We wtorek, 5 listopada br. Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw. Oznacza to, że miasta powyżej 20 tys. mieszkańców będą zobowiązane do tworzenia planów adaptacji do zmian klimatu.
Zgodnie z przepisami, wszystkie miasta powyżej 20 tys. mieszkańców będą musiały opracować dokument miejskiego planu adaptacji do zmian klimatu, a jego przyjęcie ma nastąpić najpóźniej 2 stycznia 2028 roku. MPA mają zawierać analizę zagadnień klimatycznych i środowiskowych dopasowanych do lokalnych warunków.
Miejski plan adaptacji to instrument wspierający kompleksowe i skuteczne działania miast na rzecz zwiększania ich odporności na negatywne skutki zmieniającego się klimatu. Plan pomaga dbać o bezpieczeństwo mieszkańców i infrastruktury poprzez właściwe projektowanie rozwiązań, które pomogą zniwelować zagrożenia związane z występowaniem miejskich wysp ciepła, podtopień czy susz – mówi Paweł Marciniak, p.o. rzecznika prasowego Ministerstwa Klimatu i Środowiska
To również dokument porządkujący zamierzenia inwestycyjne, czyli konkretne projekty adaptacyjne, na które miasto w przyszłości będzie pozyskiwało zewnętrzne wsparcie finansowe. Dziś jest ono dostępne w ramach programu FEnIKS i FEPW
Za MPA w rozumieniu ustawy będą mogły posłużyć uchwalone dotychczas w miastach powyżej 20 tys. mieszkańców dokumenty o charakterze strategiczno-wdrożeniowym.
Miejski plan adaptacji będzie opierał się na wnioskach z analizy zjawisk meteorologicznych i hydrologicznych, występujących na terenie danej gminy oraz w oparciu o prognozowane scenariusze zmian klimatu i wynikające z nich ryzyka. W zasadniczej części dokumentu pojawią się dwie koncepcje – zazieleniania miasta oraz zagospodarowania wód opadowych i roztopowych na jego terenie – a także opis celów i działań adaptacyjnych oraz sposobu ich wdrażania. Co ważne, dokument będzie musiał zawierać zasady monitorowania realizacji planu tak, aby można było stwierdzić, czy samorząd prowadzi skuteczną politykę adaptacyjną, czy nie – dodaje Paweł Marciniak
Na opracowanie MPA w ramach FEnIKS przeznaczono 20 mln zł.
Miasta będą zobowiązane do monitorowania realizacji dokumentu. Co 2 lata raport stworzony przez władze miejskie będzie przesyłany do Instytutu Ochrony Środowiska – Państwowego Instytutu Badawczego, jednostce podległej Ministerstwu Klimatu i Środowiska. Aktualizacja MPA będzie musiała być dokonywana nie rzadziej niż raz na 6 lat.
Nowe przepisy mają przyczynić się do poprawy jakości powietrza. Dodatkowe mechanizmy mające na celu wprowadzanie działań proekologicznych w tym zakresie mają być wspierane przez usprawnienie programów „Stop Smog” i „Czyste Powietrze”. Dzięki temu samorządy będą mogły pozyskać większe finansowanie na przyłączenia do sieci ciepłowniczej, wymianę systemów grzewczych na takie, które spełniają wymogi ekologiczne czy kompleksową termomodernizację budynków mieszkalnych.
Zapisy ustawy umożliwiają realizację kamieni milowych w ramach KPO a także tworzą podstawy do realizacji na poziomie kraju inwestycji E3.1.1., która odpowiada za: realizowanie reformy B.1.1. Czyste powietrze i efektywność energetyczna przez wprowadzenie norm jakości dla peletu i brykietu drzewnego; uruchomienie instrumentu Zielonej Transformacji Miast oraz utworzenie krajowej podstawy prawnej do realizacji inwestycji E3.1.1 Instrument wsparcia dla gospodarki niskoemisyjnej.
Ustawa wejdzie w życie po 14 dniach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.
mo/