Od 1 lipca będzie funkcjonował Centralny Rejestr Umów, zawieranych przez jednostki sektora finansów publicznych, w tym jednostki samorządu terytorialnego. Obowiązek wprowadzania danych do sytemu to duża zmiana, do której trzeba się przygotować - przypomina Pracownia Samorządowa Fundacji Batorego.
Rejestr będzie dostępny w internecie. Umożliwi to sprawdzenie w jednym miejscu informacji o umowach zawieranych przez samorządy z całej Polski na kwotę powyżej 500 złotych. Dzięki rejestrowi urzędy będą mogły porównać wydatki różnych instytucji ponoszone na podobne cele, a mieszkańcy w prosty sposób sprawdzą, ile pieniędzy wydają instytucje publiczne i na co są one przeznaczane.
Informacje zamieszczane w rejestrze dotyczyć będą umów, które podlegają udostępnieniu na podstawie ustawy o dostępie do informacji publicznej, np. umowy zlecenia, umowy o pracę, umowy na wykonanie inwestycji, zamówienia pożywienia (jeżeli kwota umowy przekracza 500 zł).
W rejestrze będą musiały znaleźć się następujące dane: numer umowy (jeśli go nadano), data i miejsce zawarcia umowy, okres obowiązywania umowy, strony umowy (przedstawiciele), przedmiot umowy, wartość przedmiotu umowy, informacje o źródłach i wysokości współfinansowania przedmiotu umowy. Dane trzeba będzie aktualizować, jeśli w umowach nastąpią zmiany lub umowy zostaną rozwiązane za zgodą stron, wypowiedziane, wygasną lub strony odstąpią od umowy.
W Centralnym Rejestrze Umów mają znaleźć się informacje o umowach zawartych od 1 stycznia 2022 roku. Oznacza to, że samorządy powinny już zbierać informacje o zawieranych przez nie umowach, aby później wprowadzić do systemu te dane – już po uruchomieniu rejestru przez Ministra Finansów. Informacje w rejestrze trzeba będzie zamieszczać niezwłocznie, nie później niż 14 dni od daty zawarcia umowy lub zaistnienia okoliczności zmiany, czy jej wygaśnięcia.
Za brak danych w rejestrze lub błędy w nim zawarte grozi odpowiedzialność karna. Przesądza o tym przepis, który znalazł się w nowelizacji ustawy o finansach publicznych: „Kto nie wykonuje lub nie dopuszcza do wykonania obowiązku prowadzenia, aktualizacji, udostępnienia lub wprowadzania danych do rejestru umów,
o którym mowa w art. 34a ust. 1, albo podaje w nim nieprawdziwe dane, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2”.
Zastrzeżenia do niektórych przepisów ma Rzecznik Praw Obywatelskich. Chodzi o to, czy nowe przepisy w wystarczającym stopniu chronią prawo do ochrony prywatności oraz danych osobowych pracowników instytucji państwowych.
woj/