Wnioski w sprawie zastępczej służby wojskowej rozpatruje komisja przy Marszałku. Dokonywaniem czynności z jej zakresu zajmie się Wojewódzki Urząd Pracy
Weszła w życie pierwsza część nowelizacji przepisów dotyczących rozpatrywania wniosków o zastępczą służbę wojskową. Obecnie takie wnioski rozpatruje specjalna komisja przy Marszałku Województwa.
Odbywanie służby zastępczej uznaje się za spełnienie powszechnego obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie służby wojskowej.
Ustawa z dnia 28 listopada 2003r. o służbie zastępczej (Dz. U. z 2003r. Nr 223 poz. 2217) określa zasady przeznaczania do służby zastępczej, kierowania do jej odbycia oraz odbywania służby zastępczej przez podlegających obowiązkowi służby wojskowej, którym przekonania religijne lub wyznawane zasady moralne nie pozwalają na pełnienie służby zasadniczej. Służba zastępcza trwa 18 miesięcy, a dla absolwentów szkół wyższych - 6 miesięcy.
Zadania określone w ustawie o służbie zastępczej wykonuje Marszałek Województwa.
Natomiast dokonywanie czynności z zakresu zastępczej służby poborowych zostało przez Marszałka Województwa Podlaskiego zlecone Wojewódzkiemu Urzędowi Pracy w Białymstoku poprzez przyjęcie odpowiednich zapisów w statucie WUP w Białymstoku oraz udzieleniu przez Marszałka pełnomocnictwa dla Dyrektora WUP w Białymstoku do dokonywania w imieniu i na rzecz Marszałka następujących działań z zakresu zastępczej służby poborowych określonych w ustawie z dnia 28 listopada 2003r. o służbie zastępczej:
- zawieranie z podmiotami umów na wykonywanie pracy przez poborowych skierowanych do odbycia służby zastępczej,
- wydawanie poborowemu karty skierowania do odbycia służby zastępczej,
- kierowanie poborowego do odbycia służby zastępczej,
- powiadamianie podmiotu i wojskowego komendanta uzupełnień o skierowaniu poborowego do odbycia zastępczej służby poborowych,
- występowania do ministra właściwego do spraw pracy z wnioskiem o zawieszenie poborowemu służby zastępczej,
- wydawania decyzji administracyjnycH w sprawie odroczenia poborowemu odbycia służby zastępczeJ oraz w sprawie zwolnienia poborowego ze służby zastępczej przed jej odbyciem,
- kontroli podmiotów w zakresie przebiegu służby zastępczej odbywanej przez poborowych,
- informowania ministra właściwego do spraw pracy o realizacji zadań związanych ze służbą zastępczą,
- zwrotu poborowemu kosztu przejazdu do siedziby komisji wojewódzkiej ds. służby zastępczej oraz kosztu powrotu do miejsca pobytu stałego albo pobytu czasowego trwającego ponad 2 miesiące,
- wypłaty poborowemu zryczałtowanej rekompensaty za utracone zarobki z powodu wezwania na posiedzenia komisji wojewódzkiej ds. służby zastępczej i komisji ds. służby zastępczej,
- zwrotu poborowemu koszt przejazdu i wypłaca zryczałtowana rekompensatę za utracone zarobki w przypadku wezwania poborowego w sprawach związanych ze służba zastępczą,
- zwrotu podmiotowi, wypłaconego przez niego świadczenia pieniężnego poborowemu odbywającemu służbę zastępczą,
- występowania do wojskowego komendanta uzupełnień o skierowanie poborowego niezdolnego do odbywania służby zastępczej z powodu choroby, do wojskowej komisji lekarskiej w celu ustalenia zdolności do czynnej służby wojskowej.
Orzeczenie o przeznaczeniu do służby zastępczej wydaje komisja wojewódzka ds. służby zastępczej. Komisję wojewódzką powołuje i odwołuje Marszałek Województwa. W skład komisji wojewódzkiej wchodzi przewodniczący komisji wojewódzkiej oraz członkowie komisji w liczbie 5 osób. Orzeczenia komisji wojewódzkiej zapadają w obecności, co najmniej 3 osób z jej składu.
Obecnie istniejąca Komisja Wojewódzka ds. Służby Zastępczej w Białymstoku została powołana przez Marszałka Województwa Podlaskiego w dniu 10 lutego 2004r. Obsługę organizacyjną i administracyjną komisji wojewódzkiej wykonują pracownicy Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Białymstoku
Skład obecnej Komisji Wojewódzkiej ds. Służby Zastępczej w Białymstoku:
Przewodniczący: Jadwiga Stachurska - Wojewódzki Urząd Pracy.
Członkowie: prof. Jerzy Marian Kopania - etyk, religioznawca, mjr Janusz Franciszek Teterycz - Wojskowa Komenda Uzupełnień, Anna Bogumiła Ławniczak - Miejski Zespół ds. orzekania o niepełnosprawności, Stanisław Zapolski - Wojewódzki Urząd Pracy.
Więcej na temat służby zastępczej na stronie www.apraca@gov.pl