Godło, urna, pomieszczenie gwarantujące tajność głosowania - PKW wyjaśnia jak powinien być urządzony lokal wyborczy oraz jakie są uprawnienia dziennikarzy podczas głosowania.

"Wystrój lokalu wyborczego powinien odpowiadać powadze głosowania" - podkreśla PKW.

Według wytycznych PKW dla obwodowych komisji wyborczych, podczas wyborów samorządowych w lokalu wyborczym powinny przede wszystkim znajdować się: godło Rzeczypospolitej Polskiej (w miejscu widocznym dla wyborców); urna wyborcza wykonana z przezroczystego materiału, zgodna z wzorem PKW oraz pomieszczenia lub osłony zapewniające tajność głosowania.

Urna wyborcza

Przed rozpoczęciem głosowania obwodowa komisja powinna - jak mówią wytyczne - sprawdzić, czy urna jest takiej wielkości, że pomieści wszystkie oddane karty do głosowania, oraz czy wykonana jest w taki sposób, aby przez cały czas, od jej zamknięcia i opieczętowania do jej otwarcia po zakończeniu głosowania, nie było możliwe wrzucenie do niej kart w inny sposób niż przez otwór do tego przeznaczony ani wyjęcie bądź wysypanie się kart.
 
"Jeżeli wielkość urny nie zapewni pomieszczenia w niej wszystkich kart do głosowania oddanych przez wyborców, komisja występuje do wójta o zapewnienie dla potrzeb głosowania urny dodatkowej. Informację w tym zakresie komisja przekazuje także urzędnikowi wyborczemu" - instruuje PKW.

Tajność głosowania

Miejsca do głosowania - jak wskazuje PKW - muszą być łatwo dostępne i umożliwiać każdemu wyborcy nieskrępowane zapoznanie się z kartą do głosowania oraz jej wypełnienie w sposób niewidoczny dla innych osób. Miejsca powinny być wyposażone w przybory do pisania oraz plakat informacyjny PKW, w którym wyjaśniane są zasady prawidłowego oddania głosu. Liczba miejsc powinna zapewniać sprawny przebieg głosowania.

Lokal wyborczy powinien być dobrze oświetlony, w szczególności dotyczy to miejsc zapewniających tajność głosowania. Według PKW należy go też "w miarę możliwości" urządzić tak, by wyborca po otrzymaniu kart do głosowania kierował się bezpośrednio do miejsca za osłoną, a następnie w stronę urny.

Na widocznym miejscu w lokalu należy rozwiesić urzędowe obwieszczenia i informacje m.in. o: numerach i granicach okręgów wyborczych; liczbie radnych wybieranych w tych okręgach; numerach i granicach obwodów głosowania oraz siedzibach obwodowych komisji wyborczych; zarejestrowanych listach kandydatów na radnych, kandydatach na wójta, burmistrza czy prezydenta; składzie komisji.

Wszystkie te informacje powinny być umieszczone na wysokości umożliwiającej ich odczytanie przez wyborców niepełnosprawnych, o ograniczonej sprawności ruchowej.

Lokal wolny od agitacji

W lokalu wyborczym oraz na terenie budynku (wewnątrz i na zewnątrz), w którym mieści się ten lokal, nie mogą być umieszczone hasła, napisy lub ulotki oraz inne materiały o charakterze agitacyjnym. Czy lokal wolny jest od tego rodzaju materiałów kampanijnych obwodowa komisja powinna sprawdzić bezpośrednio przed dniem głosowania oraz ponownie przed rozpoczęciem głosowania, a także – w razie potrzeby – w trakcie głosowania.
 
"W razie umieszczenia takich materiałów komisja usuwa je; w przypadku gdyby usunięcie ich przez komisję we własnym zakresie nie było możliwe, zwraca się ona o pomoc do wójta oraz informuje o tym urzędnika wyborczego" - głoszą wytyczne PKW.

Komisja wyborcza powinna mieć w swojej siedzibie zapewniony dostęp do telefonu oraz znać numery telefonów, pod którymi pełnione będą dyżury członków terytorialnych komisji wyborczych, urzędnika wyborczego i komisarza wyborczego oraz dyżury w urzędzie gminy, a także numer telefonu do pełnomocnika ustanowionego przez komisarza wyborczego.

Wyposażenie lokalu wyborczego oraz oznakowanie budynku, w którym odbędzie się głosowanie komisja powinna skontrolować "w terminie uzgodnionym z wójtem, nie później jednak niż w przeddzień wyborów". W przypadku lokali dostosowanych do potrzeb wyborców niepełnosprawnych komisja sprawdza, czy lokal spełnia warunki dostosowania określone w odpowiednim rozporządzeniu Ministra Infrastruktury.
 
O stwierdzonych brakach lub nieprawidłowościach komisja zawiadamia wójta i urzędnika wyborczego, a następnie sprawdza, czy zostały one usunięte.

Dziennikarze

W czasie głosowania w lokalu wyborczym mogą przebywać dziennikarze posiadający ważną legitymację dziennikarską lub inny dokument potwierdzający reprezentowanie redakcji. Swoją obecność dziennikarze muszą zgłosić przewodniczącemu komisji, powinni też "stosować się do zarządzeń mających na celu zapewnienie powagi i tajności głosowania".

W lokalu, w którym odbywa się głosowanie dziennikarzom nie wolno przeprowadzać wywiadów. Dopuszczalne jest natomiast - po uzyskaniu zgody przewodniczącego komisji oraz osób, których wizerunek jest utrwalany - filmowanie i fotografowanie przebiegu głosowania.

Dziennikarze nie mogą przebywać w lokalu wyborczym przed rozpoczęciem głosowania oraz po jego zakończeniu. Dopuszczalne jest jedynie - za zgodą właściwej gminnej komisji wyborczej - sfilmowanie i sfotografowanie momentu otwierania przez obwodową komisję wyborczą ds. ustalenia wyników głosowania urny wyborczej i wyjmowania z niej kart do głosowania.

"Po wykonaniu tej czynności przedstawiciele prasy obowiązani są niezwłocznie opuścić lokal komisji" - głoszą wytyczne PKW.
 
js/