„Biorąc pod uwagę aktualną pandemię COVID-19 na terytorium Polski oraz związaną z tym potrzebę maksymalnego ograniczenia wydatków publicznych, wsłuchując się również w głos wojewodów, podjęta została decyzja, że nagrody spisowe nie zostaną przyznane zarówno wojewódzkim komisarzom spisowym (wojewodom) jak i gminnym komisarzom spisowym” – poinformowała rzecznik GUS Karolina Banaszak. 

Dodała, że środki publiczne na nagrody dla komisarzy spisowych GUS zwróci do budżetu państwa.

Rzecznik przypomniała, że gminy otrzymały środki na realizację prac związanych z przeprowadzeniem spisu rolnego, na wypłaty dodatkowych wynagrodzeń i nagród dla pracowników urzędów gmin zaangażowanych w spis rolny. 

Banaszak podkreśliła jednocześnie, że wynagrodzenia dla rachmistrzów "są wypłacane bez żadnych przeszkód, zgodnie z zawartymi umowami".

Z interwencją do MSWiA w sprawie braku nagród za spis rolny wystąpił pod koniec ubiegłego tygodnia sekretarz KWRiST Andrzej Porawski. Jego zdaniem GUS bezprawnie zablokował nagrody dla gminnych biur spisowych.

„Skoro nie dopatrzono zapisania szczególnych rozwiązań tej sprawy w ustawie, należy przyjąć, że wypłata tych środków musi nastąpić w identycznym trybie, jaki prawo przewiduje dla wynagrodzeń organów wykonawczych gmin. Prezes GUS nie ma prawa nie wykonać ustawy, zwłaszcza że sam przedłożył projekt ustawy o powszechnym spisie rolnym” – podkreślił Porawski w piśmie do MSWiA.

Samorządy interweniują w sprawie braku nagród za spis rolny 

O uzasadnienie decyzji wstrzymującej nagrody dla gminnych biur spisowych wystąpiło też Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Wielkopolski. „Jako powód podaje się negatywną opinię większości wojewodów (wojewódzkich komisarzy spisowych) lub brak pozytywnej opinii od pozostałych wojewodów. Co zawiera opinia, dlaczego jest negatywna? Tego nikt już nie wyjaśnia. Dlatego zwróciliśmy się Zastępcy Wojewódzkiego Komisarza Spisowego z prośbą o wyjaśnienie tej niezrozumiałej decyzji” – napisano na profilu społecznościowym SGiPW.

"Ostry sprzeciw" wobec odmowy wypłaty nagród wyraził Zarząd Związku Gmin Warmińsko-Mazurskich. "Sczególnym wyrazem arogancji jest zrzucenie odpowiedzialności na wojewodów, którzy - według pana pisma - w większości wyrazili negatywną opinię, a pozostali nie wyrazili pozytywnej opinii w sprawie realizacji PSR 2020" - podkreślaja samorządowcy w piśmie do wojewódzkiego komisarza spisowego.

Takie potraktowanie sprawy jednoznacznie wskazuje na brak poszanowania gminnych komisarzy spisowych przy przeprowadzeniu PSR - argumentuje zarząd związku, domagając się zweryfikowania decyzji w tej sprawie.

Zgodnie z art. 23 ustawy z dnia 31 lipca 2019 r.  o Powszechnym Spisie Rolnym 2020 (DZ.U. poz. 1728, z późn. zm.) mogą być przyznane nagrody spisowe, dla gminnych komisarzy spisowych (wójtów, burmistrzów, prezydentów) oraz dla pracowników jednostek samorządu terytorialnego.  Nagrody spisowe mogą być przyznane, przy uwzględnieniu następujących przesłanek:
1) funkcja pełniona w spisie rolnym;
2) zakres i złożoność wykonywanych zadań;
3) stopień odpowiedzialności za realizowane zadania;
4) liczba podległych osób wykonujących praca spisowe w ramach spisu rolnego;
5) inicjatywa i zaangażowanie w wykonywanie prac spisowych.

Powszechny Spis Rolny odbywał się od 1 do 30 listopada br. W większości miał on formę samospisu internetowego. Mimo to ważną rolę w całym procesie odegrały gminne biura spisowe, które odpowiadały m.in. za organizację naboru rachmistrzów spisowych realizujących wywiady bezpośrednie w terenie oraz ich szkolenia. Zadaniem gmin było też monitorowanie czynności spisowych i współudział przy popularyzacji spisu rolnego. 

mp/