Pierwszy przypadek koronawirusa w Polsce stwierdzono w środę 4 marca u mężczyzny, który przyjechał z Niemiec i jest on hospitalizowany w Zielonej Górze. Kolejne przypadki potwierdzano w piątek i  sobotę; ci pacjenci przebywają w szpitalach: w Szczecinie (przyjechali w Włoch), Wrocławiu (przyleciał z Wielkiej Brytanii) i Ostródzie (osoby podróżowały autokarem z Niemiec razem z mężczyzną, u którego potwierdzono pierwszy przypadek koronawirusa w Polsce).

W niedzielę 8 marca resort zdrowia poinformował o pięciu nowych przypadkach zarażenia koronawirusem. Potwierdzone wyniki dotyczą kobiety z woj. mazowieckiego - (Hiszpanka, która do Polski przyleciała samolotem, przebywa w szpitalu w Warszawie) i mężczyzny z woj. śląskiego (wracał autokarem z Włoch, hospitalizowany jest w Raciborzu).

Następne trzy przypadki to: kobieta z województwa śląskiego ("osoba w sile wieku", która była na kwarantannie i trafiła z niej prosto do szpitala w Raciborzu); mężczyzna z woj. dolnośląskiego (osoba starsza, hospitalizowany we Wrocławiu) oraz pacjent z Warszawy (młoda osoba, która wróciła w ostatnim czasie z Włoch).

Ministerstwo Zdrowia podało, że stan większości pacjentów jest stabilny, a ich życiu nie zagraża niebezpieczeństwo; w ciężkim stanie jest starszy mężczyzna hospitalizowany we Wrocławiu. Według informacji podanych PAP przez rzeczniczkę Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego im. J. Gromkowskiego we Wrocławiu Urszulę Małecką, mężczyzna skończył 70 lat, do szpitala trafił w piątek, zaraził się od osób z rodziny, które przyjechały do niego z USA.

Służby sanitarno-epidemiologiczne docierają do wszystkich, którzy mogli mieć kontakt z zarażonymi. Część osób już trafiła na kwarantannę.

Minister zdrowia Łukasz Szumowski zaapelował, by – jeśli jest taka konieczność – przestrzegać rygorystycznie kwarantanny i być odpowiedzialnym, nie narażać innych na ryzyko.

"Złamanie kwarantanny może podlegać pod kodeks karny, ale głównie apeluję o rozsądek i odpowiedzialność" - mówił Szumowski.

Od niedzieli 8 marca w Polsce obowiązują nowe przepisy - Ustawa o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych.

"Mam nadzieję, że już w najbliższych dniach w oparciu o tę ustawę będzie możliwe działanie dla dyrektorów szpitali, starostów, marszałków, wszystkich tych, którzy za szpitale odpowiadają - po to, żebyśmy byli jeszcze lepiej przygotowani" - mówił w sobotę prezydent Andrzej Duda ogłaszając podpisanie nowej regulacji.

Co zmienia ustawa? W porównaniu z dotychczasowym stanem prawnym poszerzają się uprawnienia pracodawców, którzy już nie tylko mogą (np. w sytuacji podejrzenia, że pracownik miał styczność z osobami zarażonymi lub wrócił z regionu podwyższonego ryzyka) zaproponować pracownikowi świadczenie pracy zdalnej.

Teraz przepisy pozwalają pracodawcom na zlecanie pracownikowi wykonywania obowiązków zdalnie z domu.

Ministrowi edukacji nowa ustawa pozwala wydać rozporządzenie, w którym czasowo może ograniczyć on lub zawiesić funkcjonowanie jednostek systemu oświaty na obszarze kraju lub jego części.  Analogicznie ma to działać w przypadku wyższych uczelni. Dla rodziców regulacja wprowadza prawo do wypłaty zasiłków za czas zamknięcia szkół, przedszkoli i żłobków - za okres nie dłuższy niż 14 dni.

Ustawa daje też ministrowi zdrowia, szpitalom i wojewodom dodatkowe możliwości działania w celu zminimalizowania zagrożenia dla zdrowia publicznego.

Poszerza kompetencje wojewodów w sytuacjach ekstremalnych, np. gdy trzeba wymusić skorzystanie ze środków transportu będących w rękach innych niż publiczne. Zawiesza też niektóre zapisy prawa budowlanego, ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu oraz ochronie zabytków i opiece nad zabytkami w przypadku, gdyby była konieczność przystosowania oddziałów szpitalnych do większej liczby łóżek niż było to pierwotnie przewidziane.

Ustawa umożliwia też wojewodom wydawania poleceń obowiązujących wszystkie organy administracji rządowej oraz organy samorządu terytorialnego, samorządowe osoby prawne oraz samorządowe jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej. Polecenia te mogłyby być wydawane także ustnie, telefonicznie, za pomocą środków komunikacji elektronicznej lub za pomocą innych środków łączności.

Ustawa zakłada ponadto, że w skrajnym przypadku, gdy stan epidemii i zagrożenia przekroczy możliwość działania administracji rządowej i samorządów, rząd może rozporządzeniem określić zagrożony obszar wraz ze wskazaniem rodzaju strefy, na którym wystąpił stan epidemii lub stan zagrożenia epidemicznego oraz rodzaj stosowanych na tym terenie rozwiązań.

Regulacja wprowadza nowe pojęcia jak: strefa zero, strefa buforowa, strefa zagrożenia, zagrożony obszar, miejsce kwarantanny. Ponadto redefiniuje pojęcie sytuacji kryzysowej. Stanowi ona, że osoby, które chorują na chorobę zakaźną lub są o nią podejrzane, mogą podlegać obowiązkowi hospitalizacji. Natomiast wszystkie osoby, które miały styczność z takimi chorymi, podlegają obowiązkowej kwarantannie lub nadzorowi epidemiologicznemu, nie dłużej jednak niż przez 21 dni od dnia styczności. Decyduje o tym sanepid.

Aby zapobiec ewentualnym spekulacjom cenowym, ustawa pozwala ministrowi zdrowia, na podstawie informacji przekazywanych przez Głównego Inspektora Farmaceutycznego, ustalać ceny maksymalne dla trzech głównych grup produktów: leków, wyrobów medycznych oraz środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego - tych, które mogą być wykorzystywane do walki z COVID-19. W skrajnych przypadkach przewiduje ich reglamentację

Premier może, w myśl ustawy - na wniosek ministra zdrowia - nałożyć na jednostkę samorządu terytorialnego obowiązek wykonania określonego zadania w związku z przeciwdziałaniem COVID-19.

W ustawie zapisano również m.in., że w celu przeciwdziałania COVID-19 Rada Ministrów może, w drodze rozporządzenia, dokonywać przeniesienia planowanych wydatków budżetowych między częściami i działami budżetu państwa uwzględniając wysokość oraz rodzaj koniecznego wsparcia i bieżące wykonanie wydatków w poszczególnych częściach i działach budżetu państwa.

Prezydent Andrzej Duda informując o podpisaniu ustawy zapowiedział, że - po rozmowach z premierem Mateuszem Morawieckim - postanowiono, że ma być wygospodarowana dodatkowa pula środków na ochronę zdrowia w kwocie 2 mld 750 mln zł. Według zapewnień prezydenta, dodatkowe środki będą też "dodatkowym zabezpieczeniem walki z koronawirusem".

Oprócz specustawy w życie weszły też ważne, nowe rozporządzenia. Jedno z nich stanowi, że osoby chore i podejrzane o zachorowanie m.in. na koronawirusa SARS-CoV-2 podlegają obowiązkowej hospitalizacji; inne zwalnia z akcyzy spirytus, który będzie przeznaczony do produkcji środków biobójczych.

Ważny komunikat opublikował Narodowy Fundusz Zdrowia. Zapewnił w nim, że wszyscy pacjenci, nie tylko ci przewlekle chorzy, mogą skorzystać z konsultacji z lekarzem rodzinnym przez telefon, online lub za pomocą innych środków łączności i tym samym ograniczyć konieczność wychodzenia z domu.

Z powodu wzmożonej aktywności wirusów, konsultanci bezpłatnej infolinii NFZ, działającej całą dobę, pod numerem 800 190 590, przekazują pacjentom kontakty do placówek podstawowej opieki zdrowotnej udzielających teleporad medycznych. Dzięki teleporadzie medycznej można otrzymać: zalecenia, e-zwolnienie, e-receptę, a także jeśli będzie taka potrzeba - sugestię bezpośredniej wizyty w placówce lub kontaktu ze stacją sanitarno-epidemiologiczną.

W związku z rozprzestrzenianiem się koronawirusa w Polsce Główny Inspektor Sanitarny rekomenduje unikanie uczestnictwa w imprezach masowych oraz zaniechanie podróży, zwłaszcza do krajów o wysokim ryzyku zakażenia się koronawirusem. GIS zarekomendował też odwołanie wszystkich imprez masowych powyżej 1000 osób, organizowanych w pomieszczeniach zamkniętych.

Jednocześnie zaapelował o przestrzeganie wytycznych dot. zasad higieny i kwarantanny.

"Koronawirus jest podatny na rozpuszczalniki lipidów, co oznacza, że dokładne, co najmniej 30 sekundowe mycie rąk wodą ze zwykłym mydłem lub detergentem, jest kluczowe, by ograniczyć rozprzestrzeniania się koronawirusa" - przypomina GIS.

W przypadku gorszego samopoczucia, zwłaszcza gorączki i innych objawów grypopodobnych, GIS zachęca do powstrzymania się od wychodzenia z domu i spotkań z innymi osobami.

Szef MEN Dariusz Piontkowski poinformował w niedzielę, że do tej pory w skali kraju było kilkanaście szkół, które z powodu obaw związanych z koronawirusem czasowo zawieszały zajęcia.

Według danych z niedzieli 8 marca w całym kraju hospitalizowanych jest 168 osób, 932 poddanych kwarantannie domowej, a 7122 objęto nadzorem Sanepidu. 

Rozprzestrzeniający się od początku roku na świecie nowy koronawirus wywołuje chorobę układu oddechowego COVID-19, która charakteryzuje się wysoką gorączką, dusznościami, kaszlem, bólami mięśni i zmęczeniem. Od 31 grudnia 2019 r. do 7 marca 2020 r. na całym świecie odnotowano 102 132 potwierdzonych przypadków zapalenia płuc spowodowanego nowym koronawirusem, w tym 3 488 zgonów (3,4 proc.).

js/