Duże inwestycje realizowane przez Wody Polskie, działania inwestycyjne z zakresu małej retencji realizujące oczekiwania samorządów i lokalnych społeczności, a także akcje informacyjne przewiduje Plan Przeciwdziałania Skutkom Suszy. Założenia 6-letniego programu zaprezentował we wtorek wiceprezes Wód Polskich Krzysztof Woś.
Według niego Plan ma być gotowy do końca roku; obejmuje także już realizowane inwestycje oraz uwzględnia dotychczasowe działania, m.in. wart 12 mld zł Program Rozwoju Retencji.
Woś poinformował, iż zakończono już strategiczną ocenę oddziaływania na środowisko i plan zostanie teraz poddany konsultacjom międzyresortowym. "Po ich zakończeniu planujemy w listopadzie, aby ten program stał się już programem obowiązującym, czyli ogłoszonym przez właściwego ministra w formie rozporządzenia" - powiedział. Rozporządzenie to powinno zostać wydane jeszcze w tym roku.
We wtorek odbyła się także ogólnopolska konferencja pt. „Plan przeciwdziałania skutkom suszy – wdrażanie przez współdziałanie”, dotycząca m.in. roli jednostek samorządu terytorialnego we wdrażaniu ustaleń PPSS.
Według Wód Polskich, Polska należy do państw o najuboższych zasobach wodnych w całej Unii Europejskiej. Na jednego mieszkańca w naszym kraju przypada średnio 1500 m sześc. wody na rok, a w trakcie suszy zaledwie 1000 m sześc. W innych państwach ten współczynnik wynosi 4500 m sześc. rocznie.
Z danych zebranych na potrzeby PPSS wynika, że aż jedna trzecia terytorium Polski jest zagrożona występowaniem suszy rolniczej, dlatego konieczne jest wdrożenie działań technicznych oraz nietechnicznych, których celem będzie retencjonowanie wód opadowych – zarówno w skali mikro, jak i makro, jak również prowadzenie edukacji dotyczącej racjonalnego gospodarowania wodą na poziomie indywidualnym i samorządowym, włączając w to rolnictwo i pozostałe gałęzie gospodarki.
Jak podają Wody, najistotniejszym elementem PPSS jest zawierający 26 pozycji katalog działań odwołujących się do wszystkich użytkowników wód, obszarów oraz typów susz. Działania te będą przełożone na szereg konkretnych zadań oraz liczne dokumenty planistyczne, realizowane na szczeblu krajowym, wojewódzkim i lokalnym.
Jednym z najważniejszych postulatów jest zatrzymanie wody jak najbliżej miejsca, w którym ona spadnie lub pojawi się w postaci wód roztopowych, a najważniejszą rolę w tym procesie odgrywają samorządy oraz wspólnoty lokalne. W projekcie PPSS zaplanowano ponad 590 inwestycji. Większość to przedsięwzięcia skupione na zwiększaniu obecnego wolumenu retencji. Są także zadania polegające na przebudowie już istniejących urządzeń wodnych tak, by spełniały oczekiwania Ramowej Dyrektywy Wodnej i miały istotne znaczenie w przeciwdziałaniu skutkom suszy w skali kraju. Wody Polskie planują w kolejnych latach bardzo znaczące poszerzenie zakresu inwestycji.
Plan zawiera analizę możliwości powiększenia dyspozycyjnych zasobów wodnych; propozycje budowy lub przebudowy urządzeń wodnych; propozycje niezbędnych zmian w zakresie korzystania z zasobów wodnych oraz zmian naturalnej i sztucznej retencji; działania służące przeciwdziałaniu skutkom suszy. Ustalenia dokumentu uwzględnia się zarówno na szczeblu krajowym jak i lokalnym w: koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju, strategii rozwoju województwa, planach zagospodarowania przestrzennego województwa, studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego.
Stopień uwzględnienia ustaleń PPSS w tych dokumentach planistycznych oraz przy postępowaniach administracyjnych jest zróżnicowany. O ile w dokumentach szczebla krajowego wskazania PPSS będą wykorzystywane jako ogólne zalecenia, to na szczeblu lokalnym będzie obowiązywać z reguły bezpośrednie stosowanie zapisów PPSS. Stanowi to ułatwienie w opracowywaniu podstawowych dokumentów planistycznych, w tym przede wszystkim miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego i miejskich planów adaptacji do zmian klimatu.
mww/ woj/