Wójt jednej z opolskich gmin zwrócił się do RIO z pytaniem, czy w związku z obowiązywaniem stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego w związku z COVID-19 w przypadku opóźnienia w zakończeniu całego przedmiotu zamówienia (występującego w okresie obowiązywania tych stanów) zamawiający powinien naliczyć kary umowne, a następnie odstąpić od ich dochodzenia.

W odpowiedzi RIO przypomniała, że kwestie te zostały uregulowane m.in. w specustawie covidowej, tj. w art. 15r ust. 1 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tj. Dz.U. z 2020 r., poz. 1842 ze zm.; dalej: u.sz. r.). 

Zgodnie z przepisem, strony umowy w sprawie zamówienia publicznego powinny niezwłocznie, wzajemnie informować się o wpływie okoliczności związanych z wystąpieniem COVID-19 na należyte wykonanie umowy, o ile taki wpływ wystąpił lub może wystąpić. Strony umowy potwierdzają ten wpływ dołączając do informacji, oświadczenia lub dokumenty, które mogę dotyczyć w szczególności wymienionych w przepisie okoliczności.

W obszernych wyjaśnieniach RIO oceniła, że w takich sytuacjach należy przyjąć, że zamawiający uprawniony jest do naliczenia wykonawcy kary umownej zastrzeżonej na wypadek niewykonania lub nienależytego wykonania umowy, lecz na podstawie wspomnianego art. 15r ust. 1 u.sz.r. nie jest uprawniony do potrącenia kary umownej z wynagrodzeniem wykonawcy lub z innymi jego wierzytelnościami w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego w związku z COVID-19 i przez 90 dni od dnia odwołania stanu, który obowiązywał jako ostatni. 

Jednocześnie Izba wskazała, że zamawiający na podstawie art. 15r ust. 6 u.sz.r. powinien odstąpić od ustalenia i dochodzenia kar umownych, jeżeli związane z COVID-19 okoliczności wskazane przez wykonawcę, a także wprowadzone zmiany umowy, stanowią podstawę do zwolnienia wykonawcy z odpowiedzialności za niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy.

Pełna treść opinii RIO Opole poniżej.

mp/