Posłanka Sylwia Bielawska zwróciła się z interpelacją do Ministra Edukacji w sprawie awansu zawodowego nauczyciela uzyskanego w innym państwie. Jak poinformowała, do jej biura zgłaszają się nauczyciele narodowości ukraińskiej, którzy mimo legalnego pobytu w Polsce i wieloletniego stażu pracy, mają problem z uznaniem stopnia awansu zawodowego nauczyciela uzyskanego w innym państwie. 

„Zdecydowana większość z nich posiada wykształcenie wyższe – tytuł magistra z przygotowaniem pedagogicznym z przedmiotów takich jak język angielski, matematyka czy wychowanie przedszkolne, a zatem tych, których nauczycieli obecnie bardzo brakuje w naszych szkołach” – napisała posłanka.

W swojej interpelacji Sylwia Bielawska przytoczyła przepisy, wedle których nauczyciele pracujący w przeszłości za granicą otrzymują dodatek za wysługę lat, w wysokości 1 proc. wynagrodzenia za każdy rok pracy, wypłacany w okresach miesięcznych, poczynając od czwartego roku pracy. Posłanka powołała się też na inne rozporządzenia, wedle których warunkiem uwzględnienia okresów wykonywania pracy za granicą jest ich właściwe udokumentowanie. Dodała, że w przypadku wątpliwości dotyczących złożonych dokumentów, pracodawca może nie uznać poprzednich okresów zatrudnienia, a pracownik ma prawo dochodzić swoich uprawnień przed sądem.

Zdaniem parlamentarzystki, ta część przepisów „jest dobrze znana i akceptowana przez ukraińskich nauczycieli pracujących w naszych placówkach”, jednak wątpliwości wzbudza kwestia awansu zawodowego.

„Niestety w naszych przepisach nie istnieje żadna podstawa prawna uznania stopnia awansu zawodowego nauczyciela uzyskanego w innym państwie” – napisała posłanka wyjaśniając, że nauczyciel zatrudniony w polskiej szkole w celu otrzymania awansu musi spełnić warunki określone w ustawie Karta Nauczyciela.

„Dlatego też w przypadku opisywanych osób mamy do czynienia z sytuacją, gdy po ich zatrudnieniu uznaje się (na podstawie przedstawionych i potwierdzonych dokumentów) staż zawodowy i wypłaca dodatek za wysługę lat (często ten maksymalny 20%), ale jednocześnie uznaje się ich za nauczycieli nieposiadających stopnia awansu zawodowego, czyli nauczycieli początkujących, którzy muszą przejść całe postępowanie kwalifikacyjne trwające kilka lat” – wyjaśniła Sylwia Bielawska.

MEN: nie planujemy zmiany przepisów

W odpowiedzi wiceminister Henryk Kiepura wskazał, że „państwo polskie ma prawo do odrębnych regulacji dotyczących aktów nadania awansu zawodowego”. 

„Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 9 maja 2001 r., II SA 363/01, uznał, iż akt nadania jest swoistym certyfikatem potwierdzającym pewne uprawnienia, z którymi może być związany stosunek zatrudnienia na określonym stanowisku i za określonym wynagrodzeniem. W krajowych przepisach nie istnieje podstawa prawna uznania stopnia awansu zawodowego nauczyciela uzyskanego w innym państwie” – wyjaśnił wiceszef MEN dodając, że nauczyciel zatrudniony w Polsce, w celu uzyskania stopnia nauczyciela mianowanego, musi spełnić warunki określone w rozdziale 3a ustawy – Karta Nauczyciela.

Henryk Kiepura podkreślił, że z uwagi na różną specyfikę systemów oświaty zarówno w Unii Europejskiej, jak i poza nią, certyfikat określający status nauczyciela, uzyskany w innym państwie, nie jest równoważny z polskimi stopniami awansu zawodowego. 

„Jednocześnie pragnę zauważyć, że przepisy ustawy – Karta Nauczyciela nie wymagają od nauczyciela-obcokrajowca znajomości języka polskiego potwierdzonej odpowiednim egzaminem. Zatem system awansu zawodowego jest jedyną weryfikacją praktycznych umiejętności nauczyciela. Minister Edukacji nie planuje zmian w powyższym zakresie”- napisał swiceminister.

Według ustawy Karta Nauczyciela, warunkiem uzyskania przez nauczyciela początkującego tytułu nauczyciela mianowanego jest posiadanie wyższego wykształcenia z przygotowaniem pedagogicznym lub ukończenie zakładu kształcenia nauczycieli i podjęcie pracy na stanowisku, do którego są to wystarczające kwalifikacje, przestrzeganie podstawowych zasad moralnych, spełnienie określonych warunków zdrowotnych, odbycie przygotowania do zawodu nauczyciela, a w określonych przypadkach także dodatkowego przygotowania do zawodu nauczyciela, uzyskanie co najmniej dobrej oceny pracy uzyskanej w ostatnim roku odbywania przygotowania do zawodu nauczyciela, uzyskanie pozytywnej opinii o przeprowadzonych zajęciach i zdanie egzaminu przed komisją egzaminacyjną.

mc/