Samorządy, obok banków, jako instytucje udzielające tzw. odwróconych kredytów hipotecznych - z takim pomysłem zwrócił się do resortu finansów poseł Piotr Sak (PiS).
Parlamentarzysta skierował do Ministerstwa Finansów interpelację, w której przedstawił pomysł zmiany przepisów o tzw. odwróconym kredycie hipotecznym, tak aby mogły ich udzielać nie tylko banki i instytucje kredytowe, ale także jednostki samorządu terytorialnego.
Zgodnie z definicją zawartą w ustawie o odwróconym kredycie hipotecznym: „przez umowę odwróconego kredytu hipotecznego bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas nieoznaczony określoną sumę środków pieniężnych, których spłata nastąpi po śmierci kredytobiorcy, a kredytobiorca zobowiązuje się do ustanowienia zabezpieczenia spłaty tej sumy wraz z należnymi odsetkami oraz innymi kosztami”.
Poseł zwrócił uwagę, że chęć zawierania tego typu umów sygnalizowali mi zarówno obywatele, jak i przedstawiciele jednostek samorządu terytorialnego. „Podkreślali oni jednak niemożliwość ich zawierania ze względu na brak odpowiednich solucji prawnych. Uregulowanie i umożliwienie zawierania tego typu umów przez jednostki samorządu terytorialnego wydaje się więc opcją wartą rozważenia” – wskazał parlamentarzysta.
Jak wyjaśnił, instrument został stworzony szczególnie z myślą o ludziach starszych, dysponujących własnością, współwłasnością, użytkowaniem wieczystym nieruchomości bądź spółdzielczym własnościowym prawem do lokalu. Zawarcie umowy odwróconego kredytu hipotecznego ma zapewnić im środki utrzymania.
„Niestety, niejednokrotnie zdarza się, że starsi ludzie są w ten sposób wyzyskiwani przez instytucje parakredytowe. Zagrożeniem są także upadłości tego typu instytucji. Wielu seniorów obawia się więc zawierać takie umowy. Jednocześnie jednak wskazują oni, że podobną umowę bardzo chętnie zawarliby na przykład z gminą swojego miejsca zamieszkania. Zawarcie takiej umowy z podmiotem publicznym chroniłoby bowiem przed ryzykiem wyzysku czy upadłości podmiotu” – wyjaśnił poseł.
Jego zdaniem seniorzy chętnie zawieraliby takie umowy, ponieważ mają zaufanie do przedstawicieli lokalnych jednostek samorządu terytorialnego. Według posła umowy takie mogłyby być korzystne także dla samorządów, które mogłyby nabywać w ten sposób nieruchomości.
W odpowiedzi wiceminister finansów Piotr Patkowski podkreślił, że w MF nie są prowadzone prace legislacyjne w tym zakresie. Zwrócił jednocześnie uwagę, że zaproponowane rozwiązania mają charakter ustrojowy, ponieważ dotyczą zakresu dopuszczalnej działalności jednostek samorządu terytorialnego.
Patkowski wyjaśnił też, że udzielanie odwróconego kredytu hipotecznego podlega restrykcyjnym regulacjom i wymogom kalkulacji ryzyka kredytowego, do czego banki zobowiązane są w prowadzonej działalności bankowej.
„W ramach rozwiązań regulacyjnych ustawy o odwróconym kredycie hipotecznym wprowadzonych zostało szereg obowiązków informacyjnych dla banków oraz zobowiązanie dla banku do dokonania przed zawarciem umowy odwróconego kredytu hipotecznego oceny stanu i historii zobowiązań kredytobiorcy oraz stanu prawnego nieruchomości lub lokalu, o których 2 mowa w art. 6 ust. 1” – dodał wiceminister.
Przypomniał też, że rozwiązania w zakresie umowy odwróconego kredytu hipotecznego mają na celu zapewnienie zabezpieczenia zarówno dla kredytobiorcy, jak również jego spadkobierców.
mp/