Sołtysi pobierający w imieniu gminy opłaty i podatki lokalne nie muszą składać przyrzeczenia o przestrzeganiu tajemnicy skarbowej. Są jednak zobowiązani do jej przestrzegania – wyjaśniają eksperci Biura Analiz Sejmowych. Naruszenie tajemnicy przez sołtysa rodzi odpowiedzialność karną, nawet z sankcją pozbawienia wolności
Sołtysi pobierający w imieniu gminy opłaty i podatki lokalne nie muszą składać przyrzeczenia o przestrzeganiu tajemnicy skarbowej. Są jednak zobowiązani do jej przestrzegania – wyjaśniają eksperci Biura Analiz Sejmowych.
Chodzi o obowiązek wypowiedzenia w obecności urzędnika formułki wynikającej z art. 294 § 2 ordynacji podatkowej, która brzmi: „Przyrzekam, że będę przestrzegał tajemnicy skarbowej. Oświadczam, że są mi znane przepisy o odpowiedzialności karnej za ujawnienie tajemnicy skarbowej”.
Na wniosek jednego z posłów prawnicy BAS wyjaśnili, czy powyższe przyrzeczenie powinni składać także sołtysi wykonujący niektóre zadania z zakresu administracji podatkowej. Okazuje się bowiem, że są pewne wątpliwości co do katalogu podmiotów na których ciąży taki obowiązek.
Art. 294 ordynacji, w § 1 wymienia podmioty zobowiązane do przestrzegania tajemnicy skarbowej. Należą do nich m.in. pracownicy urzędów skarbowych oraz izb skarbowych, wójtowie, burmistrzowie (prezydenci miast), starostowie, marszałkowie województw oraz pracownicy samorządowych służb finansowych.
Eksperci BAS zauważyli jednak, że ordynacja podatkowa zgodnie z art. 294 przewiduje dwie odrębne grupy osób mających dostęp do tajemnicy skarbowej – tych, które muszą zgodnie z § 2 złożyć przyrzeczenie, oraz pozostałych, których obowiązek ten nie dotyczy.
Według sejmowych prawników, sołtysi – nie będący częścią systemu administracji skarbowej – nie zostali wprost zaliczeni przez ustawodawcę do osób, od których wymagane jest złożenie przyrzeczenia o treści ustalonej w art. 294 § 2 Ordynacji podatkowej.
Ponadto sołtysów pobierających podatki lokalne nie można zaliczyć do kategorii pracowników samorządowych służb finansowych, na których ciąży obowiązek złożenia przyrzeczenia (§ 1 pkt 2).
Jak podkreśla w interpretacji BAS, sołtysi jako inkasenci podpisują co prawda z jst umowę na dokonywanie poboru od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu, za które to czynności pobierają odpowiednie wynagrodzenie, jednak umowy te co do zasady nie mają charakteru umów o pracę. A tylko takie umowy – na podstawie których nawiązywany jest stosunek pracy między urzędem a sołtysem – uprawniałyby do zaliczenia osób pełniących funkcję inkasenta do pracowników samorządowych służb finansowych.
„Powoduje to, że mimo iż pełnione przez sołtysów – wskazane wyżej – funkcje mogą być związane z dostępem do tajemnicy skarbowej, nie można jednak rozciągać na nich obowiązku składania ww. przyrzeczeń” – napisano w uzasadnieniu.
Nie oznacza to jednak, iż sołtysi nie są zobowiązani do przestrzegania tajemnicy skarbowej. Jej naruszenie rodzi odpowiedzialność na podstawie art. 306 ordynacji, który przewiduje kary pozbawienia wolności dla osób, które będąc obowiązane do zachowania tajemnicy skarbowej, ujawniają informacje objęte tą tajemnicą.
/mp/