Samorządy Baranowa i Ciechanowa jako jedne z pierwszych w Polsce wdrożyły kodeksy reklamowe. Zgodnie podkreślają, że jest to jedyny sposób na uporządkowanie przestrzeni gmin i miast.

Jak poinformował inspektor w Wydziale Planowania Przestrzennego i Gospodarki UM w Ciechanowie Marek Korpanty, lokalna uchwała krajobrazowa, która obowiązuje od maja 2016 r., przyniosła „zdecydowanie pozytywne skutki”. „Należą do nich ograniczenie +wywieszanych+ nowych reklam, usunięcie części reklam z elewacji budynków” – wymienił.

Jak dodał, urzędnicy ratusza nie podejmują restrykcyjnych działań w stosunku do osób posiadających reklamy, które nie spełniają wymogów prawa lokalnego. „Działania sprowadzają się do elementów informacji, zachęcania do stosowania stanowionego prawa. Podkreślamy w każdej rozmowie prowadzonej z obecnym lub potencjalnym właścicielem reklamy, że poziom reklamy przekroczył progi krytyczne, to jest takie, przy którym skutki stają się odwrotne do zamierzonych” – stwierdził.

Korpanty podkreślił, że władze miasta uchyliły w lutym uchwałę wprowadzającą opłatę reklamową. „Celem inicjatywy związanej z uregulowaniem spraw funkcjonowania reklam w przestrzeni miejskiej była tylko i wyłącznie troska o lokalny krajobraz, nie zaś uzyskanie dodatkowych dochodów” – zaznaczył.

Zdaniem sekretarza gminy Baranów Roberta Litwinka kodeks reklamowy i uchwała ws. opłaty reklamowej „w sposób radykalny uporządkowały krajobraz terenu”. „Od początku roku, czyli od momentu wprowadzenia nowych regulacji z przestrzeni gminy zniknęło ok. 95 proc. reklam” – poinformował.

Zapytany o to, jak udało się przekonać mieszkańców, że skorzystają na ograniczeniu liczby reklam podkreślił, że istotny wpływ na ich postawę miały konsultacje publiczne. „Mieszkańcy mogli brać udział w tworzeniu tych aktów prawnych. Jednak głównym determinantem, który spowodował, że zniknęły reklamy zaśmiecające krajobraz, było wprowadzenie opłaty reklamowej” – wskazał.

Według sekretarza, gmina nie ma problemów z egzekwowaniem nowego prawa miejscowego. „Przepisy są klarowne, nie ma możliwości ich obejścia. Natomiast zdajemy sobie sprawę, że nie wszystkim się ten zapis podoba” – stwierdził.

Litwinek zaznaczył, że rekomenduje innym samorządom wprowadzenie podobnych regulacji, ponieważ „w obecnym systemie prawnym jest to jedyny sposób na uporządkowanie tego typu problemów”.

Od stycznia nad wprowadzeniem tzw. kodeksu reklamowego pracuje samorząd Mikołowa (woj. śląskie). Jak podkreślił wiceburmistrz miasta Mateusz Handel, konsultacje społeczne wykazały, że mieszkańcy są za zwalczeniem chaosu reklamowego. „Obecnie w sześcioosobowym składzie przygotowujemy projekt uchwały” – poinformował.

W ocenie wiceburmistrza choć samorządy otrzymały możliwość prawną stworzenia regulacji już dwa lata temu, potrzeba czasu, by wypracować odpowiednie rozwiązania i sprawdzić skutki społeczne nowego prawa.
„Choć jestem zwolennikiem ładu przestrzennego to jednak trzeba brać pod uwagę opór społeczny. Zawsze znajdzie się 5 proc. ludzi, którzy albo żyją z reklam, albo wydaje im się, że taki przekaz trafia do odbiorców. Natomiast ja uważam, że reklama może trafiać do odbiorców, gdy jest odpowiednio wkomponowana w charakter miasta. To zawsze wiąże się z pewnymi kosztami, bo ktoś musi przerobić szyld albo ściągnąć reklamę” – wyjaśnił Handel.

Jak dodał, nowe przepisy będą restrykcyjne jedynie w stosunku do starej zabudowy miasta i skrzyżowań z sygnalizacją świetlną. „Wiemy, że reklama odciąga uwagę kierowców i powoduje, że przejeżdżają na czerwonym świetle, dlatego wprowadzimy w tych miejscach większe restrykcje. Obejmą one także strefę zabytkową miasta. Na pozostałym obszarze przepisy będą trochę bardziej liberalne w pierwszym etapie” – zapowiedział.

Według wiceburmistrza, metodą egzekwowania zapisów uchwały będzie opłata reklamowa. „Chcę, żeby stawki opłat były przyjazne. Natomiast w przypadku lekceważenia prawa karą będzie możliwość egzekucji 40-krotnej stawki” – dodał.

Podstawę prawną do uchwalania lokalnych uchwał krajobrazowych stanowi tzw. ustawa krajobrazowa, która weszła w życie w 2015 r. Przepisy mają pomagać samorządom w porządkowaniu m.in. obecności reklam w przestrzeni publicznej oraz pozwolić dbać o ład przestrzenny i ochronę krajobrazu. Wprowadzają także kary za nielegalne reklamy.

dap/ woj/