Na mocy opublikowanego w Dzienniku Ustaw rozporządzenia najbogatsza polska gmina, Kleszczów, zmniejszy się od 1 stycznia 2022 roku o nieco ponad 2000 hektarów, na których znajduje się Elektrownia Bełchatów. Tereny te przejmie gmina wiejska Bełchatów. W efekcie dochód na mieszkańca w Kleszczowie spadnie z 29,8 tys. zł do 17,7 tys. zł, natomiast w Bełchatowie wzrośnie z 2,2 tys. zł do 8 tys. zł.
Zmianę granic wprowadza Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 grudnia 2021 r. w sprawie ustalenia granic niektórych gmin (Dz.U. 2021 poz. 2444). Zgodnie z nim do dotychczasowego obszaru gminy Bełchatów włączony został obszaru obrębu ewidencyjnego Wola Grzymalina, o powierzchni 2061,59 ha, z gminy Kleszczów na którym znajduje się Elektrownia Bełchatów.
„Modyfikacja spowoduje zmniejszenie niesprawiedliwości w podziale dochodów pomiędzy jednostkami samorządu terytorialnego, które wynikają z nierównego podziału podatków płaconych przez elektrownię i kopalnię Bełchatów. Gmina Kleszczów to najbogatszy samorząd w Polsce. Dochody podatkowe na 1 mieszkańca są wyższe niż w Warszawie aż siedmiokrotnie. Zmiana granic sprawi, że podatki będą się rozkładały sprawiedliwie na obie gminy, zaś zdecydowanie większa liczba mieszkańców ziemi bełchatowskiej zostanie objęta wsparciem finansowym” – czytamy w komunikacie na stronie internetowej łódzkiego urzędu wojewódzkiego.
W komunikacie podkreślono, że Bełchatów ponosi koszty funkcjonowania kopalni oraz elektrowni w zbliżonym stopniu jak Kleszczów.
„Poziom wód gruntowych na jej terenie jest niższy przez istnienie pobliskiej odkrywki węgla brunatnego. Należy podkreślić podążając za orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego z 2003r. (4 listopada 2003 r., sygn. Akt K 1/03), iż zmian granic administracyjnych można dokonywać, gdy przemawiają za tym względy gospodarcze, społeczne i kulturowe. Niewątpliwie wszystkie niniejsze przesłanki dotyczą gminy Kleszczów i gminy Bełchatów” – napisano w komunikacie.
W uzasadnieniu do rozporządzenia zaznaczono, że pomimo zmiany granic gmina Kleszczów nadal będzie najbogatszym samorządem w Polsce. W przytoczonej w dokumencie analizie zwrócono uwagę, że Kleszczów dzięki nadwyżce z ubiegłych lat będzie w stanie pokryć planowany deficyt budżetu w wysokości blisko 96 mln zł, podczas gdy Bełchatów swój deficyt w wysokości nieco ponad 3 mln zł finansuje przychodami z tytułu emisji obligacji, a więc de facto dalszym zadłużaniem się.
„Jeżeli chodzi o wpływy z podatku od nieruchomości gmina Kleszczów uzyska 144 500 000,00 zł, a gmina Bełchatów 6 201 000,00 zł, zaś wpływy z opłaty eksploatacyjnej gmina Kleszczów – 5 000 000,00 zł, a gmina Bełchatów 12 000,00 zł. Gmina Kleszczów zgodnie z uchwałą budżetową na 2021 rok zgromadziła na lokatach kwotę 465 267 748,69 zł. Dla gminy Kleszczów są to bezpośrednie korzyści z umiejscowienia Elektrowni Bełchatów oraz Kopalni Węgla Brunatnego Bełchatów na jej terenie, które umożliwiły gminie zbudowanie w poprzednich latach +poduszki finansowej+, z której teraz może korzystać. Gmina Bełchatów nie może zaś czerpać z korzyści finansowych związanych z funkcjonującym w jej pobliżu górnictwem w celu rozwoju gminy, mimo że Elektrownia i Kopalnia w sposób oczywisty oddziałują na środowisko w tej gminie. Biorąc powyższe pod uwagę, należy zauważyć, iż w wyniku przedmiotowej zmiany granic gmina Kleszczów pozostanie najbogatszą gminą, natomiast sytuacja finansowa gminy Bełchatów ulegnie znacznej poprawie. Tym samym zniweluje się ogromna dysproporcja pomiędzy obiema jednostkami w zakresie ich dochodów” – czytamy w uzasadnieniu rozporządzenia.
W sprawie zmiany granic gmin w Bełchatowie od 23 września br. do dnia 18 października br. przeprowadzono konsultacje społeczne, w których wzięło udział 51,95 proc. mieszkańców uprawnionych do głosowania. Blisko 99 proc. z nich opowiedziało się za zmianą granic.
W Kleszczowie referendum w tej sprawie zaplanowano dopiero na 16 stycznia 2022 roku, a więc już po fakcie.
„Wspomniane referendum, którego inicjatorem są mieszkańcy, odbędzie się po upływie 3-miesięcznego terminu związanego z przeprowadzeniem procedury z urzędu, i po upływie przewidzianego dla rady gminy terminu do wydania opinii w przedmiocie zmiany granic. Zgodnie natomiast z art. 4a ust. 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym w przypadku niewyrażenia opinii, o której mowa w art. 4a ust. 1, w terminie 3 miesięcy od dnia otrzymania wystąpienia o opinię, wymóg zasięgnięcia opinii uznaje się za spełniony” – napisano w uzasadnieniu rozporządzenia na ten temat.
mam/