Prezydent i premier przedstawili po posiedzeniu Rady Gabinetowej szczegóły pakietu antykryzysowego. Ujęto w nim m.in. inwestycje publiczne związane z samorządami, drogami, szkołami i szpitalami oraz wsparcie pracodawców.
Po zakończonym dzisiaj posiedzeniu Rady Gabinetowej, które odbyło się zdalnie (ministrowie przebywali w swoich resortach), prezydent Andrzej Duda oraz premier Mateusz Morawiecki przedstawili szczegóły pakietu antykryzysowego.
"Gospodarka niewątpliwie zostanie bardzo mocno uderzona ze względu na epidemię koronawirusa, co najmniej tak mocno, jak paręnaście lat temu" - powiedział premier Mateusz Morawiecki.
Tarczy antykryzysowa, jak nazwano pakiet, została podzielona na pięć części.
Pierwsza część to obrona pracowników przed utratą miejsc pracy. Jak poinformował premier i Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, przewiduje się m.in.:
- przejęcie przez państwo finansowania 40 proc. wynagrodzenia w firmach z problemami; pracodawca może obniżyć koszty osobowe o 60 proc., jeżeli nie będzie prowadził zwolnień pracowników. Założono, że państwo pokryje firmie w kłopotach blisko połowę pensji pracownika na postojowym, a jego wynagrodzenie nie może być niższe niż płaca minimalna. "Jestem przekonany, że dzięki temu parę milionów osób, może nawet 3-4 mln, będzie bezpieczniejsze na rynku pracy" - powiedział premier.
- samozatrudnieni, osoby na umowach zleceniach i o dzieło w sytuacji spadku dochodów otrzymają jednorazowe świadczenie ok. 2 tys. zł,
- jeśli będzie decyzja o przedłużeniu zamknięcia szkół, przedszkoli, żłobków, zasiłek opiekuńczy dla rodziców dzieci do lat 8 będzie przedłużany
- pakiet przewiduje też, że pracownicy mogą skorzystać z wakacji kredytowych w bankach; Polacy skorzystają z przesunięcia terminu deklaracji PIT do końca czerwca.
II filar rządowego planu przeciwdziałania gospodarczym skutkom epidemii koronawirusa to gwarancje kredytowe i rozwiązania zapewniające przedsiębiorcom płynność. Przewidziano m.in.:
- gwarancje kredytowe,
- finansowanie leasingu operacyjnego dla firm transportowych, chodzi o leasing Agencji Rozwoju Przemysłu z odroczonymi o trzy miesiące ratami
- mikropożyczki dla przedsiębiorców do 5 tys. zł
- przedsiębiorcy będą mogli uzyskać odroczenie lub rozłożenie na raty płatności składek na ubezpieczenie społeczne w ZUS bez żadnych opłat.
- przedsiębiorcy będą mogli otrzymać zwrot CIT poprzez korektę podatku z 2019 o wysokość strat w 2020 r.
Premier dodał, że chodzi o szereg rozwiązań o charakterze gwarancyjnym i płynnościowym, dostarczanych przez Polski Fundusz Rozwoju, Bank Gospodarstwa Krajowego i Agencję Rozwoju Przemysłu. „Te instytucje rozwojowe, które służą swoją bazą kapitałową dla wzrostu gospodarczego w Polsce, dzisiaj będą służyć do zamortyzowania spadku tego wzrostu. Taka jest ich rola” - oświadczył Mateusz Morawiecki.
III część pakietu dotyczy wsparcia służby zdrowia i infrastruktury medycznej. "Tu chcemy alokować co najmniej 7,5 mld zł dodatkowych środków na jednoimienne szpitale zakaźne, na wsparcie dla służby zdrowia, materiały ochronne, wszelkie inne sprzęty medyczne, aparaturę medyczną, która jest niezbędna w walce z wirusem, ale także w modernizacji całej bazy szpitalnej, całej bazy podstawowych jednostek opieki zdrowotnej" - powiedział Morawiecki.
Kolejnym filarem mają być inwestycje publiczne. Fundusz Inwestycji Publicznych dysponujący co najmniej 30 mld zł będzie wzmacniać wydatki m.in. na drogi samorządowe, cyfryzację, modernizację szkół oraz transformację energetyczną.
Premier wskazywał, że zgodnie z doświadczeniami z przebiegu cykli koniunkturalnych, w sytuacji kryzysu, recesji czy spowolnienia gospodarczego inwestycje prywatne są prowadzone w dużo mniejszym zakresie. "W to miejsce chcemy zastosować klasyczny impuls inwestycyjny po stronie państwa" - oznajmił. "Zbudujemy fundusz, który będzie opiewał na wysokość co najmniej 30 mld zł i będzie używany na wzmocnienie wydatków na drogi samorządowe, cyfryzację, modernizację szkół, transformację energetyczną, ochronę środowiska, przebudowę elementów infrastruktury całego państwa: energetycznej, telekomunikacyjnej, internetowej, drogowej, kolejowej. I są to środki niezależne od jakichkolwiek funduszy europejskich" - stwierdził szef rządu.
Przy okazji premier wyjaśnił, że unijne środki dla Polski na walkę z koronawirusem nie są nowymi środkami. "Są to środki przyznane w poprzedniej perspektywie budżetowej 2014-2020, środki, które Polska świetnie zagospodarowuje" - powiedział premier.
Kolejna część pakietu ma służyć zapewnieniu bezpieczeństwa "depozytów, lokat, płatności, wpłat, wypłat", czyli funkcjonowania całego systemu finansowego. "W bardzo bliskiej współpracy z Narodowym Bankiem Polskim - a jest to niezależny bank centralny, wczoraj pokazał swój pakiet, we współpracy z Komisją Nadzoru Finansowego i w koordynacji tych prac z ministrem finansów, zaproponowaliśmy pakiet kapitałowy, płynnościowy, który ma służyć jak ochrona dla naszych środków depozytowych, po to, żeby Polacy czuli się bezpiecznie, żeby pieniądze w bankomatach były, bo one są i one będą. O tym mogę z całą mocą zapewnić" - podkreślił premier. Ponadto, aby zapobiegać "żerowaniu na obecnej sytuacji" poprzez windowanie cen, rząd chce doprowadzić do sytuacji, żeby "Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, i inne urzędy regulujące ceny, czuwały we właściwy sposób nad rynkiem od strony cen proponowanych przez przedsiębiorców"
W dokumencie na temat pakietu, opublikowanym przez Kancelarię Prezesa Rady Ministrów, zapowiedziano również przesunięcie wielu obowiązków i terminów administracyjnych lub sądowych; pracownicy z Ukrainy otrzymają automatyczne wydłużenie wiz i pozwoleń na prace. Przedsiębiorcy nie będą narażeni na skutki opóźnień i kary w przypadku zamówień publicznych.
W dokumencie KPRM poinformowano, że większość regulacji prawnych związanych z Rządowym Pakietem Antykryzysowym wdrożonych zostanie w drodze specustawy gospodarczej przeciwdziałania skutkom gospodarczym pandemii SARS-CoV-2, opracowywanej przez Ministerstwo Rozwoju we współpracy z innymi ministerstwami i agendami rządowymi. Zapowiedziano również, że pakiet będzie rozszerzany o kolejne instrumenty polityki gospodarczej, a praca nad pakietem, jego ewaluacja i modyfikacja w związku z najwyższym poziomem ryzyka, zmienności i niepewności w otoczeniu, będzie procesem ciągłym.
"Musimy mieć pakiet pomocowy dla gospodarki przelany na teksty ustaw, gotowy w tym tygodniu; taka jest potrzeba chwili, musimy działać sprawnie" - podsumował posiedzenie Rady Gabinetowej Prezydent RP.
Taki termin uchwalenia ustaw potwierdził Michał Dworczyk, szef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.
mkr/ reb/ kmz/ wkr/ pad/ jp/