Przedstawiciele polskich środowisk samorządowych zwrócili się do biskupa tarnowskiego, ks. dra Wiktora Skworca, z prośbą o ogłoszenie Św. Kingi patronką samorządów
Przedstawiciele polskich środowisk samorządowych zwrócili się do biskupa tarnowskiego, ks. dra Wiktora Skworca, z prośbą o ogłoszenie Św. Kingi patronką samorządów
16 czerwca 1999 roku Ojciec Święty Jan Paweł II dokonał w Starym Sączu kanonizacji bł. Kingi, królewny węgierskiej, potem księżnej małopolsko-sandomierskiej i „Pani Ziemi Sądeckiej”, a wreszcie – po śmierci męża, Bolesława Wstydliwego – siostry klaryski w klasztorze w Sączu.
Córka króla Beli IV z rodu Arpadów, urodzona w 1234 roku, otrzymała wszechstronne wykształcenie i głęboko religijne wychowanie.
Pomimo wcześnie podjętej decyzji poświęcenia swego życia Bogu zdecydowała się zostać żoną polskiego księcia z rodu Piastów, którego głównym zamysłem była odbudowa zniszczonego najazdem tatarskim w 1241 roku kraju, jego umocnienie i rozwój. W dziele tym św. Kinga brała czynny udział i odegrała szczególną rolę.
Działalność publiczna
Przyczyniła się najpierw do lokacji Krakowa na prawie magdeburskim. W trakcie późniejszej działalności dokonywała lokacji wielu kolejnych miast i wsi, co oznaczało ustanawianie demokratycznego, jak na owe czasy, ustroju samorządowego tych miejscowości. Łączyło się także z określonymi lokalnymi uprawnieniami sądowymi, podatkowymi i celnymi („przywilejami”), prowadząc w praktyce do rozwoju gospodarczego miast. Sama finansowała w poważnym zakresie te przedsięwzięcia z własnego niemałego majątku, zwłaszcza na Ziemi Sądeckiej, którą Bolesław Wstydliwy zapisał jej jako rekompensatę wielkich nakładów poniesionych z posagu na odbudowę zniszczonych miast, głównie Krakowa.
Zmiany te spowodowały napływ na ziemie polskie ludności niemieckiej, która angażowała się w odbudowę kraju, widząc w tym także swój własny zysk. Dobrze rozumiejąc konieczność utrzymania polskości tych ziem (choć sama była Węgierką), dbała o rozwój kultury polskiej, zwłaszcza o nauczanie po polsku w szkołach, a także o wprowadzanie polskich części do liturgii kościelnej.
Wszystkie te przedsięwzięcia niestrudzenie łączyła z szeroką działalnością charytatywną. Pomagała stale biednym, finansowała budowę szpitali i przytułków, tak potrzebnych po najazdach tatarskich.
Jednocześnie - sama z miłością służąc ludziom - dbała, aby wójtowie i rajcy sprawowali swe funkcje sprawiedliwie, zwalczała przejawy prywaty i nadużycia władzy. Mieszkańcy Małopolski, a zwłaszcza Sądecczyzny, nazywali ją najczęściej matką, choć przysługiwał jej tytuł księżnej i Pani Sądeckiej.
W sprawy polityczne angażowała się przede wszystkim w częstych podczas rozbicia dzielnicowego sporach, dążąc zawsze do łagodzenia konfliktów, najczęściej skutecznie. W ten sposób tworzyła podwaliny do przyszłego zjednoczenia Polski.
Można zatem powiedzieć, że w swej aktywnej działalności, a właściwie w swojej służbie publicznej, niosła ludziom pokój i miłość.
Duchowość
Już w dzieciństwie postanowiła poświęcić swoje życie Bogu i złożyła prywatne śluby czystości. Decyzja zawarcia małżeństwa z Bolesławem Wstydliwym, podjęta przez ojca, gdy była jeszcze dzieckiem z przyczyn politycznych (formowanie środkowoeuropejskiej koalicji obronnej przeciw Tatarom), nie odwiodła jej od tych zamiarów. Jeszcze przed ślubem przekonała Bolesława do uszanowania jej postanowień - po zawarciu małżeństwa oboje złożyli ślub czystości przed biskupem krakowskim, Prandotą. W tym samym czasie zapisała się jako tercjarka do III Zakonu św. Franciszka.
Odbudowywała kościoły zniszczone przez Tatarów, fundowała nowe. Ufundowała klasztor sióstr klarysek w Sączu, ustanawiając część Ziemi Sądeckiej (miasto Sącz i 28 wsi) jego materialnym zabezpieczeniem.
Przyczyniła się do kanonizacji Św. Stanisława Biskupa (1253).
Podstawą jej życia duchowego była modlitwa. Każdą ważną sprawę, zarówno o charakterze prywatnym jak i dotyczącą spraw publicznych, usilnie polecała Bogu, ufnie zdając się na Jego łaskę. Stąd też całe jej życie przepojone jest miłością do ludzi, cierpliwością i spokojem, co docenili już jej współcześni, uważając ją za swoją matkę, a po śmierci niemal natychmiast obdarzając trwałym kultem. Jego wyrazem są liczne legendy związane z Kingą, a niewątpliwie trafnym streszczeniem poniższy fragment anonimowego wiersza o niej:
Cicho się modli, cicho dobrze czyni
I cicho rządzi – polska gospodyni.
W klasztorze w Sączu spędziła ostatnie 12 lat swego życia, ale śluby zakonne złożyła dopiero na trzy lata przed śmiercią – wcześniej chciała załatwić przekazanie części swego wciąż niemałego majątku na cele kościelne. Ponieważ po złożeniu ślubów według surowej reguły św. Klary nie mogła już niczego posiadać, resztę majątku rozdała ubogim.
Zmarła 24 lipca 1292 r. Beatyfikowana w 1690 przez papieża Aleksandra VIII. W r. 1715 papież Benedykt XIII ogłasza Bł. Kingę patronką Polski i Litwy. W 1901 r. biskup Leon Wałęga obrał Bł. Kingę patronką diecezji tarnowskiej.
MIASTA LOKOWANE PRZEZ BOLESŁAWA WSTYDLIWEGO
(tzn. w praktyce przy udziale Św. Kingi)
1. Bochnia 2. Bolesław 3. Brzesko 4. Frysztak 5. Iłża 6. Jędrzejów 7. Koprzywnica 8. Kraków (1257) 9. Łagów 10. Mstów 11. Nowy Korczyn 12. Nowy Targ 13. Opatowiec 14. Pacanów 15. Połaniec 16. Sandomierz 17. Sącz (Stary) (1257) 18. Skała 19. Skaryszów 20. Sławków 21. Tarczek 22. Wojnicz 23. Zawichost
Słowa, jakie wypowiedział do nas Jan Paweł II w Starym Sączu, winny stanowić motto osób współcześnie sprawujących wszelkie funkcje i urzędy publiczne. Osób, które już w momencie wyrażenia zgody na kandydowanie biorą na siebie odpowiedzialność za tych współobywateli, co do których podczas sprawowania swoich funkcji będą podejmowali jakiekolwiek decyzje. Nas wszystkich, którzy działalność w samorządach winniśmy widzieć w perspektywie służby w prawdzie i miłości.
Fragment homilii Jana Pawła II podczas Mszy św. Kanonizacyjnej w Starym Sączu (16 czerwca 1999):
Jest jeszcze jeden rys ducha świętej Kingi, który wiąże się z jej pragnie-niem świętości. Jako księżna umiała troszczyć się o sprawy Pana także na tym świecie. Przy boku męża współuczestniczyła w rządzeniu, wykazując stanowczość i odwagę, wielkoduszność i troskę o dobro kraju i poddanych. (...)
Wszystko to wpisuje się w jej świętość. A gdy dziś pytamy, jak uczyć się świętości i jak ją realizować, święta Kinga zdaje się odpowiadać: trzeba troszczyć się o sprawy Pana na tym świecie. Ona daje świadectwo, że wypełnianie tego zadania polega na nieustannym staraniu o zachowanie harmonii pomiędzy wyznawaną wiarą a własnym życiem. Dzisiejszy świat potrzebuje świętości chrześcijan, którzy w zwyczajnych warunkach życia rodzinnego i zawodowego podejmują swoje codzienne obowiązki; którzy pragnąc spełniać wolę Stwórcy i na co dzień służyć ludziom, dają odpowiedź na Jego przedwieczną miłość. Dotyczy to również takich dziedzin życia, jak polityka, działalność gospodarcza, społeczna i prawodawcza. Niech i tu nie braknie ducha służby, uczciwości, prawdy, troski o dobro wspólne nawet za cenę wielkodusznej rezygnacji ze swego, na wzór świętej Księżnej tych ziem! Niech i w tych dziedzinach nie zabraknie pragnienia świętości, którą zdobywa się przez kompetentne, służebne działanie w duchu miłości Boga i bliźniego.
* * * *
Biorąc pod uwagę zakres i charakter jej działalności publicznej, w lutym 1999 roku, podczas spotkania w Starym Sączu, przedstawiciele polskich środowisk samorządowych zwrócili się do biskupa tarnowskiego, ks. dra Wiktora Skworca, z prośbą o ogłoszenie Św. Kingi patronką samorządów:
Warszawa, 24 lutego A.D. 1999
Jego Ekscelencja
Ksiądz Biskup
Wiktor SKWORC
Ordynariusz Tarnowski
Jako przedstawiciele polskich środowisk samorządowych zwracamy się do Waszej Ekscelencji z prośbą o rozważenie możliwości ogłoszenia Św. Kingi – po jej kanonizacji przez Ojca Świętego w dniu 16 czerwca br. – patronką samorządów.
Jan Paweł II, bazując na dokumentach Soboru Watykańskiego II, w swoim przesłaniu kierowanym do nas podczas pielgrzymek do Ojczyzny często (zwłaszcza w 1997 roku) nawiązywał do konieczności podejmowania przez chrześcijan odpowiedzialności za sprawy publiczne. Homilia podczas kanonizacji Św. Jadwigi zawierała jakże pełną wizję służenia bliźnim w miłości i pokoju jako właściwej metody sprawowania władzy (bez względu na jej zasięg). Święta nasza Królowa podejmowała sprawy ważne dla Ojczyzny, poświęcając swoje życie prywatne służbie dla dobra wspólnego.
W tym roku Ojciec Święty dokona w Nowym Sączu kanonizacji Bł. Kingi – innej Węgierki, która poświęciła swoje życie Bogu i nowej Ojczyźnie. Rozważając jej działalność nie sposób nie dostrzec, jak wielki jest związek dzieł dokonanych przez Bł. Kingę w sprawach publicznych z dzisiejszymi problemami Polski, w tym zwłaszcza społeczności lokalnych – samorządów.
(...) Można powiedzieć, że w swej aktywnej działalności, a właściwie w swojej służbie publicznej, Błogosławiona Kinga niosła ludziom pokój i miłość.
Ta działalność Bł. Kingi (podobnie jak Św. Jadwigi i Bł. Jolanty) powinna stanowić motto osób współcześnie sprawujących wszelkie funkcje i urzędy publiczne. Osób, które już w momencie wyrażenia zgody na kandydowanie biorą na siebie odpowiedzialność za tych wszystkich współobywateli, co do których podczas sprawowania swoich funkcji będą podejmowali wszelkie decyzje. Nas wszystkich, którzy swoją działalność w samorządach winniśmy zawsze widzieć w perspektywie służby w prawdzie i miłości.
Dlatego zwracamy się do Waszej Ekscelencji, jako gospodarza uroczystości kanonizacyjnej w Sączu, o rozważenie naszej gorącej prośby o ogłoszenie Świętej Kingi w dniu Jej kanonizacji patronką polskich samorządów. Głęboko wierzymy, że będzie to ważny moment w dziele odbudowy Ojczyzny, uświadamiając nam wszystkim, polskim samorządowcom, na jakich fundamentach winniśmy budować swoją służbę dla naszych małych ojczyzn – gmin, powiatów i województw – dla Polski.
podpisali:
Franciszek ADAMCZYK, wówczas wiceprzewodniczący Związku Gmin Wiejskich RP,
Rudolf BORUSIEWICZ, sekretarz generalny Związku Powiatów Polskich,
Franciszka CEGIELSKA, wówczas poseł, przewodnicząca Sejmiku Województwa Pomorskiego, 1990-98 – prezydent Gdyni, później minister zdrowia,
Mieczysław JANOWSKI, europoseł, wówczas senator, 1991-99 – prezydent Rzeszowa,
Mirosław KRUSZYŃSKI, wówczas prezydent Ostrowa Wielkopolskiego,
Jan OLBRYCHT, europoseł, wówczas marszałek Województwa Śląskiego, 1990-98 – burmistrz Cieszyna, 1996-99 – wiceprzewodniczący Rady Gmin i Regionów Europy,
Andrzej PORAWSKI, radny czterech kadencji, dyrektor Biura Związku Miast Polskich,
Mariusz POZNAŃSKI, wójt Czerwonaka, przewodniczący Związku Gmin Wiejskich RP,
Mirosław SEKUŁA, wówczas poseł, do 1998 – wiceprezydent Zabrza, Prezes NIK,
Edmund SROKA, wówczas prezydent Rudy Śląskiej,
Piotr USZOK, prezydent Katowic, wówczas Prezes Związku Miast Polskich,
Jan WASZKIEWICZ, ówczesny marszałek Województwa Dolnośląskiego,
Tadeusz WRONA, wówczas poseł, 1990-95 i od 2002 – prezydent Częstochowy, wiceprezes Związku Miast Polskich,
Jan ZARĘBSKI, wówczas marszałek Województwa Pomorskiego.
W czerwcu 1999 r., krótko po kanonizacji Ks. Bp Wiktor SKWORC ogłosił Św. Kingę Patronką Samorządów Diecezji Tarnowskiej.
Jesienią 1999 r. delegacja wnioskodawców przedstawiła ten wniosek Prymasowi Polski, Ks. Kardynałowi Józefowi GLEMPOWI. Wniosek poparło w latach następnych swymi podpisami kilkuset uczestników Ogólnopolskich Konferencji Wójtów, Burmistrzów, Prezydentów, Starostów i Marszałków.
16 stycznia 2007 r. podczas opłatkowego spotkania miast i gmin papieskich Ks. Bp Jan Libera ogłosił, że Św. Kinga została – stosowną decyzją Stolicy Apostolskiej – ustanowiona Patronką Polskich Samorządów.
(komunikat Biura Związku Miast Polskich, Poznań, 16 stycznia 2007)