Wprowadzenie do szkół funkcji asystenta międzykulturowego, działania na rzecz dobrostanu społeczności szkolnej i doskonalenie kadr systemu oświaty. Te trzy moduły znalazły się w Rządowym programie wyrównywania szans edukacyjnych dzieci i młodzieży z Ukrainy „Szkoła dla wszystkich”. Projekt uchwały trafił do wykazu prac legislacyjnych Rady Ministrów.
Zgodnie z danymi z systemu informacji oświatowej, w dniu zakończenia zajęć dydaktycznych w roku szkolnym 2023/2024 (według stanu na dzień 21 czerwca 2024 r.) w polskich szkołach uczyło się 132 495 dzieci i młodzieży przybyłych z Ukrainy, co stanowiło ok. 2,6% ogółu uczniów w polskim systemie oświaty.
Program wyrównywania szans edukacyjnych dzieci i młodzieży z Ukrainy „Szkoła dla wszystkich” w latach 2024/2025, 2025/2026 i 2026/2027 określa dodatkowe działania, które zostaną podjęte, by zapewnić im dodatkowe wsparcie.
Zgodnie z zapowiedziami „Szkoła dla wszystkich” będzie realizowana w ramach trzech modułów.
Asystent międzykulturowy
W szkołach pojawią się asystenci międzykulturowi, których zatrudnienie wesprze finansowo rząd. O środki na ten cel będą mogły ubiegać się organy prowadzące szkoły, w których uczniowie i uczennice, którzy są obywatelami Ukrainy spełniają obowiązek szkolny.
O wsparcie finansowe będą mogły ubiegać się samorządy, wnioskując o udzielenie wsparcia finansowego na dofinansowanie zatrudnienia asystentów międzykulturowych (w formie dotacji celowej) w ramach naborów ogłaszanych corocznie przez właściwych wojewodów, w terminach określonych w harmonogramie realizacji programu.
Maksymalna wysokość dofinansowania zatrudnienia na cały etat jednego asystenta międzykulturowego przez rok stanowi dwunastokrotność kwoty minimalnego miesięcznego poziomu wynagrodzenia zasadniczego ustalonego w kategorii zaszeregowania dla tego stanowiska określonej w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 25 października 2021 r. w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych.
Od dnia 1 lipca 2024 r. minimalny poziom wynagrodzenia zasadniczego asystenta międzykulturowego wynosi 4 300 zł brutto miesięcznie.
Na jednego asystenta międzykulturowego w szkole przypadać będzie nie więcej niż 20 uczniów z Ukrainy. W grupie będą mogły znajdować się dzieci z niepełnosprawnościami. Jeśli uczniów będzie więcej, dyrektor szkoły może podjąć decyzję o zatrudnieniu większej liczby asystentów.
Program umożliwia również udzielenie wsparcia finansowego na dofinansowanie zatrudnienia asystenta międzykulturowego dla ucznia lub uczennicy z Ukrainy pochodzenia romskiego. W tym przypadku jeden asystent może mieć pod opieką nie więcej niż 10 uczniów.
Dofinansowanie na zatrudnienie asystenta międzykulturowego jest przyznawane na 12 miesięcy. W każdym kolejnym roku kalendarzowym organy prowadzące szkoły mogą ubiegać się o nowe środki na dofinansowanie zatrudnienia asystenta międzykulturowego w szkole.
Dobrostan społeczności szkolnej
W programie przewidziano też podejmowanie działań na rzecz dbania o dobrostan uczniów i uczennic będących obywatelami Ukrainy a także całości społeczności szkolnej. Różnorodne formy wsparcia będą skierowane do uczniów i uczennic z doświadczeniem migracji, jak również ich rodziców i opiekunów.
Działania w ramach tego modułu będą realizowane na dwóch poziomach – regionalnym (przez operatora wojewódzkiego) i centralnym (przez Instytut Badań Edukacyjnych).
Zwiększanie dobrostanu społeczności szkolnej ma być realizowane poprzez zapewnienie konsultacji i doradztwa, zapewnienie superwizji, prowadzenie działań informacyjnych, organizację specjalistycznej pomocy psychologicznej oraz opracowanie standardów diagnostycznych i materiałów metodycznych.
Doskonalenie kadr systemu oświaty
W ramach trzeciego modułu programu podnoszone będą kompetencje kadr systemu oświaty w celu lepszej i skuteczniejszej integracji uczniów z różnych środowisk kulturowych.
Podobnie jak w module drugim, działania będą realizowane na dwóch poziomach – regionalnym i centralnym.
Planowany termin przyjęcia projektu uchwały przez Radę Ministrów do IV kwartał 2024 roku. Projekt został opublikowany w wykazie prac legislacyjnych rządu.
mo/