Gniew: Duchy spod Walichnów
12.10.2009
-
Wiadomości klubowe
Wielkie Walichnowy mogą się poszczycić wielowiekową tradycją. Dziś miejscowość jest największą wsią na Nizinie Walichnowskiej
Wielkie Walichnowy mogą się poszczycić wielowiekową tradycją. Dziś miejscowość jest największą wsią na Nizinie Walichnowskiej.
Osadnictwo na terenie dzisiejszych Walichnów rozpoczęło się pod koniec pierwszego tysiąclecia. W 1276 roku książę Sambor oddał Nizinę Walichnowską Krzyżakom. Nowi zarządcy przysłużyli się nizinie - powstały pierwsze groble chroniące przed wodami Wisły, a w roku 1330 kościół. - Ta świątynia to nasz skarb - mówi walichnowianka Wiesława Koczwara. W XVI wieku na Nizinę Walichnowską przybyli uchodźcy religijni z Niemiec i Holandii.
Prawdziwą rewolucją dla miejscowości okazało się wybudowanie pod koniec XIX wieku kolejki wąskotorowej łączącej Wielkie Walichnowy z Kwidzynem. Pociągi połączyły też Wielkie Walichnowy z Pelplinem. Emigrant ze Szwajcarii zbudował mleczarnię, istniały piekarnia i kuźnia. W czasie drugiej wojny światowej na Nizinie Walichnowskiej było spokojnie. - Z Rosjanami pracowałem nawet w naszej kuźni - wspomina Ludwik Wiśniewski, emerytowany wieloletni sołtys Wielkich Walichnów.
- Dziś nie ma już ani kolei, ani mleczarni. Jeżdżą za to busy Latocha i to nam wystarcza -stwierdza obecna sołtys, Celina Idziak. Walichnowianie są zadowoleni ze swojej wsi. - Mamy dwa sklepy, boisko, świetlicę, bibliotekę, przedszkole i naprawdę piękną okolicę - opowiada Sabina Konopińska, przewodnicząca tamtejszego KGW.
Nazwa Wielkie Walichnowy pochodzi prawdopodobnie od nazwiska komtura gniewskiego Falkensteina, który dokonał lokacji wsi na prawie chełmińskim. Rozgarty to przysiółek należący do Wielkich Walichnów, przypuszczalnie jest to najstarsza - gdyż najwyżej położona - część wsi. Nazwa jest pochodzenia niemieckiego i oznacza ogród rumaka. Drugi przysiółek Duchy zawdzięcza swoją nazwę dżumie. Jak wspominają mieszkańcy, przetoczyła się kiedyś przez miejscowość zaraza, a wszystkich chorych izolowano na obszarze dzisiejszego przysiółka. Od tego czasu, jak twierdzą mieszkańcy, w Duchach straszy.Źródło: materiały nadsyłane przez jednostki samorządu terytorialnego. Za treść tych informacji PAP S.A. nie ponosi jakiejkolwiek odpowiedzialności.Wszelkie materiały (w szczególności depesze agencyjne, zdjęcia, grafiki, filmy) zamieszczone w niniejszym Portalu chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Materiały te mogą być wykorzystywane wyłącznie na postawie stosownych umów licencyjnych. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, bez ważnej umowy licencyjnej jest zabronione.
