Pracownik samorządowy zatrudniony na podstawie umowy na zastępstwo, choć wykonuje obowiązki osoby, którą zastępuje, nie zajmuje jej stanowiska.

Dwóch pracowników zostało zatrudnionych w urzędzie miasta z pominięciem zasad przewidzianych dla osób, które po raz pierwszy podejmują pracę na stanowisku urzędniczym.  

Pracownicy zostali zatrudnieni na stanowiskach urzędniczych na podstawie umów na czas nieokreślony, a nie - jak przewiduje ustawa - umów o pracę na czas określony, nie dłuższy niż 6 miesięcy. Urzędnicy nie zostali też skierowani do służby przygotowawczej.

Kierownik jednostki tłumaczył to faktem uprzedniego zatrudnienia tych pracowników w urzędzie na umowach o pracę na zastępstwo. Jak podkreślił, obie osoby pracowały na stanowisku urzędniczym przez okres dłuższy niż 6 miesięcy na podstawie umów o pracę na czas zastępstwa. W ocenie przedstawicieli urzędu miasta, do których zaliczał się również radca prawny, nie są to więc osoby podejmujące pracę po raz pierwszy.

Z taką interpretacją nie zgodziła się Najwyższa Izba Kontroli, która przywołała opinię resortu administracji sprzed kilku lat (wtedy jeszcze MSWiA), będącą efektem interpelacji poselskiej.  

Wynika z niej, że umowa na zastępstwo jest szczególnym rodzajem umowy terminowej, która ulega rozwiązaniu z chwilą powrotu zastępowanego pracownika do pracy.

Jak podkreśliła NIK w wystąpieniu pokontrolnym, podpierając się ministerialną analizą, osoba zatrudniona na podstawie takiej umowy, choć wykonuje obowiązki osoby, którą zastępuje, nie zajmuje jej stanowiska - zostaje ono jej tymczasowo powierzone.

„Celem umowy na zastępstwo jest jedynie zapewnienie okresowego zastępstwa pracownika samorządowego w pracy w okresie jego usprawiedliwionej nieobecności" - wskazała NIK.

Kontrolerzy zwrócili uwagę, że zatrudnienie urzędnika na podstawie umowy o pracę na czas zastępstwa nie wymaga przeprowadzenia otwartego i konkurencyjnego naboru oraz odbycia służby przygotowawczej. Dlatego takie osoby, w ocenie NIK, powinny być traktowane, jak by były zatrudniane po raz pierwszy na stanowisku urzędniczym. Wiąże się to z koniecznością podpisania umowy na czas określony (nie dłuższy niż 6 miesięcy) i  skierowaniem do służby przygotowawczej oraz zdania egzaminu kończącego tę służbę, o którym mowa w ustawie.

NIK opublikowała przegląd ważniejszych nieprawidłowości i dobrych praktyk, będący rezultatem kontroli przeprowadzonych w jednostkach samorządu terytorialnego w ostatnich latach.

/kic/Serwis Samorządowy PAP