Projekt ustawy o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych innych ustaw został skierowany do stałego komitetu Rady Ministrów. Jak wynika z OSR planowanej regulacji, najważniejszym jego elementem wydłużenie z 30 grudnia br. do 30 czerwca 2026 r. terminu obowiązywania studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin określonego w ustawie z dnia 7 lipca 2023 r. o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych innych ustaw.

„W konsekwencji zmianie ulegną również inne powiązane terminy, określające wejście w życie poszczególnych znowelizowanych przepisów reformy systemu planowania przestrzennego” – zaznaczono w OSR projektu.

Chodzi m.in. o czas obowiązywania przepisów przejściowych, w zakresie:

Zegar tyka, a 649 gmin nadal nie pracuje nad planami ogólnymi. Ekspert: narażają się na roszczenia

− terminu uwzględnienia złoża strategicznego w planie ogólnym i planie miejscowym (związany z przyjęciem pierwszego planu ogólnego);

− zakończenia wydawania uchwał o ustaleniu lokalizacji inwestycji mieszkaniowej, związanego z utratą mocy obowiązującej ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. o ułatwieniach w przygotowaniu i realizacji inwestycji mieszkaniowych oraz inwestycji towarzyszących, oraz uchwał o ustaleniu lokalizacji biogazowni rolniczej, a także uchylenia niezbędnych odwołań do tych uchwał w innych przepisach; 

− uruchomienia Rejestru Urbanistycznego i udostępniania w nim danych przestrzennych, przyjętych dokumentów planistycznych oraz ich projektów, które do tego czasu są publikowane w Biuletynie Informacji Publicznej; 

− uruchomienia „newslettera planistycznego” (informacje o sporządzanych dokumentach planistycznych); 

− obowiązku tworzenia danych przestrzennych dla miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego w rozszerzonym zakresie; 

− obowiązku opracowania strategii rozwoju gminy; 

− zasad wydawania decyzji o warunkach zabudowy oraz decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego; 

− wprowadzenia 60-dniowego terminu na wyrażenie zgody na zmianę przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych na cele nierolnicze i nieleśne

Jak zaznaczono, celem nowelizacji ma być również eliminacja oczywistych omyłek i wątpliwości interpretacyjnych, które ujawniły się w trakcie stosowania znowelizowanej ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Proponowane zmiany obejmują:

− potwierdzenie, że plany ogólne nie obejmują obszarów morskich wód wewnętrznych; 

− potwierdzenie, że wyznaczając w planie ogólnym strefy planistyczne pod zabudowę mieszkaniową uwzględnia się uwarunkowania rozwoju przestrzennego gminy oraz istniejącą zabudowę mieszkaniową; 

− przywrócenie omyłkowo usuniętej podstawy prawnej do uzgadniania projektu planu miejscowego ze Spółką Celową dedykowaną CPK; 

− potwierdzenie, że w planie miejscowym oraz w decyzji o warunkach zabudowy można uwzględnić wybrane elementy profilu funkcjonalnego strefy planistycznej określonej w planie ogólnym; 

− potwierdzenie, że równoczesne procedowanie zmiany planu ogólnego i planu miejscowego w tym samym przedmiocie nie blokuje innych procedur planistycznych; 

− potwierdzenie, że roboty budowlane niewymagające pozwolenia na budowę nie wymagają decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego; 

− potwierdzenie, że uchwalenie planu ogólnego i położenie na obszarze uzupełnienia zabudowy nie jest wymagane do wydania decyzji o warunkach zabudowy na terenach zamkniętych innych niż kolejowe; 

− usunięcie błędnych odesłań, w tym niezamierzonego przez ustawodawcę zawężenia zakresu analizy urbanistycznej sporządzanej w celu wydania decyzji o warunkach zabudowy; 

− umożliwienie przygotowania pierwszych planów ogólnych z pominięciem postanowień nieaktualnych strategii rozwoju; 

− uzupełnienie przepisów przejściowych umożliwiających kontynuowanie rozpoczętych procedur sporządzania planów miejscowych o odwołanie do konsultacji społecznych, które zastąpiły wyłożenie do publicznego wglądu; 

− uzupełnienie przepisów przejściowych umożliwiających dokończenie trwających procedur ustalania lokalizacji inwestycji mieszkaniowych prowadzonych na podstawie ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. o ułatwieniach w przygotowaniu i realizacji inwestycji mieszkaniowych oraz inwestycji towarzyszących.

„Wydłużenie terminu wejścia w życie przepisów nowelizacji ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym pomoże w szczególności tym gminom, które w trakcie procedury natrafiły na problemy w zakresie uzgodnienia projektu planu ogólnego z właściwymi organami i instytucjami. Pomoże to również gminom, które otrzymały w trakcie konsultacji społecznych dużą liczbę uwag do projektowanego dokumentu, których uwzględnienie może skutkować koniecznością ponowienia uzgodnień. Wydłużenie terminu da też większą pewność mieszkańcom i inwestorom na terenie gmin przygotowujących projekt planu ogólnego, że nie poniosą konsekwencji opóźnień w jego uchwalaniu” – zaznaczono w OSR projektu.

Z informacji przekazanych Serwisowi Samorządowemu PAP przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii wynika, że na dzień 4 lutego do sporządzenia planów ogólnych zagospodarowania przestrzennego przystąpiło 1830 gmin. Najwięcej w woj. podkarpackim (90 proc.), kujawsko-pomorskim (83,33 proc.) oraz wielkopolskim (82,3 proc.). Jednocześnie, jak podał resort, 649 gmin nie przystąpiło do sporządzania planów ogólnych.

Z analiz MRiT wynika, że głównymi problemami, z którymi mierzą się gminy przy realizacji planów ogólnych jest wyznaczenie stref planistycznych, wyznaczanie obszaru uzupełnienia zabudowy, przeprowadzenie konsultacji społecznych oraz procedury przetargowe na wybór wykonawcy.

Jeszcze na początku grudnia ub.r. wiceminister rozwoju Michał Jaros odpowiadając na interpelację poselską informował, że MRiT nie planuje zmiany terminu wejścia w życie planów ogólnych gmin. 

Plan ogólny ma stanowić schemat zagospodarowania przestrzeni. Jego ustalenia będą wiążące zarówno dla planów miejscowych, w tym zintegrowanego planu inwestycyjnego, jak i decyzji o warunkach zabudowy. Normy zawarte w planie ogólnym będą miały na celu wskazanie ram, w jakich ma się mieścić docelowe zagospodarowanie przestrzeni; będą stanowić też wytyczne dla szczegółowych działań projektowych na kolejnych etapach procesu planistycznego, niezależnie od formy prawnej, jakie te działania przyjmą. W planie ogólnym zostaną określone strefy planistyczne i gminne standardy urbanistyczne, a ponadto można określić obszary uzupełnienia zabudowy oraz obszary zabudowy śródmiejskiej.

mam/