Poradnik, zatytułowany „Model dostępnej kultury”, stanowi zbiór zasad i wskazówek, które pozwalają na efektywne zaplanowanie, uruchomienie oraz rozwijanie procesu zapewniania osobom ze szczególnymi potrzebami dostępności zasobów kultury i oferty kulturalnej. Publikacja pokazuje, jak element dostępności można włączyć do codziennej praktyki organizacji działań kulturalnych, tak aby stała się ich trwałym komponentem, służącym rozwijaniu oferty i poszerzeniu grupy odbiorców.

Poradnik jest podzielony na cztery części. Pierwsza omawia najistotniejsze pojęcia wykorzystywane w publikacji. Część druga to Instrukcja, czyli praktyczne podpowiedzi, propozycje pytań, które warto sobie zadać i działań, które warto podjąć, by udostępnianie zasobów i oferty przebiegało efektywnie.

Kolejna część – „Dobre praktyki” – omawia przykłady ciekawych przedsięwzięć dotyczących zwiększania dostępności zrealizowanych w 22 różnych instytucjach kultury z całego kraju – bibliotekach, centrach i domach kultury, teatrach, muzeach oraz filharmoniach. Część ostatnia to Rekomendacje, czyli zestaw krótkich podpowiedzi, które pomogą trwale wprowadzić pożądane rozwiązania.

Z przedstawionych rozwiązań mogą korzystać IK bez względu na rodzaj, zakres i miejsce prowadzonej działalności kulturalnej. Nie ma też znaczenia stopień zaawansowania w proces likwidowania barier. Publikacja jest kierowana zarówno do tych, którzy rozpoczynają wdrażanie dostępności, jak i do kontynuujących podjęte wcześniej działania. Z opracowania mogą korzystać zarówno małe, lokalne instytucje zatrudniające kilku pracowników, jak i te największe, z największymi zespołami.

„Likwidowanie barier to proces złożony i wymagający czasu. (…) Nie jest możliwe jednoczesne i natychmiastowe udostępnienie całej oferty IK. Model pokazuje, w jaki sposób można likwidować bariery krok po kroku, jak planować działania i jak je realizować. Niektóre elementy oferty kulturalnej staną się dostępne dla poszczególnych grup odbiorców po wprowadzeniu drobnych korekt, niewielkich uzupełnień. Inne będą wymagały wielu przygotowań, prób i nakładów pracy i środków. Czasu będzie również wymagało zbudowanie wokół instytucji kultury widowni osób ze szczególnymi potrzebami” – podkreślają autorzy poradnika.

Publikacja została opracowana w ramach projektu „Kultura bez barier”, który był realizowany w latach 2021-2023 przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Fundację Kultury bez Barier oraz Kubia Centrum Kompetencji w zakresie kreatywnego starzenia się i sztuki włączającej – partnera z Niemiec. Projekt był prowadzony w ramach Osi Priorytetowej IV. Innowacje społeczne i współpraca ponadnarodowa, Działanie 4.3 Współpraca ponadnarodowa Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój na lata 2014-2020.

Poradnik można pobrać ze strony internetowej MKiDN.

mam/