Część zamierzeń autorów ustawy o pracownikach samorządowych została zrealizowana – uważa dr Stefan Płażek z UJ. Jego zdaniem, urzędniczego prawa pracy w obecnym kształcie nie można jednak uznać za stan docelowy.

W opinii adiunkta w Katedrze Prawa Samorządu Terytorialnego Uniwersytetu Jagiellońskiego, zaletą nowej ustawy jest m.in. poprawienie przepisów dotyczących rozliczania czasu pracy, ograniczenie liczby odesłań do innych aktów prawnych, a także zmniejszenie ilości przepisów dotyczących urzędników mianowanych w stosunku do faktycznej liczby tego typu stosunków pracy.

Wśród problemów jakie napotykają samorządy przy stosowaniu samorządowego prawa pracy dr Stefan Płażek wskazał m.in. kwestie wynagrodzenia za godziny nadliczbowe oraz rozwiązania dotyczące ocen okresowych.

- Mam pretensje o niedoskonałości języka. Nie wiadomo na przykład co oznacza, że uzyskanie ponownej oceny negatywnej „skutkuje” rozwiązaniem umowy o pracę – zauważa. Jak wyjaśnia ekspert UJ, rozwiązanie umowy o pracę z mocy ustawy oznaczałoby naruszenie konstytucyjnej zasady ochrony uprawnień, w tym prawa do sądów.

- Wprawdzie Sąd Najwyższy w uchwale na temat ocen okresowych pracowników samorządowych uznał, że w przypadku drugiej oceny negatywnej istnieje możliwość odwołania do sądu, jednak nadal nie istnieją konkretne przepisy w tej sprawie i sądy takie pozwy oddalają – podkreślił Stefan Płażek.

Jego zdaniem, problemem jest także definicja „wolnego stanowiska”. Chodzi o to, że przepisy dają obecnie możliwość przenoszenia pracowników nie tylko między stanowiskami urzędniczymi, ale też przenoszenia na stanowiska urzędnicze np. doradców lub asystentów.

Oddzielną kwestią jest także niedostateczne uregulowanie kwestii naboru pracowników w urzędach.

- Sam pomysł jest chwalebny, diabeł tkwi jednak w szczegółach – zauważa Stefan Płażek.

Jak wylicza, dzisiaj osoba startująca w konkursie niewiele wie o warunkach zatrudnienia jakie zostaną mu zaproponowane w przypadku wygranej, nie ma te ż przepisu który nakazuje podpisanie umowy z osobą która wygrała konkurs.

Problemem jest również brak realnych sankcji za naruszenie przepisów o naborze.

- Są wprawdzie przepisy karne i tryb nadzorczy, ale niewiele osób z tego korzysta – zauważa ekspert UJ.

Jak podkreśla, wady obecnych przepisów powodują, że obowiązująca ustawa o pracownikach samorządowych nie może być uznana za akt docelowy. Jak zaznaczył, konieczne jest także wypracowanie koncepcji rozwoju prawa urzędniczego.

Uchwalona 21 listopada 2008 roku ustawa o pracownikach samorządowych weszła w życie na początku roku 2009 i zastąpiła wielokrotnie nowelizowaną ustawę z 1990 roku. Do tej pory była zmieniana raz – w związku z likwidacją od przyszłego roku gospodarstw pomocniczych.

Nie zostały natomiast zrealizowane zapowiedzi likwidacji stanowisk doradców i asystentów w samorządach.

Dyskusja na temat funkcjonowania ustawy o pracownikach samorządowych była częścią VIII Forum Kapitału i Finansów. Spotkanie samorządowców odbyło się w dniach 13 i 14 października. Organizatorem było pismo „Wspólnota”.

/dp/