Nowy system planowania przestrzennego ma się opierać na dwóch podstawowych dokumentach planistycznych: planie ogólnym i planie zabudowy – zakłada reforma planowania przestrzennego, nad którą pracuje resort rozwoju.
W połowie grudnia Departament Planowania Przestrzennego Ministerstwa Rozwoju Przedsiębiorczości i Technologii przesłał do kilkunastu organizacji i instytucji pismo z prośbą o uwagi i sugestie dotyczące planowanej reformy planowania przestrzennego w zakresie regulacji dotyczących tzw. planu ogólnego.
„Prezentujemy założenia w zakresie regulacji dotyczących planu ogólnego i jego roli w całym systemie. Będziemy wdzięczni za zapoznanie się z załączonym materiałem i wyrażenie opinii na temat proponowanych rozwiązań” – podkreśliła w piśmie wiceszefowa resortu rozwoju Anna Kornecka.
Na przesłanie swoich uwag w ramach tzw. prekonsultacji organizacje miały czas do 15 stycznia 2021 r. Ministerstwo zapowiedziało, że jeszcze w styczniu planowane jest spotkanie, podczas którego zostaną omówione założenia nowej reformy.
We wstępie dokumentu zwrócono uwagę, że obecna ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym ma już 17 lat, a dynamiczne zmiany w rozwoju kraju i społeczeństwa spowodowały, że sposób organizacji przestrzeni zaproponowany w niej nie odpowiada dzisiejszym potrzebom.
„Obecnie niezbędne jest przywrócenie planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennemu właściwego miejsca w systemie prawnym kraju, jego stabilizacja i wprowadzenie mechanizmów zapewniających racjonalną przewidywalność i ochronę przestrzeni. Należy mieć cały czas na uwadze, że nowy system będzie jedynie zbiorem nowych reguł, według których pozostali twórcy otoczenia będą mogli harmonijnie ze sobą współpracować” – zaznaczono w dokumencie.
Proponowana reforma systemu planowania przestrzennego zakłada utrzymanie ustrojowej zasady władztwa planistycznego gminy.
Władztwo nie będzie jednak nieograniczone i w dalszym ciągu podejmowane decyzje planistyczne będą uwarunkowane przepisami prawa powszechnie obowiązującego oraz normami zawartymi w innych aktach prawa miejscowego.
Reforma przewiduje dwustopniowy hierarchiczny system planowania oparty na podstawowych dokumentach planistycznych: planie ogólnym i planie zabudowy.
Plan ogólny stanowić będzie schemat zagospodarowania przestrzeni, jego ustalenia będą wiążące dla planu zabudowy.
Poziom planu zabudowy będzie uzupełniony o dokumenty takie jak dla zintegrowany projekt inwestycyjny (ZPI) oraz decyzja lokalizacyjna (DL). ZPI i DL będą uzupełniały system w zakresie obszarów i inwestycji, dla których kształtowanie warunków inwestycyjnych nie będzie wymagało uchwalania planu zabudowy.
Plan zabudowy będzie następcą miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, jednak będzie oparty o wytyczne wynikające z planu ogólnego. Zmodyfikowany zostanie także jego zakres. Decyzja lokalizacyjna w swojej konstrukcji może przypominać decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowaniu terenu, jednak jej rola, jaką będzie pełnić w systemie jest inna.
Przepisy dotyczące jej wydawania sprawią, że decyzje służyć będą realnemu uzupełnianiu zabudowy na obszarach o ukształtowanej strukturze funkcjonalno-przestrzennej (tzw. brownfields), a nie kształtowaniu tych struktur i ekspansji zabudowy na tereny niezagospodarowane (tzw. greenfields).
Decyzje lokalizacyjne będą wydawane tylko na terenach o zwartej zabudowie, wyposażonych w niezbędną infrastrukturę techniczną i społeczną. Gwarantować to będzie warunek zgodności decyzji z planem ogólnym i standardami urbanistycznymi.
Zintegrowany projekt inwestycyjny będzie narzędziem urbanistyki operacyjnej, wykorzystującym partnerstwo publiczno-prywatne na potrzeby kreowania przestrzeni inwestycyjnych.
Rdzeniem ZPI będzie umowa urbanistyczna zawierana między gminą i inwestorem, w której formalizowane będą wzajemne oczekiwania, prawa i obowiązki oraz podział ról w całym procesie.
Standardy urbanistyczne będą określały minimalne wyposażenie terenów inwestycyjnych w niezbędną infrastrukturę społeczną i techniczną. w celu podniesienia jakości przestrzeni życiowej i zapewnienia powszechnego dostępu do najważniejszych usług publicznych, lokalizowanie każdej inwestycja już na etapie planistycznym będzie warunkowane zgodnością z przyjętymi standardami.
Same standardy będą stanowiły przepisy prawa powszechnie obowiązującego. Standardy ogólnokrajowe będą uwzględniały zróżnicowanie specyfiki lokalnej gmin i ich roli w sieci osadniczej.
Zgodność decyzji lokalizacyjnej ze standardami będzie badana w oparciu o istniejące obiekty zapewniające spełnienie standardów lub obiekty będące w fazie realizacji. na potrzeby planu zabudowy dopuszczalne będzie uwzględnianie obiektów dopiero planowanych w tymże lub innym uchwalonym wcześniej planie zabudowy.
mp/