O ok. 800 zł w przeliczeniu na mieszkańca zwiększyły gminy dochody własne w ciągu ostatniej dekady - wynika z danych GUS. Średnio daje to wzrost o 47 proc.
O ok. 800 zł w przeliczeniu na mieszkańca zwiększyły gminy dochody własne w ciągu ostatniej dekady - wynika z danych GUS. Średnio daje to wzrost o 47 proc., natomiast rekordzistom na konto wpływa nawet pięć razy więcej. 2509 zł per capita wyniosły na koniec 2017 r. średnie roczne dochody własne gmin w Polsce. Jest to o blisko 802 zł (47 proc.) więcej niż w 2008 r. Dane za ostatni rok opublikował właśnie Główny Urząd Statystyczny.
Jak wynika z danych GUS za lata 2008-2017, największy skok dochodów własnych, na które składają się m.in. wpływy z podatków i opłat oraz udziały w PIT i CIT, odnotowano w gminie wiejskiej Brzeżno w woj. zachodniopomorskim. Wpływy do kasy gminy zwiększyły się niemal pięciokrotnie, zbliżając się w 2017 r. do średniej dla gmin w Polsce. W zeszłym roku dochody własne gminy Brzeżno w przeliczeniu na jednego mieszkańca osiągnęły poziom 2410 zł, podczas gdy dekadę wcześniej było to zaledwie 494 zł.
W ciągu ostatnich 10 lat ponad czterokrotnie wzrosły dochody trzech innych gmin wiejskich. W Ostrowie w woj. podkarpackim wpływy wynoszą obecnie 4 757 zł per capita, w Dygowie (woj. zachodniopomorskie) - 3 663 zł, natomiast w położonych w woj. łódzkim Sulmierzycach - 4 761 zł.
W sumie około 600 gmin odnotowało co najmniej dwukrotny lub niemal dwukrotny wzrost dochodów własnych. W tym czasie 34 samorządy notowały wzrosty mniejsze niż 10 proc. W 44 gminach doszło do spadków, w tym w połowie nieprzekraczających 10 proc.
Do największego uszczuplenia dochodów własnych w przeliczeniu na mieszkańca, na poziomie połowy wpływów, doszło w Stepnicy (woj. zachodniopomorskie) i Jastarni (woj. pomorskie). Oba samorządy w międzyczasie zmieniły status na gminę miejsko-wiejską – Stepnica z gminy wiejskiej, a Jastarnia z gminy miejskiej. W Stepnicy dochody zmalały do poziomu 2 182 zł (59 proc.). Spadek wpływów do gminnej kasy nastąpił równolegle ze zmianą statusu gminy. Natomiast w Jastarni ubytek ten wyniósł 49 proc. W 2017 r. do tej pomorskiej gminny wpłynęło 4 845 zł per capita, natomiast 10 lat wcześniej - 9 570 zł (przy czym 2008 r. był rokiem jednorazowego gwałtownego skoku dochodów gminy).
Wśród 66 największych miejscowości w Polsce (miast na prawach powiatu) największy procentowy wzrost odnotowano w Tarnowie (79 proc.). Dochody zwiększyły się tam do poziomu 2 969 zł per capita. Do kwoty 2 491 zł wzrosły wpływy drugiej z kolei Łomży (76 proc.), a w kolejnym Świnoujściu - do sumy 5 291 zł (73 proc.).
Jedynie Żory odnotowały w tym czasie nieznaczny, 3-proc. spadek - do kwoty 2 486 zł w przeliczeniu na jednego mieszkańca, czyli o 70 zł mniejszej niż dekadę wcześniej.
Źródłami dochodów własnych jednostek samorządu terytorialnego są m. in : wpływy z podatków, opłat, dochody z majątku jst, spadki, zapisy i darowizny na rzecz j.s.t., dochody z kar pieniężnych i grzywien. Na dochody własne składają się również odsetki od pożyczek udzielanych przez j.s.t., o ile odrębne przepisy nie stanowią inaczej, odsetki od nieterminowo przekazywanych należności stanowiących dochody j.s.t., odsetki od środków finansowych gromadzonych na rachunkach bankowych, o ile odrębne przepisy nie stanowią inaczej. W rozumieniu ustawy dochodami własnymi jednostek samorządu terytorialnego są również udziały we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT) oraz z podatku dochodowego od osób prawnych (CIT).
Mateusz Kicka
kic/ woj/