W najbliższą niedzielę planowane są samorządowe wybory przedterminowe i uzupełniające w dziewięciu miejscowościach w Polsce. Rzecznik Praw Obywatelskich pyta PKW o gwarancje praw wyborczych obywateli i ich bezpieczeństwa zdrowotnego.
Zagrożenia związane z epidemią koronawirusa znacząco ograniczą możliwość udziału w głosowaniu - wskazuje RPO
"Osoby poddane kwarantannie nie będą mogły wziąć w nim udziału. Tymczasem Konstytucja mówi o powszechnym charakterze wyborów" - podkreśla Rzecznik Adam Bodnar.
O pilne ustosunkowanie się do tych kwestii Rzecznik wystąpił do przewodniczącego Państwowej Komisji Wyborczej (PKW) Sylwestra Marciniaka.
RPO podkreśla, że "z dużym zaniepokojeniem monitoruje kwestię zagwarantowania praw wyborczych obywateli w trudnym czasie walki z COVID-19 i w związku z ogłoszonym stanem zagrożenia epidemicznego".
Wylicza, że zgodnie z informacją zawartą na stronie internetowej PKW, w najbliższą niedzielę 22 marca planowane jest przeprowadzenie wyborów przedterminowych i uzupełniających do: Rady Gminy Strzelce Wielkie, Rady Gminy Pątnów, na Wójta Gminy Wierzchlas, do Rady Gminy w Stryszowie, Rady Gminy Boguty-Pianki, na Wójta Gminy Jarosław, do Rady Gminy Górno, Rady Gminy Smyków, Rady Gminy Łączna oraz Rady Miejskiej w Białej Piskiej).
"Kolejne wybory w wielu miejscowościach na terenie całego kraju mają być przeprowadzone w następnych terminach (m.in. w dniach 29 marca 2020 roku oraz 5 kwietnia 2020 roku). RPO zdaje sobie sprawę, że z pewnością ich zorganizowanie będzie wiązać się ze szczególnie poważnymi wyzwaniami organizacyjnymi (m.in. powołanie składów właściwych komisji wyborczych). Wybory w tym okresie wiążą się również z oczywistymi, znacznymi utrudnieniami i ograniczeniami dla wyborców. Biorąc pod uwagę okoliczności, Rzecznik Praw Obywatelskich wyraża poważne zaniepokojenie o wypełnianie gwarancji zasady powszechności wyborów i gwarantowanie praw wyborczych, o których stanowi art. 62 ust. 1 Konstytucji RP." - głosi pismo do przewodniczącego PKW.
Rzecznik przypomina, że wielotysięczna grupa wyborców została poddana kwarantannie w związku z pandemią koronawirusa i stopniowo grupa się ta zwiększa (m.in. dotyczy to licznych obywateli polskich wracających z zagranicy).
"Pragnę przy tym podkreślić brak skutecznej procedury umożliwiającej tej grupie wyborców oddanie głosu zdalnie. W odniesieniu do wyborców obowiązują również bardzo ważne apele i zalecenia Ministra Zdrowia oraz Głównego Inspektora Sanitarnego dotyczące ograniczenia przebywania w miejscach publicznych i pozostania w domu. Zagrożenia związane z pandemią poważnie wpłyną więc na możliwość udziału w głosowaniu, znaczącą ją ograniczając" - podkreśla RPO.
"Mając na uwadze powyższe, działając na podstawie art. 13 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 lipca 1987 r. o Rzeczniku Praw Obywatelskich (Dz. U. z 2018 r. poz. 2179 ze zm.), zwracam się do Pana Przewodniczącego z uprzejmą prośbą o pilne przedstawienie stanowiska PKW odnośnie do zagrożeń dla organizacji i przeprowadzania wyborów przedterminowych i uzupełniających w najbliższym czasie, w szczególności w kontekście gwarancji praw wyborczych obywateli i ich bezpieczeństwa zdrowotnego" - pisze Rzecznik.
Obecnie - według danych Ministerstwa Zdrowia - w skali kraju ponad 57 tysięcy osób objętych jest kwarantanną. Zakażenie koronawirusem stwierdzono u 325 osób, pięcioro chorych zmarło.
js/