Fundacja Batorego opublikowała stanowisko ekspertów wyborczych i prawnych w sprawie wydłużenia kadencji samorządów. Specjaliści krytycznie oceniają złożony w Sejmie projekt ustawy, na podstawie której zostanie przesunięty termin wyborów władz samorządowych. Ich zdaniem lepszym rozwiązaniem byłoby skrócenie kadencji Sejmu.

„Odseparowanie w czasie wyborów samorządowych i parlamentarnych jest pożądane. W naszej opinii najlepszą możliwą formułą, niepozostawiającą żadnych wątpliwości prawnych, byłoby podjęcie przez Sejm uchwały o skróceniu swojej kadencji (w trybie art. 98 ust. 3 Konstytucji RP), a nie specjalna ustawa tworzona ad hoc” – czytamy w stanowisku.

Według ekspertów skrócenie kadencji Sejmu byłoby zgodne z zasadami konstytucyjnymi i umożliwiłoby przeprowadzenie wyborów do Sejmu i Senatu przed wakacjami 2023 roku, z zachowaniem odpowiedniego odstępu od wyborów samorządowych.

DGP: Większość Polaków za wyborami samorządowymi w terminie

Eksperci wskazują w stanowisku, że kolizja terminu wyborów parlamentarnych i samorządowych w 2023 roku nie jest nadzwyczajną okolicznością, która uzasadniałaby „tak istotną ingerencję w reguły wyborów”. Zwracają też uwagę, że analogia do sytuacji związanej z wydłużeniem okresu między kolejnymi kadencjami władz gmin w 1998 roku jest nietrafiona, ponieważ wtedy chodziło o ustanowienie nowych szczebli samorządu terytorialnego. 

 „W naszym przekonaniu wydłużenie kadencji powszechnie wybieranych organów o arbitralnie ustalony okres narusza konstytucyjną zasadę kadencyjności, bez odpowiedniego uzasadnienia przedłuża mandat władz samorządowych wybranych w 2018 roku na pięcioletnią kadencję oraz wstrzymuje możliwość wyborczej weryfikacji tych władz przez obywateli już w 2023 roku” – czytamy w stanowisku.  

Według ekspertów fundacji „zmiany reguł wyborów w trakcie trwania kadencji, wprowadzane  w pośpiechu, bez konsultacji i prób zbudowania szerokiego porozumienia partyjnego, podważają zaufanie obywateli do procesu wyborczego”.

Stanowisko podpisało 25 przedstawicieli środowiska naukowego i prawniczego, m.in.: prof. dr hab. Andrzej Rychard, prof. dr hab. Jacek Raciborski, prof. dr hab. Marcin Matczak.

mr/