Rząd przyjął we wtorek projekt nowelizacji ustawy o sposobie obliczania wartości rocznego PKB, dostosowujący przepisy do statystycznego podziału terytorialnego kraju.
Chodzi o dostosowanie do unijnej klasyfikacji NUTS, czyli standardu geograficznego służącego do statystycznego podziału państw członkowskich Unii Europejskiej na trzy poziomy regionalne o określonej liczbie ludności. Pierwszy (NUTS1) - to makroregiony; w Polsce jest ich siedem. NUTS2 jeszcze do niedawna odpowiadał polskim województwom; takich jednostek statystycznych było 16. Od 1 stycznia 2018 roku przybył siedemnasty polski region, gdyż województwo mazowieckie zostało podzielone na dwa regiony: warszawski stołeczny, obejmujący Warszawę i "wianuszek" 10 otaczających stolicę powiatów oraz mazowiecki regionalny, skupiający 32 pozostałe powiaty. NUTS3 - to podregiony, grupujące powiaty; jest ich w Polsce 73.
Unijny podział został ustanowiony, aby zbierać, opracowywać i rozpowszechniać porównywalne dane dotyczące rachunków regionalnych, demografii, rynku pracy i społeczeństwa informacyjnego. Klasyfikacja NUTS służy również kształtowaniu regionalnych polityk państw UE, na jej podstawie rozdzielane są fundusze m.in. w ramach polityki spójności.
Podział Mazowsza może mieć konsekwencje w postaci wysokości trafiających do województwa środków unijnych. Warszawa i okoliczne powiaty w nomenklaturze europejskiej jest regionem lepiej rozwiniętym. Wskaźnik PKB na głowę mieszkańca w wysokości 152 proc. średniej unijnej sytuuje ten region statystyczny na 19. miejscu spośród wszystkich 281 regionów europejskich. W zupełnie innej sytuacji jest pozostała część Mazowsza; ten obszar według klasyfikacji Eurostatu to region słabiej rozwinięty, z wskaźnikami na poziomie jedynie 59 proc. średniej unijnej PKB per capita. Ten wskaźnik dawałby 32 powiatom status regionu wymagającego szczególnego wsparcia ze strony UE. Decyzje co do tego, czy w nowej perspektywie finansowej województwo mazowieckie będzie przez UE traktowane jako jeden NUTS, czy dwa, jeszcze nie zapadły.
Natomiast po znowelizowaniu ustawy w polskich statystykach przy podawaniu średniej wartości PKB na jednego mieszkańca wyodrębnione będą dwa mazowieckie regiony. Nowelizacja zakłada, że wskaźniki PKB będą ogłaszane - tak jak obecnie - w obwieszczeniu w "Monitorze Polskim" do 31 października drugiego roku po roku kończącym okres ostatnich trzech lat.
woj/