I PZP 56/91), z której wynika, że „osoba, która uprzednio przeszła na wcześniejszą emeryturę i podjęła w nowym zakładzie pracy zatrudnienie przy zawieszeniu wypłaty emerytury, a następnie po rozwiązaniu stosunku pracy ponownie pobiera emeryturę, jest (…) "emerytem - byłym pracownikiem" tego ostatniego zakładu pracy” uważają, że każdy emeryt podejmujący pracę traci status emeryta i nie może już korzystać z ZFŚS w swoim dawnym zakładzie pracy. 

Zaznaczam, że wyżej wymieniona uchwała [2] została wydana w stanie prawnym, w którym emeryt chcąc podjąć pracę zawieszał emeryturę. Od pewnego czasu przepisy emerytalne zmieniły się, zatem emeryt nie musi zawieszać emerytury podejmując pracę. Może równocześnie pobierać emeryturę i dorabiać sobie jako pracownik. 

Na prowadzonych przeze mnie szkoleniach za zakresu ZFŚS często wywiązywała się dyskusja na ten temat wśród uczestników. Przez lata liczyłam na to, że ten problem się rozwiąże odgórnie. Mam dobrą wiadomość, ponieważ wreszcie mamy pewien zwrot w sprawie, który mam nadzieję ujednolici stanowiska różnych organów i instytucji. 

W dniu 21 lutego 2024 roku Sąd Najwyższy podjął następującą uchwałę (III PZP 3/23): 

"Emeryt, który uprzednio przeszedł na emeryturę i podjął zatrudnienie u innego pracodawcy, gdzie otrzymuje wynagrodzenie w wysokości nie powodującej zawieszenia wypłaty emerytury, jest "emerytem - byłym pracownikiem" w rozumieniu art. 2 pkt 5 ustawy z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (…)".

Sprawa dotycząca pracujących emerytów, to tylko jeden z problemów ZFŚS. Obszarów problemowych jest dużo więcej, na przykład badanie dochodów, które zarówno wśród pracowników, jak i pracodawców wywołuje sporo emocji. 

W dniu 12 marca 2024 roku (wtorek) o godz. 12:00 poprowadzę bezpłatny webinar szkoleniowy na temat:

„Błędy w badaniu dochodu do celów ZFŚS i ich konsekwencje”.

Zapraszam do uczestnictwa w wydarzeniu, aby zabezpieczyć się przed konsekwencjami błędów.
Szczegóły szkolenia oraz możliwość zapisu dostępne są tutaj:
https://aserto.edu.pl/webinar-zfss-pa

Podczas zapisu można zadać swoje pytanie. Odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania zostaną udzielone na żywo podczas webinaru. 

Joanna Krystyna Robak 

Wieloletni pracownik sektora publicznego, zajmujący się sprawami ZFŚS od 27 lat, chętnie dzielący się swoją wiedzą. 
Lider w dziedzinie przekazywania wiedzy o Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych.

Źródło: 
1.    Ustawa z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (tekst jednolity Dz. U z 2023 r. poz. 998 z późniejszymi zmianami).
2.    Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 15 listopada 1991 r. (I PZP 56/91),
3.    Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 21 lutego 2024 roku (III PZP 3/23).