Rośnie liczba skonsolidowanych gmin tzw. hromad na Ukrainie. – Wygląda na to, że te najbliższe dwa, trzy lata przyniosą rzeczywiście wprowadzenie systemu samorządowego na Ukrainie – ocenia dr Krzysztof Głuc, dyrektor Małopolskiej Szkoły Administracji Publicznej Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie.

W listopadzie ub. roku agencja prasowa UNN podawała, że na Ukrainie utworzono 665 zjednoczonych gmin terytorialnych. Obejmowały one 26 proc. terytorium Ukrainy, co stanowiło 8 tys. miejscowości z ogółu 22 tys. wsi.

Zdaniem dr Krzysztofa Głuca, który bierze udział w projekcie wsparcia reformy samorządu na Ukrainie, obecnie już ponad 50 proc. terytorium Ukrainy przeszło na system samorządowy. Mniejsze jednostki – wsie i miasteczka, które nie miały samodzielności, bo były zarządzane przez administrację państwową, w tej chwili decydują się na połączenie i tworzenie zjednoczonych gmin tzw. hromad. Przejście na model samorządowy oznacza m.in. że dostają one subwencję z funduszu rozwoju regionalnego i same się zarządzają.

– To bardzo duże wyzwanie dla samej Ukrainy. Zmienia się logika funkcjonowania tych najmniejszych jednostek terytorialnych – powiedział w rozmowie z Serwisem Samorządowym PAP dr Krzysztof Głuc.

Jego zdaniem, zakres zadań dla młodych ukraińskich samorządów jest dosyć podobny do tego, który jest w polskiej ustawie o samorządzie gminnym. Przejście na system samorządowy dla ukraińskich wsi i miasteczek nie jest obowiązkowe, tylko dobrowolne, a samorządy na Ukrainie tworzone są oddolnie.

- Musi być wola po stronie lokalnych środowisk, żeby przejść na model samorządowy. Złe strony tej drogi są takie, że jest „rozgardiasz” – część kraju jest samorządowa, a część nie. To oznacza oczywiście problemy logistyczne, różnice w podejściu do usług publicznych. Mieszkańcy są niejednokrotnie sfrustrowani – ocenił dr Głuc.

Przedstawiciele Małopolskiej Szkoły Administracji Publicznej UE w Krakowie kończą właśnie półroczny projekt z jednym z centrów podwyższania kwalifikacji kadr w Winnicy na Ukrainie.

Szkolenia ukraińskich specjalistów administracji rządowej i samorządowej dotyczyły m.in. unowocześniania sposobów ich pracy, budowania oferty szkoleniowej, budowania strategii rozwoju w związku z nowymi reformami. - Widać wolę zmian i nowe spojrzenie na kwestię zarządzania lokalnego. Wielu z nich widzi strategiczny sens reformy samorządowej dla Ukrainy jako fundament demokratyzacji życia, stabilności państwa, oddania obywatelom spraw w ich własne ręce – podsumował szkolenia dla ukraińskich specjalistów prowadzone w Winnicy dr Głuc.

Ukraińcy w reformie „decentralizacji” i przejściu na system samorządowy korzystają nie tylko z polskich doświadczeń, ale także z rozwiązań innych zachodnich krajów. Dzięki programom m.in. unijnym i amerykańskim na Ukrainie odbywają się szkolenia, oferowane jest instytucjonalne wsparcie, wyposażenie, czy pomoc w mniejszych inwestycjach.

Zdaniem dr Głuca, w reformie samorządowej na Ukrainie trzeba brać pod uwagę tzw. „rentę opóźnienia” – Im później ktoś zaczyna, tym musi mierzyć od razu wyżej. Ponieważ oni zaczynają teraz tworzyć te jednostki, to starają się zastosować od razu pewne rozwiązania, które myśmy wdrażali przez lata – ocenił dr Głuc.

Projekt realizowany przez Małopolską Szkołę Administracji Publicznej Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie finansowany jest ze środków Programu U-LEAD – programu wsparcia reformy decentralizacyjnej na Ukrainie finansowanego przez Unią Europejską oraz z budżetów Danii, Estonii, Niemiec, Polski i Szwecji.

amk/