Po wprowadzeniu „opłaty śmieciowej” gmina nie będzie musiała wystawiać mieszkańcom co miesiąc faktur z tego tytułu – uważa ekspert.

Za platformą e-learningową Fundacji Promocji Gmin Polskich (www.odpady.ews21.pl) publikujemy kolejny z cyklu artykułów, w których eksperci ds. gospodarki odpadami odpowiadają na najczęściej pojawiające się pytania dotyczące wdrażania nowej ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.

Pytanie: Po zapoznaniu się z treścią ustawy martwi mnie kwestia organizacyjna dotycząca poboru opłat od właścicieli nieruchomości tzn. w jakiej formie będzie naliczana? Czy zasada jest podobna jak w przypadku niezawarcia umowy lub naliczania podatku, czyli wójt wydaje decyzję na rok i ustala wymiar opłaty, rozkładając ją na miesięczne raty?
W ustawie jest zapisane, że deklaracja o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi stanowi podstawę do wystawiania tytułu wykonawczego - czy mam przez to rozumieć, że co miesiąc urząd, będzie na każdą nieruchomość, wystawiał fakturę VAT?

Krzysztof Choromański: Zgodnie interpretacjami obowiązujących przepisów (http://www.rp.pl/artykul/55711,789601-Oplata-za-odpady-bez-podatku-VAT.html) oraz praktyką gmin po wprowadzeniu opłaty w wyniku referendum stosowaną m.in. w Legionowie, w przypadku opłat za odpady nie zachodzi wskazywana w powyższym pytaniu okoliczność wystawiania faktury VAT.

Zgodnie z ustawą z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2011 nr 177 poz. 1054 z późn. zm.): „Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.” (Art. 15. Ust. 6.).

Kwestie opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi są uregulowane w ustawie o utrzymaniu czystości i porządku w gminie w rozdziale 3a - Gospodarowanie odpadami komunalnymi przez gminę. Zgodnie z obowiązującymi zapisami (art. 6h) właściciele nieruchomości, o których mowa w art. 6c, są obowiązani ponosić na rzecz gminy, na terenie której są położone ich nieruchomości, opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi.

W artykułach 6j-6l ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminie określone są działania, jakie muszą podjąć organy gminy w tym zakresie. Rada gminy musi podjąć uchwały dotyczące:
- wyboru jednej z metod ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz stawki takiej opłaty, a także ustalenia stawki opłaty za pojemnik o określonej pojemności,
- terminu, częstotliwość i trybu uiszczania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi,
- wzoru deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi składanej przez właścicieli nieruchomości.

Właściciel nieruchomości jest obowiązany złożyć do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta deklarację o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi w terminie 14 dni od dnia zamieszkania na danej nieruchomości pierwszego mieszkańca lub powstania na danej nieruchomości odpadów komunalnych. W kwestiach tam nieuregulowanych ustawa (Art. 6q) odsyła do przepisy ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. — Ordynacja podatkowa.

Przepisy ustawy ordynacja podatkowa stosuje się m.in. do podatków, opłat oraz niepodatkowych należności budżetu państwa oraz budżetów jednostek samorządu terytorialnego, do których ustalania lub określania uprawnione są organy podatkowe.

Ustawa reguluje m.in. kwestie zobowiązań podatkowych (w art. 21). Zobowiązanie podatkowe powstaje z dniem: 1) zaistnienia zdarzenia, z którym ustawa podatkowa wiąże powstanie takiego zobowiązania;
2) doręczenia decyzji organu podatkowego, ustalającej wysokość tego zobowiązania.

Jeżeli przepisy prawa podatkowego nakładają na podatnika obowiązek złożenia deklaracji, a zobowiązanie podatkowe powstaje w sposób określony powyżej, podatek wykazany w deklaracji jest podatkiem do zapłaty. Zatem nie ma konieczności wydawania decyzji.

Decyzje natomiast będą musiały być wydane:
- w razie niezłożenia deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi albo uzasadnionych wątpliwości co do danych zawartych w deklaracji (art. 6o),
- w razie stwierdzenia, że właściciel nieruchomości nie uiścił opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi albo uiścił ją w wysokości niższej od należnej.

Decyzje te wydaje organ podatkowy, czyli w przypadku opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi wójt, burmistrz, prezydent miasta.

W pierwszym wymienionym powyżej przypadku organ podatkowy określa, w drodze decyzji, wysokość opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, biorąc pod uwagę uzasadnione szacunki, w tym średnią ilość odpadów komunalnych powstających na nieruchomościach o podobnym charakterze. W drugim wysokość zaległości z tytułu opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi.

Czytaj także:
"Meldunek na śmietniku"

"Rejestr nie do śmieci"

/mp/