Minister poinformował we wtorek, że zgodnie z obietnicą resort na tydzień przed kolejnym posiedzeniem zespołu ds. statusu zawodowego nauczycieli wysłał organizacjom związkowym i samorządowym swoje propozycje kierunkowe.

„To są kierunkowe propozycje rozmów. To nie są żadne decyzje. To jest kwestia, nad którą chcemy się pochylić 18 maja, rozpoczynając bardzo ważną dyskusję na temat uatrakcyjnienia zawodu nauczyciela poprzez zwiększenie wynagrodzenia i zwiększenie etosu pracy nauczyciela – temu służą nasze propozycje” – podkreślał Przemysław Czarnek.

Wiceminister Dariusz Piontkowski zwracał uwagę, że „mówiąc o czasie pracy nauczycieli, tym tzw. tablicowym czyli pensum, należy jednocześnie rozmawiać o wynagrodzeniu nauczycieli”.

„Chcemy, aby nauczycieli godnie zarabiali. Ta zamiana będzie powiązana ze zmianą czasu pracy. Będzie także propozycja czasu przejściowego, aby nauczyciele mogli także wybierać i zastanowić się, które z rozwiązań proponowanych z ich punktu widzenia będzie lepsze” - powiedział.

Zadeklarował też, że MEiN chce znacznie uprościć system awansu zawodowego i system wynagradzania nauczycieli. Jak mówił, z tym się wiąże także kwestia oceny pracy nauczycieli czy ich urlopów.

„Najwięcej dyskusji pewnie będzie przy czasie pracy nauczycieli. Oczywiście jest to kwestia tych tzw. godzin tablicowych, ale i także godzin, które nauczyciele spędzają, przygotowując się do zajęć” – wskazał. „Inaczej należy oceniać nauczycieli przedszkoli, którzy w statystykach OECD pracują nawet więcej niż przeciętna krajów w tych statystykach. W przypadku nauczycieli ogólnokształcących nauczyciele polscy tych godzin tablicowych mają zdecydowanie mniej” – zauważył wiceminister Piontkowski.

Wskazał też, że resort zdaje sobie sprawę z tego, że niektóre specjalności nauczycielskie nie wymagają tak dużego czasu przygotowania się do zajęć czy sprawdzania klasówek.

„I to także powinno w jakiś sposób w tym całościowym systemie być zauważone” - zaznaczył.

Minister Czarnek, pytany, jakiego rzędu oszczędności mają wygenerować proponowane przez MEiN zmiany, powiedział: "Mówimy o zwiększaniu wynagrodzenia, a zatem pochylmy się również nad znaczącym zwiększeniem subwencji oświatowej. Z tym jest to związane". "Zwiększenie wynagrodzenia dla nauczycieli wiąże się również ze znaczącym wzrostem subwencji oświatowej" – podkreślił szef MEiN.

Na wtorek, 18 maja zaplanowane jest kolejne spotkanie zespołu ds. statusu zawodowego nauczycieli. Przedstawiciele ministerstwa, związków zawodowych i samorządów spotkają się w trybie stacjonarnym.

Propozycje MEiN

W dokumencie przesłanym stronom zespołu: związkom zawodowym i korporacjom samorządowym, do którego dotarła PAP znalazły się propozycje dotyczące m.in. czasu pracy nauczycieli, systemu wynagrodzenia, awansu zawodowego i oceny pracy nauczycieli.

Wśród propozycji znalazło podwyższenie tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć nauczycieli (z wyjątkiem nauczycieli wychowania przedszkolnego) o 2 godziny.

"Zwiększenie pensum będzie się wiązało z ruchami kadrowymi, w związku z powyższym proponuje się w 3-letnim okresie przejściowym zastosowanie działań osłonowych dla nauczycieli, dających możliwość elastycznego przechodzenia na nowy system. Rozwiązania kadrowe będą uwzględniały decyzję nauczyciela o zwiększeniu pensum z jednoczesnym wzrostem wynagrodzenia lub zachowanie dotychczasowego wymiaru pensum i ustalenie proporcjonalnego wynagrodzenia zasadniczego" - czytamy w dokumencie.

Zaproponowano określenie wymiaru zajęć dodatkowych poza pensum (np. zajęć rozwijających zainteresowania), "które obowiązkowo realizowaliby nauczyciele przedmiotów, które wymagają mniej czasu na przygotowanie się do zajęć lub sprawdzanie prac pisemnych: nauczyciel wychowania fizycznego, nauczyciel plastyki i nauczyciel muzyki" na 2 godziny tygodniowo. Zaznaczono, że rozliczenie tych godzin mogłoby być w systemie np. rocznym, kwartalnym czy miesięcznym, a nie tygodniowym.

W części dokumentu dotyczącej wynagrodzeń nauczycieli zaproponowano m.in. uzależnienie wysokości wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli od wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę, odejście od rozliczania średnich wynagrodzeń nauczycieli, likwidację jednorazowego dodatku uzupełniającego, przejście do powszechnego sposobu naliczania wysokości odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych i przesunięcie uwolnionych środków na podwyższenie wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli.

Zaproponowano też by na składniki wynagrodzenia nauczycieli składało się: wynagrodzenie zasadnicze, dodatek za wysługę lat, wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe i doraźnych zastępstw, wynagrodzenie za pełnienie powierzonych funkcji (ewentualne rozszerzenie funkcji uprawniających do dodatku), dodatek za warunki pracy, dodatek motywacyjny, inne składniki wynikające ze stosunku pracy (nagrody, w tym nagrody jubileuszowe i nagrody za osiągnięcia dydaktyczno-wychowawcze, odprawy, dodatkowe wynagrodzenie roczne, dodatek za pracę w porze nocnej) oraz zupełnie nowy dodatek za specjalizacje zawodowe.

MEiN proponuje także określenie, w drodze rozporządzenia, kwotowych minimalnych stawek dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz przesunięcie środków wypłacanych dotychczas na świadczenia "na start" przy jednoczesnym zwiększeniu wynagrodzenia nauczycieli rozpoczynających pracę w zawodzie, ustalenie wysokości dodatku wiejskiego w stałej kwocie, niezależnej od posiadanego stopnia awansu zawodowego, a nie jak dotychczas, jako proc. od wynagrodzenia zasadniczego na poszczególnych stopniach awansu.

Jeśli chodzi o awans zawodowy zaproponowano zmniejszenie liczby stopni awansu zawodowego poprzez likwidację stopnia nauczyciela kontraktowego. Etapy rozwoju zawodowego po proponowanej zmianie to: okres wprowadzenia do zawodu nauczyciela (co najmniej 4 lata pracy), nauczyciel mianowany i nauczyciel dyplomowany. Utrzymane miałby być rozwiązania dotyczącego uzyskiwania tytułu honorowego profesora oświaty.

MEiN proponuje wprowadzenie wystandaryzowanego egzaminu zewnętrznego po okresie wprowadzenia do zawodu, obejmującego część praktyczną i teoretyczną, warunkującego uzyskanie mianowania; odbiurokratyzowanie ścieżki awansu zawodowego, w tym odejście od staży, oraz położenie większego nacisku na umiejętności praktyczne nauczycieli; umożliwienie nauczycielom dyplomowanym zdobycia dwóch specjalizacji zawodowych; w okresie przejściowym umożliwienie nauczycielom kontraktowym, z zaawansowanym stażem wynikającym z obecnego systemu awansu, przyspieszenia uzyskania stopnia nauczyciela mianowanego.

W dokumencie znalazły się również propozycje dotyczące oceny pracy nauczycieli. Zaproponowano określenie przypadków, w których wymagana byłaby określona ocena pracy: przed uzyskaniem każdego stopnia awansu zawodowego oraz stopnia specjalizacji zawodowej, przy ubieganiu się o pełnienie określonych funkcji, a także brak obligatoryjnych terminów dokonywania oceny pracy poza ww. przypadkami oraz określenie w rozporządzeniu szczegółowych kryteriów oceny pracy nauczyciela, odnoszących się do kryteriów głównych określonych w ustawie.

aba/ dsr/