W ostatnich tygodniach dwie RIO: w Zielonej Górze i Poznaniu przygotowały opinie dotyczące możliwości dochodzenia przez gminy rekompensat z tytułu odzyskiwania należności określonych w ustawie z dnia 8 marca 2013 r. o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych. 

W pierwszej z nich RIO w Zielonej Górze podzieliła stanowisko, zgodnie z którym - w przypadku gdy wierzycielem kwoty pieniężnej wobec przedsiębiorstwa jest jednostka samorządu terytorialnego - stosunki między tymi dwoma podmiotami nie wchodzą w zakres pojęcia „transakcji handlowej” w rozumieniu ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych. 

W ocenie Izby oznacza to, że są wyłączone z zakresu jej stosowania, w tym także ze stosowania przepisu art. 10 ust. 1 tej ustawy, który statuuje uprawnienie wierzyciela do dochodzenia od dłużnika rekompensaty za koszty odzyskiwania należności. 

W ocenie Regionalnej Izby Obrachunkowej w Zielonej Górze - rekompensata za koszty odzyskiwania należności, o której stanowi art. 10 powołanej wyżej ustawy - jest należnością o charakterze cywilnoprawnym i nie stosuje się do niej przepisów Ordynacji podatkowej. 

Podobne stanowisko zaprezentowała RIO w Poznaniu wskazując, że pojęcie „transakcji handlowej” nie obejmuje pobierania przez organ publiczny opłaty należnej z tytułu umów użytkowania wieczystego gruntu, najmu dzierżawy przez podmioty prowadzące działalność gospodarczą, zaś gmina, gdy występuje jako wierzyciel w przypadku opóźnień w płatnościach z tytułu umów użytkowania wieczystego, najmu, dzierżawy może jedynie na podstawie art. 481 Kc naliczyć odsetki ustawowe.

Zgodnie z ustawą o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych wierzycielowi przysługuje od dłużnika, bez wezwania, rekompensata za koszty odzyskiwania należności, stanowiąca równowartość kwoty: 40 euro – gdy wartość świadczenia pieniężnego nie przekracza 5000 złotych; 70 euro – gdy wartość świadczenia pieniężnego jest wyższa niż 5000 złotych, ale niższa niż 50 000 złotych; 100 euro – gdy wartość świadczenia pieniężnego jest równa lub wyższa od 50 000 złotych.

mp/