Mężowie zaufania nie mogą mieć żadnego kontaktu fizycznego z kartami do głosowania, nie mogą dotykać kart w żadnym momencie – zaznaczyła PKW.

Jak poinformowała Państwowa Komisja Wyborcza, mężowie zaufania wyznaczeni przez pełnomocników wyborczych komitetów wyborczych, których kandydaci na prezydenta RP zostali zarejestrowani, mogą być obecni w dniu wyborów w lokalu wyborczym podczas wszystkich czynności wykonywanych przez komisję.

W komunikacie PKW zaznaczono, że informacja o godzinie rozpoczęcia pracy komisji w dniu głosowania podawana jest przez poszczególne obwodowe komisje wyborcze do publicznej wiadomości przede wszystkim przez jej wywieszenie w budynku, w którym mieści się lokal wyborczy.

Dodatkowo informacja powinna pojawić się w urzędzie gminy (w sposób umożliwiający zapoznanie się z tą informacją także, gdy budynki te są zamknięte). Chodzi o umożliwienie mężom zaufania obecności przy wszystkich czynnościach komisji poprzedzających otwarcie lokalu.

Z informacji PKW wynika, że do każdej komisji pełnomocnik wyborczy komitetu wyborczego może zgłosić po jednym mężu zaufania. Mężowie zaufania danego komitetu wyborczego mogą jednak zmieniać się w ciągu pracy komisji. Mogą być nimi wyłącznie osoby pełnoletnie.

Jak poinformowano, podczas obecności w lokalu wyborczym mężowie zaufania noszą identyfikatory z imieniem, nazwiskiem, funkcją oraz nazwą komitetu wyborczego, który reprezentują. Identyfikatory nie mogą zawierać elementów kampanii wyborczej.

PKW podkreśliła w komunikacie, że mężowie zaufania mają prawo obserwować wszystkie czynności obwodowej komisji wyborczej w dniu głosowania, zarówno przed rozpoczęciem glosowania, w trakcie jego trwania oraz po jego zakończeniu.

Mogą ponadto zgłaszać przewodniczącemu komisji na bieżąco uwagi i zastrzeżenia, wnosić uwagi do protokołu glosowania, z wymienieniem konkretnych zarzutów oraz być obecni przy transmisji danych z protokołu do okręgowej komisji wyborczej, o ile transmisja taka będzie dokonywana.

Mężowie zaufania mogą być obecni także przy przekazywaniu protokołu głosowania pełnomocnikowi okręgowej komisji wyborczej, a następnie okręgowej komisji wyborczej.

Według PKW mężowie zaufania nie mogą natomiast wykonywać żadnych czynności członka komisji, pomagać wyborcom w głosowaniu ani udzielać im wyjaśnień. Nie są także uprawnieni do liczenia ani do przeglądania kart do głosowania przed rozpoczęciem głosowania, w trakcie głosowania i po jego zakończeniu.

„Oznacza to m in., że mężowie zaufania nic mogą mieć żadnego kontaktu fizycznego z kartami do głosowania (nie mogą dotykać kart) w żadnym momencie, tj. przed rozpoczęciem głosowania, w trakcie głosowania i po jego zakończeniu” – zauważono w komunikacie.

Jak dodano, mężowie zaufania mogą z kolei obserwować liczenie głosów przez komisję i ustalanie przez nią wyników głosowania. „Niedopuszczalne jest utrudnianie przez członków obwodowej komisji wyborczej obserwacji mężom zaufania wszystkich wykonywanych czynności” – wskazała PKW.

Zastrzegła przy tym, że wykonywanie uprawnień mężów zaufania nie może utrudniać pracy komisji, zakłócać powagi glosowania ani naruszać jego tajności. „Niedopuszczalne jest także wchodzenie przez mężów zaufania do pomieszczenia za zasłoną, zapewniającego tajność głosowania, w chwili, gdy w pomieszczeniu tym znajduje się wyborca, nawet jeśli wyraził on na to zgodę” – napisano w komunikacie.

PKW zauważyła, że przewodniczący komisji może wydawać polecenia o charakterze porządkowym, w przypadku gdy działania mężów zaufania wykraczają poza ich uprawnienia, utrudniają pracę komisji, zakłócają powagę głosowania lub naruszają jego tajność.

„Przewodniczący komisji informuje mężów zaufania o przysługujących im prawach i wskazuje im miejsce w lokalu wyborczym, z którego będą mogli obserwować przebieg głosowania. Natomiast w związku z tym, że mężowie zaufania maja prawo obserwować wszystkie czynności obwodowej komisji wyborczej, zarówno przed rozpoczęciem głosowania, w trakcie jego trwania oraz po jego zakończeniu, wyznaczone przez przewodniczącego miejsce musi umożliwiać obserwację mężom zaufania wszystkich czynności wykonywanych przez komisję” – podano w komunikacie.

Ponadto dopuszczalne jest przemieszczanie się mężów zaufania w trakcie obserwowania przez nich wszystkich czynności, z zastrzeżeniem, że nie będzie to utrudniało pracy komisji, ani zakłócało przebiegu głosowania.

Jak podkreślono w komunikacie PKW, kwestie organizacyjne, w tym dotyczące wskazania mężom zaufania miejsca w lokalu wyborczym zapewniającego możliwość obserwacji wszystkich czynności, a także ustalenia w tym zakresie w konkretnym przypadku należą do kompetencji przewodniczącego danej obwodowej komisji wyborczej.

PKW wyjaśniła, że obserwacja czynności wykonywanych przez komisję obwodową nie uprawnia mężów zaufania do utrwalania pracy komisji za pomocą aparatów fotograficznych lub kamer, w tym do rejestrowania liczenia kart, ustalania wyników głosowania, a także sporządzania protokołu głosowania. Dopuszczalne jest natomiast fotografowanie oraz filmowanie protokołu głosowania podanego do publicznej wiadomości przez obwodową komisję wyborczą.

Zgodnie z treścią komunikatu, zainteresowani mężowie zaufania mogą także, w miarę możliwości technicznych, otrzymać kopię protokołu glosowania. Dotyczy to również przypadku gdy konieczne było sporządzenie nowego protokołu głosowania lub naniesienie poprawek na już sporządzonym protokole.

„Oznacza to, że komisje mają obowiązek wydania kopii protokołu w przypadku zgłoszenia takiego żądania przez męża zaufania lub członka komisji, jeżeli tylko pozwalają na to możliwości techniczne. Nie jest to zatem decyzja uznaniowa komisji, lecz jej obowiązek. Niewydanie kopii protokołu możliwe jest wyłącznie w sytuacji braku sprawnego urządzenia (kserokopiarki) umożliwiającego sporządzenie kopii” – podkreślono w komunikacie.

Według informacji przekazanych przez PKW, mąż zaufania, który wniósł uwagę, podpisuje ją w protokole. Jednocześnie jeżeli treść uwag mężów zaufania nie mieści się na formularzu, należy dołączyć ją do protokołu, zaznaczając to w odpowiednim punkcie protokołu. Dopuszczalne jest również, aby mąż zaufania własnoręcznie wniósł uwagi do protokołu. Natomiast wykluczone jest, żeby komisja odmówiła wpisania do protokołu uwag zgłoszonych przez męża zaufania. Stanowiłoby to naruszenie przepisów Kodeku wyborczego.

/kic/Serwis Samorządowy PAP