Na zbyt małą pulę środków przeznaczoną na rozwój obszarów wiejskich w ramach Wspólnej Polityki Rolnej zwrócił uwagę poseł Grzegorz Wojciechowski (PiS). W interpelacji do resortu rolnictwa wskazał, że w III wersji krajowego Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej zapisano tylko ok. 10 mld euro z przeznaczeniem na rozwój obszarów wiejskich (co stanowi 13,3 proc. całości alokacji). Tymczasem jak zauważył poseł, obszary definiowane jako wiejskie to 85 proc. powierzchni, którą zamieszkuje ok. 15 mln ludzi, czyli 38 proc. ogółu ludności Polski.

„Dobrze, że minister rolnictwa przewiduje środki funduszu spójności na rozwój obszarów wiejskich, ale dlaczego tylko 13 proc.” – zapytał parlamentarzysta.

W odpowiedzi wiceminister Ryszard Bartosik przyznał, że resort rolnictwa ma świadomość, że przy ograniczonym w nowej perspektywie budżecie WPR, szczególnie w ramach II filaru, środki alokowane na realizację tego typu wsparcia w ramach Planu Strategicznego dla WPR na lata 2023-2027 „są daleko niewystarczające w odniesieniu do zidentyfikowanych potrzeb”. 

Bartosił zaznaczył jednak, że wsparcie obszarów wiejskich w latach 2021-2027 inwestycjami o wartości ok. 10 mld euro oznacza wzrost o ponad 42 proc. w stosunku do poprzedniej perspektywy.

Wiceminister wyjaśnił, że wpływ na wysokość budżetu związanego z rozwojem obszarów wiejskich wywierają m. in. obligatoryjne tzw. ringfencingi nałożone przepisami prawa europejskiego. 

„W ramach budżetu Planu Strategicznego WPR, co najmniej 40 proc. środków musi być przeznaczone na realizację celów klimatycznych i co najmniej 30 proc. alokacji II filaru WPR musi wspierać realizację celów środowiskowych” – podkreślił Bartosik. 

Dodał przy tym, że pomimo tych uwarunkowań możliwości finansowania rozwoju obszarów wiejskich z różnych źródeł są duże.

WPR to nie wszystko

Wiceszef resortu rolnictwa zaznaczył, że Plan Strategiczny dla WPR na lata 2023-2027 nie jest jedynym źródłem finansowania inwestycji na obszarach wiejskich. Bartosik przypomniał, że budżet obecnie realizowanego PROW na lata 2014-2020 został zwiększony o ponad 4 mld euro. Na działania wdrażane przez samorządy województw w okresie przejściowym, tj. w latach 2021-2022 (z możliwością wydatkowania do 2025 r.) w ramach PROW 2014-2020 skierowano dodatkowo ponad 1 mld euro, w tym: 137 mln euro na scalenia gruntów, 351,6 mln euro na drogi lokalne, 376,4 mln euro na inwestycje wod.-kan. 179,7 mln euro na LEADER. 

Bartosik wskazał, że dodatkowym źródłem finansowania inwestycji w infrastrukturę wodno-kanalizacyjną będą środki Polityki Spójności (dla gmin objętych obszarem aglomeracji) oraz KPO. 

„W ramach KPO, w Komponencie B +Zielona energia i zmniejszenie energochłonności+ zaplanowano do realizacji Inwestycje w zrównoważoną gospodarkę wodno-ściekową na terenach wiejskich. Szczegółowy zakres operacji finansowanych z KPO obejmował będzie budowę, rozbudowę lub modernizację  systemów zaopatrzenia w wodę lub odprowadzania ścieków na terenach wiejskich” – wyjaśnił Bartosik. Na realizację tego typu inwestycji przewidziano 204 mln euro. 

Ponadto, jak dodał wiceminister, inwestycje z zakresu gospodarki wodno-ściekowej, jak również w zakresie budowy dróg mogą uzyskać wsparcie ze środków krajowych w ramach Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych. „Jednocześnie budowa dróg lokalnych (gminnych i powiatowych) od lat wspierana jest też z środków krajowych w ramach Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg - dawniej Fundusz Dróg Samorządowych – zauważył wiceminister.

Wśród potencjalnych źródeł finansowania rozwoju wsi Bartosik wymienił też program Polski Ład, którego częścią jest Polski Ład dla Polskiej Wsi. 

„W ramach tego programu wspiera się inwestycje, których beneficjentami są gminy, również gminy wiejskie. W ramach Programu Inwestycji Strategicznych, Bank Gospodarstwa Krajowego oferuje bezzwrotne dofinansowanie inwestycji publicznych. Program jest otwarty dla wszystkich gmin, przy czym każda gmina ma możliwość złożenia w jednym naborze maksymalnie 3 wniosków, tak aby wykorzystanie środków było równomiernie rozłożone w całej Polsce” – dodał Bartosik.

Wiceszef resortu rolnictwa wspomniał też o funduszu sołeckim, z którego możliwe jest finansowanie infrastruktury publicznej na obszarach wiejskich. 

mp/