Do awarii systemu doszło w nocy z 7 na 8 lutego br.; uruchamianie poszczególnych elementów odtworzonego systemu rozpoczęło się w czwartek 16 lutego.

W czasie awarii pasażerowie korzystający z tramwajów, autobusów i trolejbusów Zarządu Transportu Metropolitalnego m.in. nie mieli dostępu do portalu pasażera oraz aplikacji Mobilny ŚKUP. W pojazdach nie działały czytniki kart ŚKUP, a na przystankach - tablice Systemu Dynamicznej Informacji Pasażerskiej. Nie można było kupować biletów na ŚKUP.

Jak przekazał Łukasz Zych z biura prasowego Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii, wobec usunięcia awarii wycofano już tymczasowe rozwiązania: zakup papierowych biletów miesięcznych w Punktach Obsługi Pasażera i przez przelanie środków na konto ZTM, samodzielne kasowanie biletów poprzez wpisanie na nich daty i godziny przejazdu długopisem i kasowanie tych biletów w kasownikach dziurkujących oraz sprzedaż wszystkich rodzajów biletów jednorazowych przez kierowców.

Wyjątkiem jest możliwość nabycia biletów długookresowych przez mobilną aplikację mPay. To rozwiązanie pozostaje dostępne do wtorku 21 lutego.

Zych uściślił, że bilety długookresowe w wersji papierowej, kupione w czasie awarii, zachowują ważność zgodnie z datą naniesioną na bilecie. Bilety kwartalne i półroczne zostaną zdalnie zakodowane przez ZTM na kartach ŚKUP do końca marca, dzięki czemu od początku kwietnia pasażerowie nie będą musieli mieć ich papierowych odpowiedników podczas korzystania z komunikacji miejskiej.

Osoby, które chcą, aby na karcie ŚKUP zakodować im papierowy bilet miesięczny, mogą w tej sprawie kontaktować się z ZTM mailowo (kancelaria@metropoliaztm.pl) lub pisemnie (Zarząd Transportu Metropolitalnego, ul. Barbary 21a, 40-053 Katowice).

ZTM przypomina, że pasażerowie, którzy w czasie awarii systemu ŚKUP mieli na karcie bilety wieloprzejazdowe, a korzystali z komunikacji miejskiej na podstawie biletów jednorazowych, mogą ubiegać się m.in. o zwrot różnicy w poniesionych kosztach (różnica w cenie między biletem jednorazowym a wieloprzejazdowym).

Dotyczy to wykorzystywanych w czasie awarii biletów papierowych oraz biletów elektronicznych z zewnętrznych aplikacjach mobilnych. W celu otrzymania zwrotu należy zwrócić się do ZTM pisemnie lub mailowo. O taki kontakt proszeni są też pasażerowie, którzy po zakończeniu awarii napotkali jakiekolwiek błędy lub trudności. Wszystkie zgłoszenia mają być rozpatrywane indywidualnie.

Informując w ub. tygodniu o przyczynie awarii systemu centralnego ŚKUP ("zewnętrzna, celowa ingerencja osób trzecich"), przedstawiciele Metropolii przekazali, że nic nie wskazuje, by w jej następstwie dane pasażerów zostały naruszone lub zagrożone. Podkreślali też, że bezpieczne są pieniądze zgromadzone w elektronicznych portmonetkach kart ŚKUP.

System ŚKUP został zamówiony przez związek komunalny będący poprzednikiem ZTM, czyli obecnego organizatora komunikacji w GZM. System od początku był krytykowany przez mieszkańców jako podatny na awarie, trudny w obsłudze i niefunkcjonalny. W 2020 r. GZM ogłosiła przetarg na modyfikację rozwiązania, a w połowie 2021 r. zamówiła jedyną ofertę dotychczasowego wykonawcy - Asseco.

Zmodernizowany system ma działać online, co przyspieszy zapisywanie transakcji. W nowej odsłonie karta ma być jednym z możliwych identyfikatorów danych znajdujących się w chmurze, a nie ich nośnikiem; pozostałymi będą nowe Metrokarty, a także własne karty płatnicze. Dzięki tej zmianie będzie można korzystać z systemu bez potrzeby używania karty, za pośrednictwem mobilnej aplikacji.

Głównym elementem zmodernizowanego systemu ma być nowa aplikacja Transport GZM, działająca wraz z nowym portalem internetowym o tej samej nazwie. Aplikacja ma dawać możliwość m.in. zarządzania kontem ŚKUP, samodzielnego kodowania ulg, zakupu i zwrotu biletów, sprawdzania połączeń, planowania podróży czy generowania faktur.

Na początku br. GZM przesunęła z 16 stycznia na "prawdopodobnie 28 lutego" uruchomienie aplikacji i portalu Transport GZM, uzasadniając to "dopracowywaniem produktu". Wraz z tym wydłużono działanie systemu ŚKUP w dotychczasowej postaci do momentu, w którym nowe rozwiązania będą gotowe. Kilka tygodni później nastąpiła awaria ŚKUP.

Zarząd Transportu Metropolitalnego to jeden z największych organizatorów transportu zbiorowego w Polsce. Na ulice 41 miast i gmin Metropolii oraz 15 kolejnych z nią sąsiadujących wysyła 1,5 tys. autobusów, tramwajów i trolejbusów. Wszystkie te pojazdy, należące do kilkudziesięciu operatorów, obsługują ok. 450 linii i zatrzymują się na ok. 7 tys. przystanków.

mtb/ pad/ js/